گياهي بوته مانند و داراي ساقه هاي پوشيده از خار است منشأ اصلي آن نواحي مختلف آفريقا ذکر شده است از دانه آن روغن خوراکي استخراج و از الياف آن محصولات مختلف منجله کاغذ گوني و چتائي و ... تهيه مي شود.
کنف گياهي است دو لپه و گلدار يکساله با ريشه هاي متراکم و عميق و سفيد رنگ ، ساقه اين گياه نسبتاً علفي و اکثراً بدون انشعاب و ارتفاع آن از يک تا 4 متر تغيير مي کند. ارتفاع متوسط ساقه کنف بين 4/2 تا 6/3 متر است. برگهاي کنف متناوب بادمبرگي نسبتاً بلند، رگبرگهاي پنجه اي و برگها ساده يا پنجه اي است که هر دو نوع برگ ممکن است روي يک بوته وجود داشته باشد. برگها داراي لبه هاي دندانه دار بوده و در سطح برگ و ساقه کرکهاي ريزي وجود دارد. گل بصورت منفرد نسبتاً بزرگ در روي ساقه در نقطه بين برگ و ساقه قرار دارد. گل کنف کامل و منظم ميباشد. کاسه گل از 5 کاسبرگ که در قاعده کم و بيش به يکديگر چسبيده اند و جام گل از 5 گلبرگ غالباً متقارن که در قاعده پيوسته هستند تشکيل يافته است. کاسه گل داراي کاسچه (کاسه فرعي) که باريک و معمولاً داراي 8 لوب ميباشند. جام گل زرد ولي در وسط بنفش رنگ است و گلبرگهاسه تاچهار برابر بلندتر از کاسبرگها مي باشد. نافه که از تعداد بسياري پرچم تشکيل يافته است. مادگي فوقاني از 5 برچه پيوسته تشکيل يافته و تمکن آن محوري است. تخمدان 5 خانه اي مجزا و در هر خانه دو رديف تخمک واژگون (آناتروپ) قرار دارد. ميوه کنف کپسول لوکوليسيد، تخم مرغي شکل، نوک تيز کرک دار و اندازه آنها تقريباً برابر نصف کاسبرگ است. هر کپسول داراي 5 برچه است. که در داخل هر برچه حداقل يک دانه وجود دارد. دانه ها به رنگ سياه و خاکستري و در داخل هرکپسول حدود 18 تا 20 دانه وجود دارد.
اين گونه داراي چهار واريته به قرار زير مي باشد :
(1) Hici var. Viridis (2) H.c.var.vulgaris
(3) H.c. var purpurea (4) H.c. var sinplox
از ارقام مهم کنف مي توان از کوبا 108 و کوبا 2032 ، کوبانو ، مصري ، اورگلايد ، فلوريدا ، رودزين و سودان تر اديف نام برد.

نياز اکولوژيکي
آب و هوا : گياه براي رشد و نمو و توليد الياف بذر کافي بايد در مناطق گرم و نيمه گرمسيري کشت گردد. کنف در برابر سرما حساس بوده و يخبندان عامل مهم محدود کننده کاشت ، توليد جوانه و رشد آن است. حداقل درجه حرارت براي توليد جوانه کنف حدود 12 درجه سانتي گراد است مناسبترين درجه حرارت براي کنف در طول دوره رشد 25 تا 30 درجه سانتي گراد مي باشد در فصل تابستان مي تواند گرماي 35 تا 40 درجه را تحمل کرده به رشد خود ادامه دهد.هر گاه کنف در مناطق مرطوب و در زمين هايي که در نزديکي دريا کاشته شود، رطوبت نسبي 68 تا 82 درصد را تحمل مي کند.
