نوجواني دوره اي است که در آن دانش آموز بيش از هر زمان ديگر نياز به راهنمايي و مشاوره دارد. نوجوان ضمن مشورت با اوليا و مربيان، دست کم بايد بداند که چگونه خود را بهتر بشناسد و از برخوردهاي زيان بخش در محيط خانه و مدرسه پرهيز کند.
" چهار راه نوجواني"، روايتگر تجربه هاي اوليا و مربيان است که به ندرت فرصت مي يابند فنوني را که طي سال ها در خويش دروني ساخته اند، بررسي کرده، به روشني در باره آن سخن بگويند.
"چهار راه نوجوان" با توجه به تجربيات معلمان و مشکلاتي که اوليا با آن مواجه بوده اند، نوشته شده است.
بديهي است که خلاقيت و ابتکار فردي معلمان و اولياي خانه، با توجه به تفاوت هاي فردي کودکان و نوجوانان، نقش سازنده اي در امر مشاوره خواهد داشت.
گوشه گيري، کمرويي و انزوا طلبي چيست؟
گوشه گيري، کم رويي و انزوا طلبي عارضه اي است که باعث مي شود کودک و نوجوان از برقرار کردن ارتباط با افراد و محيط خارج دوري کنند. اين کودکان و نوجوانان نوعاً با تقليل يافتن علايق ذهني و عاطفي نسبت به اطرافيان خود از داشتن دوستان نزديک و صميمي محروم اند. نوجواني که کم رو و گوشه گير است، معمولاً از حضور در فعاليت هاي جمعي سرباز مي زند و فقط با تک دوست خود که نوعاً به او بسيار وابسته مي شود اوقات خود را سپري مي کند.
رفتار کم رويي و انزواطلبي ، يکي از رفتارهاي نسبتاً شايع است که فرد را به شدت آزار مي دهد و اگر درمان نشود نوجوان را به سمت و سوي مشکلات ديگري مثل عدم اعتماد به نفس، افسردگي، اضطراب و زود رنجي سوق خواهد داد. عدم احساس توانمندي و کمي عزت نفس و نيز ناتواني در بروز احساسات، بيان افکار و نظريات، خود باعث جدايي فرد از فعاليت هاي گروهي است.
علل گوشه گيري و کم رويي عبارت اند از:
1- محروميت از محبت خانواده
2- نقص عضو يا بيماري هاي جسمي و فيزيولوژيک
3- اختلال در گوش و تکلم
4- شکست هاي متعدد و تحقير شدن کودک در برابر جمع
5- عدم امنيت رواني در محيط خانه و مدرسه و فشارهاي رواني مستمر
6- تنبيه، توبيخ و سرزنش کودک و نوجوان توسط والدين و به ويژه محروميت از عواطف مادر
7- کنترل شديد تربيتي و سخت گيرهاي وسواس گونه و غير منطقي
براي پيش گيري و درمان گوشه گيري و کم رويي مي توان شيوه هاي زير را به کار بست:
1- حمايت هاي عاطفي در جهت تقويت اعتماد به نفس در نوجوان.
2- واگذاري مسئوليت هاي مناسب با توجه به ميزان توان جسمي و ذهني نوجوان.
3- قرار ندادن نوجوان در موقعيت هايي که تجربه هاي شکست را به دنبال دارد.
4- تشويق و زمينه سازي حضور نوجوان در فعاليت هاي جمعي و گروهي.
5- ايجاد آمادگي لازم براي جرئت ورزي در ابراز عقايد و بيان نظريات خود و نيز پذيرش نظريات مخالف از طرف ديگران.