گشنيز Coriander
نام علمي Coriangrum sativum
گياه شناسي
گشنيز گياه بومي جنوب اروپا و مناطق مديترانه است . در بيشتر نقاط ايران نيز مي رويد . از زمانهاي قديم وجود داشته و حتي مورد مصرف مصري ها بوده است .
بقراط اين گياه را مي شناخته و براي درمان بيماريهاي مختلف از آن استفاده مي كرده است . در قرون وسطي ضعف جنسي را با گشنيز درمان مي كردند .
گشنيز گياهي است علفي و يكساله ، برنگ سبز كه ارتفاع آن تا 80 سانتيمتر نيز مي رسد . برگهاي آن به دو شكل ظاهر مي شود آنهائي كه در قاعده ساقه وجود دارد بشكل دندانه دار و ديگري در طول ساقه كه باريك و نخي شكل مي باشند .
قسمت مورد استفاده گياه ،ساقه و برگ و ميوه آن است . ميوه گشنيز گرد و برنگ زرد مي باشد . بوي تازه آن مطبوع نبوده و تقريبا بد بو است ولي بر اثر خشك شدن اين بو از بين رفته و خوشبو مي شود . حتي نام لاتين گشنيز از لغت يوناني Korio مشتق شده كه به معني بد بو است .

خواص طبي گشنيز
گشنيز و تخم گشنيز از نظر طب قديم ايران سرد و خشك است
خواص تخم گشنيز از قرار زير است
1)تخم گشنيز را پودر كرده و با نسبت مساوي با شكر و يا عسل مخلوط كنيد براي تقويت بدن بسيار مفيد است
2)معده را تقويت مي كند
3)خوذن تخم گشنيز با غذا به هضم غذا كمك مي كند
4)ادرار آور است
5)قاعده آور است
6)كرم هاي معده و روده را از بين مي برد
7)براي برطرف كردن تب تيفوئيد مفيد است
8)خاصيت ضد باكتري درد و بيماريهاي عفوني روده را برطرف مي كند
9)تب هاي نوبه اي را از بين مي برد
10)براي نرم كردن سينه از جوشانده تخم گشنيز استفاده كنيد
11)جوشانده تخم گشنيز خواب آور است
12)زكام را برطرف مي كند
12)تخم گشنيز شير را در مادران شير ده زياد مي كند
13)براي تسكين درد دندان تخم گشنيز بجويد
14)تقويت كننده قلب است
15)جوشانده تخم گشنيز يا خوردن تخم گشنيز بوداده اسهال خوني را برطرف مي كند
خواص برگ وساقه گشنيز
1) گشنيز خواب آور است
2)مسكن و آرام كننده است
3)مسموميت هاي حاصله از مواد پروتئيني را برطرف مي كند
4)با غذا گشنيز بخوريد تا از ترش شدن غذا جلوگيري كند
5)تشنگي را برطرف مي كند
6)طحال را تميز و تقويت مي كند
7)براي فتق مفيد است
8)براي برطرف كردن بوب بد دهان سوپ گشنيز بخوريد
9)دل درد را برطرف مي كند

طرز استفاده:
براي برطرف كردن دندان درد
حدود 10 گرم تخم شگنيز را در چهار ليتر آب ريخته و بگذاريدبجوشد تا حجم آن به يك ليتر برسد آنرا كمي سرد كنيد و در دهان مضمضه كنيد تا درد دندان برطرف شود
براي شستن دهان و دندان
يك قاشق چايخوري پودر تخم گشنيز را در يك ليوان آّب جوش ريخته و بمدت 5 دقيقه دم كنيد سپس آنرا براي شستن دهان ،دندان و گلو غرغره كنيد
سبزي آن به صورت خوراکي به مصرف ميرسد و تخم آن نيز خواص دارويي دارد