کنف گياهي روز بلند و در مناطقي که روزانه کمتر از 5/12 ساعت روشنايي وجود دارد، بخوبي رشد نکرده با رور نشده و کشت آن موفقيت آميز نمي باشد. مناطق با ورزش باد شديد براي رشد کنف مناسب نيست زيرا باد شديد علاوه بر تبخير سريع باعث خوابيدگي (و رس) ساقه ها ميشود. کشت کتف بخصوص انواع وحشي آن در زمين هاي هم سطح دريا تا ارتفاع 1250 متري امکان پذير است لکن مناسب ترين ارتفاع براي انواع اصلاح شده کنف از سطح دريا حدود 600 متر مي باشد.
خاک : خاک محل کشت کنف بايد داراي عمق کافي و کاملاً قابل نفوذ و حاصلخيز باشد براي همين زمين هاي رسي براي کاشت اين گياه مناسب نمي باشند.بهترين خاک براي کاشت کنف زمين هاي رسي شني ، شني رسي لموني شني و يا لموني با مواد ارگانيکي کافي ميباشند.
زمين هايي که سفره آب زيرزميني آنها بالا و بخوبي زه کشي نشده باشند و همچنين زمين هاي باتلاقي براي کاشت و رشد و نمو کنف مناسب نيستند. کنف نسبت به شوري کم و بيش مقاوم است.
pH مناسب براي رشد کامل کنف بين 7/4 تا 8/7 است ليکن در خاکهائي که pH آنها بين 6 تا 8/6 و حداکثر 7 باشد بهتر رشد مي نمايد.
تناوب : کنف گياهي است که در دوره رشد مواد غذائي زيادي را جذب و زمين را از وجود مواد غذايي بويژه ماده ازته و فسفره نسبتاً ضعيف مي نمايد. کاشت مداوم يا چند ساله آن در يک زمين سبب بروز بيماريهاي گياهي بخصوص بوته ميري شده و موجب نقصان محصول مي شود. علاوه بر اينها در مناطقي که کاشت کنف و پنبه رواج دارد چون اين دو گياه از يک تيره هستند و داراي آفات و بيماريهاي مشترک مي باشند نبايد آنها را در تناوب بدنبال هم قرار داد و حتي در يک مزرعه حتي المقدور بايد اين دو را با فاصله نسبتاً زياد و دور از يکديگر کاشت در صورتي که در گردش زراعي کنف بعد از گياهان تيره حبوبات کاشته شود،توليد الياف و بذر رضايت بخش خواهد بود.
کنف را مي توان در تناوب همراه با گياهاني مانند حبوبات ، بادام زميني ، گندم ، ذرت و حتي برنج قرار داده، تناوب دو يا سه ساله بر قرار نمود. در شمال ايران براي توليد کنف اغلب تناوب سه ساله شرح زير برقرار مي گردد:
سال اول: ذرت
سال دوم: حبوبات
سال سوم: کنف.

آماده سازي خاک
زمين کشت کنف بايد از لحاظ موادآلي غني باشد. لذا اگر براي تقويت و اصلاح زمين در سال قبل کود سبز داشته شده باشد بايد در اواسط پائيز زمين را شخم زد تا در اثر زير خاک رفتن کود سبز و پوسيدن آن مواد آلي زمين (هوموس) افزايش يابد يا با اضافه کردن کود دامي پوسيده در پائيز به مقدار 20 تا 30 تن در هکتار آنها با شخم عميق به زير خاک برد. عمق اين شخم بستگي به عمق خاک زراعتي دارد و حد متوسط آن 20 سانتي متر است در بهار پس از يخبندان و سرما بايد زمين را شخم سطحي و يا ديسک زد تا کلوخ ها کاملاً خرد شوند شخم و يا ديسک بهاره بايد عمود بر شخم پائيزه باشد در صورت وجود بقاياي محصول سال قبل از قبيل ريشه و ساقه يا علف هاي هرز در سطح زمين بايستي آنها را جمع آوري و از زمين خارج کرده و سپس به تسطيح زمين اقدام نمود.
