خیلی‌ها شکایت دارند که با آب‌خوردن هم چاق می‌شوند. می‌گویند حتی اگر چیزی نخوریم و فقط نفس بکشیم باز هم چاق می‌شویم. اما این شکایت‌ها منحصر به چاق شدن نیست و کم کردن وزن هم برای خودش داستان دیگری است.

خلاص شدن از شر کیلوگرم‌های اضافی از آن بختک‌های سمجی است که انگار قصد رها کردن آدمیزاد مدرن را ندارد. شاید شما هم شنیده باشید که می‌گویند اولش که شروع به کم کردن وزن می‌کنید همه چیز گل و بلبل است و کار خیلی خوب پیش می‌رود؛ اما کمی که می‌گذرد با وجود این که در روند کار هیچ تغییری نداده‌اید و امیدوارید چربی‌های بیشتری بسوزانید ناگهان کاهش وزن متوقف می‌شود و هر چه به آب و آتش می‌زنید انگار چربی‌ها دست شما را خوانده باشند دیگر کک‌شان هم نمی‌گزد و خم به ابرو نمی‌آورند. اما آیا واقعا این حرف درستی است یا صرفا یک بهانه‌جویی کودکانه است؟

براساس گزارشی که مجله پریونشن در ماه گذشته میلادی منتشر کرده، دانشمندان به این نتیجه رسیده‌اند این حرف چندان هم بی‌حساب نیست. در واقع مطالعه‌ای جدید در زمینه کاهش وزن نشان می‌دهد حتی در پیش گرفتن روندی آرام و یکنواخت برای این کار بر فعالیت هورمون تیروئید در بدن شما تاثیر می‌گذارد و سبب می‌شود ادامه کاهش وزن دشوارتر شود. این مطالعه می‌افزاید حتی این تاثیرات می‌تواند سبب بازگشتن کیلوگرم‌های از دست رفته شود و به وزن شما بیفزاید.

پژوهشگران موسسه ملی سلامت آمریکا در این مطالعه به بررسی افرادی پرداخته‌اند که طی برنامه‌ای منظم و طولانی به کاهش وزن اقدام کرده‌ بودند. آنها دریافتند کاهش 5 تا 10 درصد از وزن بدن، یعنی به طور متوسط حدود 7 کیلوگرم، طی دوره‌ای یکساله سبب کاهش قابل توجهی در میزان سرم T3 در بدن این افراد شده است. T3 در واقع شکل فعال هورمون تیروئید بدن انسان است و وظیفه به راه انداختن موتور سوخت‌وساز بدن را به عهده دارد. به عبارت دیگر این سرم با پیش بردن سوخت‌وساز بدن سبب مصرف کالری‌های مازاد و کاهش چربی‌های اضافی خواهد شد.

توجه داشته باشید تغییر میزان T3 در بدن انسان با آزمایش خون معمولی نشان داده نمی‌شود؛ زیرا در این آزمایش‌ها صرفا عملکرد غدد تیروئید بر اساس میزان ترشح T4 مورد بررسی قرار می‌گیرد. T4 همان شکل اولیه هورمون تیروئید است که از غدد تیروئید خارج می‌شود و باید خارج از این غدد به شکل T3 تبدیل شود تا بتواند بر سوخت و ساز بدن تاثیر بگذارد. بنابراین شما با آزمایش خون نمی‌توانید میزان تاثیر کاهش وزن بر عملکرد هورمون تیروئید را به‌دست آورید. بعلاوه ممکن است بدن به اندازه کافی T4 ترشح کند اما نتواند آن را به اندازه کافی به T3 تبدیل کند.

دکتر فرانچسکو سلی، سرپرست تیم تحقیقات و پژوهشگر موسسه ملی سلامت می‌گوید: «این مطلب می‌تواند توضیح دهد که چرا پس از شروع موفقیت‌آمیز و امیدوارکننده کاهش وزن، شما ناگهان به دیوار می‌خورید و دیگر هر چه سعی می‌کنید نمی‌توانید وزن خود را کاهش دهید.»

البته این حرف اصلا به این معنی نیست که بدنتان بیمار است و برای کاهش بیشتر وزن باید به درمان تیروئید رو آورید. او توضیح می‌دهد: «در این مواقع بدن در شرایط کاملا طبیعی است و درست است که میزان T3 بدن کاهش می‌یابد، اما هنوز به پایین‌تر از میزان طبیعی نرسیده که نقص یا بیماری محسوب شود.

ما نمی‌توانیم توقف روند کاهش وزن را دلیلی برای تجویز جایگزین‌های هورمون تیروئید به شمار آوریم. خیلی روشن نیست که این کار بتواند در چنین مواردی راهگشا باشد. من معتقدم حتی این کار می‌تواند به افراد آسیب برساند. در واقع تجویز دارو برای فردی که میزان هورمون تیروئیدش طبیعی است می‌تواند مانع عملکرد تیروئید و سبب ضایعات قلبی و استخوانی شود.»

با این اوصاف تکلیف افرادی که اضافه وزن دارند و به چنین بن‌بستی رسیده‌اند، چیست؟ دکتر سلی توصیه می‌کند در چنین شرایطی به دقت میزان خورد و خوراک خود را کنترل کنید؛ زیرا بیشتر افراد میزان کالری‌هایی را که دریافت می‌کنند دست کم می‌گیرند و در واقع هیچ برآورد درستی نسبت به آن ندارند. در کنار این کار سعی کنید ماهیچه‌های خود را تقویت کنید.

این کار را می‌توانید با انجام تمرینات بدنسازی که به پرورش ماهیچه‌ها کمک می‌کند انجام دهید. این ورزش‌ها سبب می‌شود حتی زمانی که به استراحت می‌پردازید نیز بدنتان کالری بسوزاند. این استراتژی اثبات شده را برای شکستن سد کاهش وزن و افزایش سوخت و ساز بدنتان آزمایش کنید و از آن لذت ببرید.