فراسو: منظور از عبارت «يأتى بدين جديد» در مورد حضرت چيست؟ چه عالمانى در مقابل حضرت قد علم مى‏كنند و چرا؟ برخورد حضرت با آنان چگونه خواهد بود؟

نصيرى: ما در اين زمينه، دو دسته روايت داريم. يك دسته از روايات مى‏گويد: حضرت قدم جاى قدم حضرت رسول(ص) مى‏گذارند و ذره‏اى از سنت ايشان تخلف نمى‏كنند. حضرت رسول(ص) مى‏فرمايد: إنّه متّبع لا مبتدع، مهدى(عج) تابع من است ونه نوآور و بدعت گزار. و دسته ديگر از روايات مى‏گويد كه حضرت با دين جديد مى‏آيند. جمع بين اين دو دسته از روايات اين است كه چون دين در دوران غيبت و به‏خصوص در آخرالزمان و آستانه ظهور، دچار تحريفها و نوآوريها و قرائتهاى گوناگون شده و از مبانى اصيل خود يعنى كتاب و عترت فاصله گرفته و پوستين وارونه بر تن آن پوشانده شده است، وقتى حضرت حجّت(عج) همان دين اصيل حضرت رسول(ص) را مطرح مى‏كنند، به‏عنوان دينى جديد جلوه مى‏كند و بسيارى نيز مى‏گويند دين جديد آورده است. و اما عالمانى كه در مقابل حضرت مى‏ايستند، از روايات فهميده مى‏شود كه آن دسته از عالمان و فقهايى هستند كه در آخرالزمان قائل به نقص و ناكارآمدى دين مى‏شوند و احكام و فتاوى جديد براى كامل كردن و كارآمد كردن آن ارائه مى‏دهند. مى‏دانيد كه هم اكنون كسانى هستند كه در مقابل نصوص صريح قرانى و روايى، اجتهاد مى‏كنند و معتقدند ديگر در دنياى جديد نمى‏توان احكام گذشته را پياده و حتى مطرح كرد، لذا بايد دست به اجتهادى جديد بزنيم. از جمله اين احكام، احكام مربوط به تفاوتهاى مردان و زنان در باب ارث و ديه و... است. و باز در حديث است كه آخرين مقاومتهاى سازمان‏يافته در مقابل حضرت را گروهى از همين دست فقها صورت مى‏دهند و طبعاً حضرت هم با قدرت با آنها برخورد خواهند كرد.

فراسو: تعدد فرق و مذاهب مختلف (توحيدى و غيرتوحيدى، الهى و بشرى و...) پس از ظهور حضرت و استقرار حكومت ايشان به چه شكل درخواهد آمد؟

نصيرى: آن دوران مصداق آيه «ليظهره على الدين كلّه و يكون الدين كلّه لله» مى‏باشد و از تعدد قرائتها و احزاب و جناحها و پلوراليسم سياسى و عقيدتى خبرى نيست. حاكميت حضرت(عج) مطلق خواهد بود و يك صدا بيشتر نخواهد بود كه آن صداى عدل و توحيد و اسلام است. امام صادق(ع) مى‏فرمايد: «با ظهور حضرت(عج)، همه اديان و مذاهب از بين مى‏روند و جز دين خالص باقى نمى‏ماند» و در روايتى ديگر مى‏فرمايد: «به خدا سوگند، ناهماهنگى و اختلاف بين اديان و مذاهب از بين مى‏رود و فقط يك دين باقى خواهد ماند، همانگونه كه خداوند مى‏فرمايد: «دين نزد خداوند اسلام است و بس.»

فراسو: حكومت ايشان چگونه با اختلاف و تعدد فرهنگها، قوميتها، زبانها و... برخورد خواهد داشت؟ (به عنوان مثال آيا زبان واحدى در سراسر حكومت ايشان رسميت مى‏يابد؟ و...)