مواد غذايي مورد نياز کنف
براي آنکه کنف محصول کافي توليد نمايد با توجه به شرايط آب و هوايي و نوعي که کاشته مي شود لازم است از کود هاي شيميائي بويژه ازت و فسفر و پتاس به مقدار مورد نياز استفاده شود.براي استفاده بيشتر گياه از مواد فسفره و پتاس بهتر است اين دوماده را قبل کاشت و به وسيله ديسک در عمق 4 يا 5 سانتي متري خاک قرارداد.ليکن اگر کود ازته (اوره) دردو مرحله و به صورت سرک به زمين اضافه شود نتيجه بهتر خواهد بود. مرحله اول پخش کود ازته همزمان با تنک کردن بوته هاي اضافي و مرحله دوم 30 روز بعد از مرحله اول است. هر گاه کنف به منظور توليد بذر کاشته شود مصرف بيش از حد مورد نياز ماده ازته سبب ديرسي گياه و علفي شدن آن گرديده و به ورس ساقه کمک مي کند.در شمال ميزان کود شيميائي به قرار زير است ازت 100 کيلوگرم در هکتار ، فسفر 60 کيلوگرم در هکتار و پتاس 30 کيلوگرم در هکتار.

کاشت
زمان کاشت بايد طوري انتخاب شود که شرايط جوي و خاک از هر نظر براي کاشت و رويش بذر مناسب باشد و براي رسيدن به اين هدف تعيين مقدار بذر در هکتار نيز عامل مهمي براي توليد محصول خواهد بود. لذا پس از رفع سرما و افزايش درجه حرارت خاک در بهار هر چه زودتر اقدام به کشت شود زيرا کاشت به موقع داراي مزاياي زير است :
(1) کشت به موقع سبب مي گردد که در موقع بارش باران هاي بهاري جوانه به سرعت از بذر خارج و رشد اوليه آن بهتر انجام مي شود.
(2) رشد گياه تا زمان برداشت کامل شده و مقدار محصول نيز افزايش يابد در مورد ارقامي که نسبت به نور حساسيت کمتري دارند زمان کاشت آنها هر چه زودتر انجام گيرد مرحله توليد گل و رسيدن و در نتيجه برداشت محصول نيز زودتر انجام خواهد شد.
اگر موقع کاشت بذر رطوبت و حرارت خاک کافي و شرايط مناسب باشد بذر کاشته شده پس از 5 تا 6 و حداکثر 8 روز جوانه توليد مي نمايد از توليد جوانه تا ظهور اولين گل حدود 90 تا 105 روز و از گل دادن تا رسيدن کامل حدود 45 تا 50 روز طول مي کشد. زمان کاشت کنف در مازندران از حدود اواخر فروردين تا حدود اواخر ارديبهشت مطابق شرايط جوي تغيير مي کند. بهترين زمان کشت کنف در خوزستان ( دزفول) از اوايل اسفند تا اواسط ارديبهشت و در ايرانشهر از اواسط بهمن تا اواخر اسفند ماه است. در ورامين مناسب ترين زمان کاشت از حدود اوايل ارديبهشت تا اواخر خرداد ماه ميباشد.

مقدار بذر :
مقدار بذر براي هر هکتار تابع عواملي نظير درجه حرارت محيط در زمان کاشت،نوع زراعت(ديمي يا آبي)،هدف از توليد (تهيه بذر يا الياف) و همچنين روش کاشت (خطي يا کرتي دستپاش) تغيير مي کند.
در کاشت کنف به منظور تهيه الياف در زراعت هاي خطي که با ماشين کاشته ميشود مقدار بذر مورد نياز حدود 20 تا 25 کيلوگرم در هکتار است و فاصله خطوط کاشت 15 تا20 و گاهي 25 سانتي متر و بين بوته ها 5 سانتي متر مي باشد هرگاه منظور از کاشت کنف توليد بذر باشد مقدار بذر مصرفي 10 تا 15 کيلوگرم و فاصله خطوط را بايد بين 40 تا 60 سانتي متر و فاصله بوته ها را بين 5 تا 7سانتي متر انتخاب کرد. در زراعتهاي دستپاش مقدار بذر مورد نياز بيشتر از زراعتهاي خطي و حدود 35 تا 40 کيلوگرم در هکتار است.
