بيماري رواني، اصطلاحي گسترده براي توصيف تعداد زيادي از بيماري هاي روان پزشکي است که توانايي تفکر، احساس و رفتار شخص جهت عملکرد مناسب در تکاليف روزمره زندگي را مختل مي نمايند.
بسياري از بيماري هاي رواني در اواخر نوجواني يا اوايل جواني، يعني مقارن با زمان ورود به دانشگاه شروع مي گردند.
بعضي از مردم فقط يک دوره واحد از بيماري رواني را تجربه مي کنند، در حالي که در عده اي ديگر ممکن است نشانه هاي رواني، حالت دوره اي داشته باشند که امروز اغلب آن ها درمان پذير هستند.
تخمين زده مي شود 20 درصد مردم در دوره اي از زندگي خود، بيماري رواني را تجربه کنند. افراد داراي بيماري رواني مي توانند زندگي با کيفيتي داشته باشند.

چه چيز بيماري رواني نيست؟
دوره هايي در زندگي وجود دارد که در آن، هر شخصي ممکن است احساس هاي غيرقابل کنترل مثل: ترس، فشار، افسردگي، اضطراب و يا عدم کنترل رواني را داشته باشد. اين دوره ها به شدت پريشان کننده هستند، اما معادل بيماري رواني محسوب نمي شوند.
در بعضي موارد گفته مي شود که بيماري رواني همان ناتواني هوشي است، اين اصلا درست نيست! گرچه ممکن است بيماري رواني و ناتواني هوشي همزمان وجود داشته باشند، اما هيچ ارتباطي بين اين دو وجود ندارد.

ناتواني رواني چيست؟
اصطلاح هاي ناتواني رواني و بيماري رواني، گاهي به جاي همديگر به کار مي روند. به طور دقيق، اصطلاح هاي بيمار رواني به وجود يک اختلال واقعي اشاره مي کند، در حالي که اصطلاح ناتواني رواني به تجارب مختل ناشي از بيماري رواني اشاره دارد. هر کسي که بيماري رواني دارد، لزوما ناتواني رواني ندارد. بسياري از مردم بعد از بهبود از يک دوره بيماري، براي مدت زماني طولاني از سلامت کامل در زندگي خود لذت مي برند.
ناتواني رواني به ندرت دائمي است و سطوح ناتواني هم اغلب در حال نوسان است (بهبودپذير است).
شاخص هاي بيماري رواني
گرچه هر بيماري رواني نشانه هاي خاص خود را دارد، اما علائمي وجود دارد که براساس آن ها مي توان متوجه «وجود اشکال» شد.

اين علائم عبارت هستند از:
- کناره گيري از ديگران
- تغيير سريع در وزن
- پرخاشگري
- هذيان ها (باورهاي غلط)
- اشکال در تمرکز
- غمگيني و دلتنگي
- فقدان علاقه (لذت نبردن)
- رفتار بزرگ منشانه
- تحريک پذيري
- نگراني و بي قراري
- رفتار نامناسب
دانشجوياني که تحت درمان روان پزشکي هستند، ممکن است مقادير زيادي از داروهاي روان گردان را مصرف نمايند.
همه داروها اثرات جانبي دارند. عوارض داروهاي روانپزشکي به صورت کاهش تمرکز، خواب آلودگي ، تيرگي ديد، سفتي عضلاني، لرزش و خشکي دهان مي باشد.
در اغلب موارد نشانه هاي قابل مشاهده ناتواني رواني نتيجه درمان است، نه خود بيماري.

بهداشت (سلامت) رواني به چه معناست؟
سلامت رواني، چيزي بيش از فقدان بيماري رواني است. اغلب مردم از اهميت حفظ سلامت جسماني خود آگاهند و براي کسب اطمينان از سلامتي خود، از روش هايي همچون ورزش منظم، تغذيه مناسب و آزمايش هاي پزشکي استفاده مي کنند. اما تعداد کمي از مردم به اهميت حفظ سلامت رواني خود واقف هستند.
همه در زندگي فشار رواني را تجربه مي کنند که البته ميزان معيني از آن براي ايجاد انگيزش مفيد است، اما سطوح فشار رواني بايد به دقت مورد بازبيني واقع شود. فشار رواني مي تواند مشکلات جسماني (از قبيل فشار خون بالا، سردرد، گردن درد ، خستگي) توليد کند و ممکن است سرآغازي براي ناتواني رواني در بعضي از مردم باشد.

معيارهاي سلامت رواني
معيارهايي براي کسب اطمينان از سلامت رواني وجود دارند، بعضي از اين معيارها عبارت اند از:
- تغذيه مناسب
- ورزش منظم
- کار و فعاليت در حد توان
- معاشرات با ديگران
- دانستن روش هايي براي ابراز وجود و عملي کردن آن ها
- خواب کافي
- خنده منظم
- توان مقابله با مشکلات
- دانستن و به کارگيري روش هاي آرامش بخش در زندگي
- اهميت دادن به زمان تفريح
حفظ بهداشت رواني جهت داشتن يک زندگي سالم، مسئوليت شخصي هر کسي است!