نصيرى: تا آنجا كه اين اختلافها در تعارض با احكام اسلام و عدالت و معنويت نباشد و جزء اختلافها و تفاوتهاى طبيعى و مشروع باشد، على‌الاصول مانعى از وجود آنها نخواهد بود و اساساً اين تفاوتها و اختلافها براساس حكمت‏الهى ايجاد شده است (و جعلناكم قبائل و شعوباً لتعارفَوا). اگرچه در بعضى از امور به جهت سهولت و يا جهات ديگر، ممكن است يگانگى و يكدستى ايجاد شود. البته در باب تعدّد زبان و يا زبان واحد، الان حديثى در خاطرم نيست ولى بعيد نيست كه مردم زبانهاى متعدد را بفهمند و به راحتى با هم ارتباط بر قرار كنند.

فراسو: نحوه ارتباط حضرت با مردم و مردم با ايشان به چه شكل خواهد بود؟ رسانه‏ ها در عصر مهدوى(عج) به چه شكل خواهند بود؟

نصيرى: سهولت در ارتباط يكى از ويژگيهاى جامعه مهدوى(عج) است. اما نه از مقوله ارتباطات مدرن، امام صادق(ع) مى‏فرمايد: «هرگاه قائم(عج) ما قيام كند، خداوند به گوشها و چشمهاى شيعيان ما قوه و نيرويى مى‏بخشد و در حالى كه بين آنها و قائم(عج)، نامه‏رسان و واسطه‏اى نيست، با شيعيان تكلم مى‏فرمايد و آنها مى‏شنوند و به آن حضرت مى‏نگرند، در حالى كه حضرت در مكان خود است.» عجيب اين است كه عده‏اى اين روايت را اشاره به راديو و تلويزيون و ماهواره و رسانه‏هاى جديد مى‏دانند، در حالى كه اولاً روايت سخن از تحقق اين امر همزمان با قيام حضرت مى‏گويد، در حالى كه ماهواره و تلويزيون قبل از ظهور محقق شده‏اند. و ثانياً به چشم و گوش شيعيان قوه و نيرويى داده مى‏شود كه چنين ارتباطى را برقرار مى‏كنند نه آن‏كه ابزار قدرتمندى واسطه اين ارتباط هستند. اگر مقصود، ماهواره و تلويزيون بود حضرت مى‏توانست بفرمايد وسايلى ايجاد خواهد شد كه با آن وسايل ارتباط برقرار مى‏شود.

فراسو: نظام تعليم و تربيت در عصر مهدوى(عج) چگونه خواهد بود؟ (شكل نظام، نوع علوم و...)

نصيرى: در اين زمينه، روايات خيلى جزيى توضيح نداده‏اند اما آن چه مسلم است اين است كه علوم حقيقى و نورانى و نه شبه علم و علوم مضر و سكولارف مدرن به مردم عرضه خواهند شد. امام صادق(ع) مى‏فرمايد: «علم، بيست و هفت حرف است و تمام آنچه انبياى الهى آورنده آن بوده‏اند، تنها دو حرف از آن بوده و تا به امروز مردم بيش از دو حرف آن را نشناخته‏اند اما وقتى قائم(عج) ما قيام كند؛ بيست و پنج حرف ديگر را در ميان مردم منتشر خواهد كرد و دو حرف موجود را نيز به آن ضميمه خواهد نمود.» از اين حديث دو نكته مهم استفاده مى‏شود: 1ـ معلم همه علوم (چه علوم مادى و چه معنوى) انبيا بوده‏اند. 2ـ علوم مدرن كه در آخرالزمان و قبل از ظهور، ايجاد و گسترش مى‏يابند، از سوى امام صادق(ع) به رسميت شناخته نمى‏شوند، چرا كه اگر به رسميت شناخته مى‏شدند حضرت بايد مى‏فرمودند، چند حرف از علم هم در آخرالزمان و قبل از ظهور به وجود مى‏آيد و يا لااقل مى‏فرمودند: دو حرفى كه انبياء آورده‏اند، قبل از ظهور به شكوفايى مى‏رسند. اما مى‏بينيم كه اصلاً حضرت سخنى از علوم جديد به ميان نمى‏روند چرا كه به زعم ما در منطق ائمه معصومين(ع)، اين علوم از زمره علوم مطلوب و مشروع خارج هستند.