در زراعتهاي خطي که کاشت بوسيله بذر پاش انجام ميشود معمولاً بذر را در وسط و يا کناره هاي خطوط کاشت ميکارند. عمق کاشت بذر کنف در شرايط مختلف بين 1 تا 3 سانتي متر تغيير کرده و مناسب ترين آن حدود 2 تا 3 سانتي متر است.
هنگام کاشت براي پيشگيري و از بين بردن پاره اي از بيماريهاي بذر زاد بهتر است قبل از کاشت بذر را با سموم سيستميک و يا سمومي بر مبناي P.C.N.B ضدعفوني نمود.

داشت
داشت،آبياري تنک کردن،وجين و مبارزه با آفات و بيماريها از ضروريات داغشت مي باشد.
آبياري :
مقدار آب مورد نياز کنف از زمان کاشت تا رسيدن کامل بستگي به تراکم بوته ها،جنس خاک ، درجه حرارت و رطوبت نسبي محيط و مقدار ريزش باران دارد در مناطقي که حدود 500 تا 750 ميلي متر بارندگي ساليانه داشته باشد مي توان زراعت ديم کنف را انجام دهد در غير اينصورت آبياري الزامي است. در جنوب ايران به علت شور بودن زمينها بهتر است از کاشت کنف به صورت کرتي اجتناب کرده و اين گياه را به صورت خطي کشت کرد.
تنک کردن و وجين : پس از آنکه رشد اوليه کنف کامل شد و ارتفاع بوته ها حدود 10 تا 12 سانتي متر گرديد. بايستي بوته هاي اضافي را تنک و از بين خارج نمود عمل تنک کردن يا معمولاً با دست انجام ميشود پس از پايان آن بايد فاصله بوته ها در روي خطوط بين 5 تا 7 سانتي متر و فواصل خطوط در مورد کنف ليفي 20 تا 30 و در مورد کنف بذري 40 تا 60 سانتي متر باشد.براي جلوگيري از رشد علفهاي هرز لازم است در 2 تا 3 و حداکثر 4 مرتبه مزرعه را وجين کرد. مناسب ترين وسيله مبارزه استفاده از کولتيواتور است.
آفات و بيماريها :
مهمترين آفات کنف عبارتند از : آفات کرم خاردار ، کارادرينا ، تريپس ، آگروتيس و شته . که سم مورد مصرف براي تريپس ، شته متاسيستوکس 5/1 در هزار ميباشد و براي کرم خاردار وکارادرينا و آگروتيس مي توان از سم سوين به نسبت 2 کيلو در هکتار استفاده کرد. از ديگر آفات سر پولک (Padagrica mentriesi) ميباشد که با سم تيودان مي توان با آن مبارزه نمود. آفت ديگر کرم ريشه يا لارو پروانه (Agrotis segetum) که براي مبارزه با آن بايد با علف هاي هرز مبارزه و با ليندين 25 درصد طعمه پاشي نمود.
آفت ديگر کرم ساقه کنف( pyrausta nubilalis )مي باشد که با قطع و سوزاندن علفهاي هرز اطراف مزرعه در ماههاي تير و مرداد مي توان با آن مبارزه نمود.
از بيماريهاي مهم کنف عبار تند از :
(1) بيماري پوسيدگي طوقه و ريشه کنف (Fusarium bucharicum) که عامل آن قارچ مي باشد که براي مبارزه و پيشگيري آن کارهاي زير ضروري است:
(1) تهيه ارقام مقاوم، (2) رعايت اصول آيش و تناوب. (3) خود داري از کشت در زمين هاي باتلاقي و يازمين هائي که داراي املاح کلسيم زياد مي باشند. (4) مبارزه شيميائي که تا حدودي مشکل مي باشد.
2- بيماري لکه ارغواني برگ کنف
3- بيماري لکه دودي کنف
4- بيماري پوسيدگي خاکستري کنف مي باشد.

برداشت
زمان برداشت کنف در گيلان و مازندران از حدود اوايل مهر تا اواخر مهر و در خوزستان و فارس از اوايل تا اواخر آبان ماه و در ورامين اواسط آبان تا اواسط آذر مي باشد.
برداشت کنف زماني بايد انجام شود که ساقه کاملاً خشک نشده باشند در غير اينصورت به علت چسبيدن الياف به جدار ساقه جدا کردن آنها مشکل و از کيفيت آنها کاسته مي شود. جهت مصرف در کارخانجات کاغذسازي موقعي به برداشت کنف اقدام مي شود که مقدار محصول خشک ساقه حداکثر و کپسول ها رسيده باشد. اگر کشت کنف براي تهيه بذر باشد مي توان در اواخر مرحله زندگي کنف بتدريج که کپسولها مي رسند آنها را از ساقه جدا و در محل مناسبي انبار نمود و يا زمان رسيدن دانه ها که حدود 2 ماه پس از ظهور اولين گل در گياه مي باشد ساقه ها را به وسيله ماشين يا اره موتوري و با داس قطع کرده و در دسته هاي 20 تا 25 کيلوگرمي دسته بندي و در مزرعه در معرض جريان هوا قرار داده تا خشک شوند پس از 2 تا 3 و حداکثر 7 روز آنها را با وسايل مختلف کوبيده و دانه ها را از ساير مواد جدا کرده و در داخل گوني هاي کنفي ريخته و انبار مي کنند. عدم وجود رطوبت و جريان داشتن مناسب هوا در انبار بايد رعايت شود.
اگر هدف از کاشت کنف تهيه الياف باشد معمولاً قبل از آنکه ساقه ها بطور کامل برسند و قبل از چسبيدن الياف به جدار ساقه برداشت بايد انجام گيرد. هنگام برداشت ساقه ها را از ريشه از زمين خارج مي کنند در صورتيکه ساقه ها را از نزديک سطح زمين کف بر نمايند.کيفيت الياف بهتر مي باشد و ريشه ها و گل و لاي اطراف ريشه داخل ساقه ها نمي شوند. پس از برداشت براي کاهش رطوبت ساقه و افزايش سرعت تبخير،ساقه ها را در دسته هاي کوچک به شکل خاصي در مزرعه به حالت ايستاده قرار مي دهند که به آن چاتمه کردن مي گويند. پس از چند روز دسته هاي ساقه را درون حوضچه هائي که در آن ها آب جريان دارد قرار ميدهند و درجه حرارت آب داخل حوضچه ها بايد حدود 30 تا 32 درجه سانتي گراد باشد. عمل تخمير پوست ساقه توسط ميکروارگانيسم هاي موجود در آب صورت مي گيرد.
مدت زمان تخمير بستگي به درجه حرارت آب داشته و در شرايط مساعد بين 10 تا 20 روز است و در صورت نامساعد بودن شرايط ممکن است تا دو ماه به تعويق بيفتند. پس از پايان عمل تخمير و جدا کردن الياف و شستشو دادن و تميز کردن آنها الياف را آويزان کرده تا خشک شوند. حدود يک بيستم وزن ساقه ها را الياف خشک تشکيل مي دهد. رنگ معمولي ساقه کنف هيچگونه تاثيري در رنگ الياف نداشته و در صورتيکه تخمير و شستشوي آنها دقيق انجام شود الياف سفيد و شفاف حاصل خواهد شد.

دامنه انتشار
مناطق کاشت کنف در گيلان و مازندران : قائم شهر، بابل ، آمل ، محمود آباد ، بندپي ، سرخ رود ،نور ، لنگرود آستانه ، رشت – بندر انزلي
استان فارس : داراب ، کازرون. کرمان : بم، رفسنجان و جيرفت . تهران : ورامين. خوزستان : دزفول ايرانشهر ، بندرعباس ، ميناب ، مهران