خستگی‌ ناشی‌ از کارهای‌ سنگین روزانه‌ یا فعالیت‌ جسمی‌ مداوم‌ کاملا ‌طبیعی‌ است‌. ضمن این که به دنبال استرس و فشارهای‌ عصبی‌ هم خستگی به‌ وجود می‌آید. در چنین‌ شرایطی‌ چون‌ دلیل‌ خستگی ‌مقطعی و روشن‌ است‌، از کنار آن براحتی می‌گذرید و با استراحت بیشتر به حالت عادی برمی‌گردید.
گاهی با وجود هشت تا نه ساعت خواب در شبانه‌روز باز هم بی‌حالی و کسالت دست از سرتان بر‌نمی‌دارد. انگیزه لازم برای کارهای روزانه ندارید. اگر این احساس خستگی طولانی شده و مرتب همراه شماست ممکن است مشکلی داشته باشید. بیماری‌های مزمن بویژه آنهایی که با درد همراه است بیمار را خسته می‌کند، اما مشکلات دیگری هم هستند که وقتی به جسم و روان افراد حمله می‌کنند باعث خستگی می‌شوند.

در ادامه به تعدادی از مشکلات که افراد را خسته و ناتوان می‌کند، اشاره شده است، اما یادتان باشد اگر هم تشخیص دادید به یکی از این بیماری‌ها مبتلا هستید برای خودتان نسخه نپیچید بلکه به پزشکتان سر بزنید. اگر هم هیچ دلیلی پیدا نکردید بهترین روش برای رفع خستگی تغییر حال و هوای روحتان است پس شک نکنید فعالیت‌های ورزشی و پیاده‌روی بیشتر از هر چیزی برایتان مفید است.

1- بیماری سلیاک

سلیاک نوعی عدم تحمل غذایی است که بدن فرد مبتلا در صورت مصرف مواد غذایی دارای گلوتن مانند نان، کیک و غلات واکنش نشان می‌دهد. 250 هزار نفر در انگلیس شناسایی شدند که مبتلا به این بیماری هستند.

پژوهش‌ها نشان می‌دهد 90 درصد مبتلایان به سلیاک از بیماری خود اطلاعی ندارند. علاوه بر خستگی سایر علائم این بیماری عبارتند از: اسهال، کم‌خونی وکاهش وزن. در کل بسیاری از حساسیت‌های غذایی، در صورت بروز، خستگی را هم جزو علائم خود دارند، ولی بارزترین آنها در بیماری سلیاک رخ می‌دهد.

نکته: این بیماری از طریق آزمایش خون قابل تشخیص است. می‌توانید از پزشکتان بخواهید در صورت نیاز برای شما آزمایش مربوطه را تجویز کند.

2-کم‌خونی ناشی از فقر آهن

یکی از متداول‌ترین دلایل پزشکی برای افرادی که خیلی خسته می‌شوند و به اصطلاح از نفس می‌افتند، احتمال ابتلا به کم‌خونی ناشی از فقر آهن است.  فرد مبتلا به این بیماری انگیزه‌ای برای انجام هیچ کاری ندارد. در عضلاتش احساس سنگینی می‌کند و بسرعت خسته می‌شود.

نکته: فقر آهن نیز با کمک آزمایش خون قابل تشخیص است. در صورت تجویز پزشک، مصرف مکمل‌های غذایی آهن و مواد غذایی مانند جگر، گوشت و حبوبات به درمان آن کمک می‌کنند.

3- خستگی مزمن

چنانچه خستگی با گذشت شش هفته همچنان وجود داشته باشد و شدت آن به حدی باشد که فرد نتواند کارهای روزانه‌اش را انجام دهد، احتمال ابتلا به این سندرم وجود دارد. از دیگر علائم این بیماری، خستگی مداوم آن هم بدون علت خاص
است.

نکته: تغییر در سبک زندگی و ورزش در رفع علائم خستگی ناشی از این بیماری، موثر است.

4-قطع تنفس در خواب

وقتی در خواب، نای، تنگ یا بسته شود، تنفس به مدت چند ثانیه قطع می‌شود. در نتیجه باعث خروپف‌های ناجور و کاهش سطح اکسیژن خون می‌شود. دشواری در تنفس باعث می‌شود فرد شب‌ها از خواب بپرد. بنابراین روز بعد احساس خستگی می‌کند.

نکته: اگر اضافه وزن دارید و با وجود هشت ساعت استراحت باز هم در طول روز خسته‌اید، بعید نیست این مشکل را داشته باشید.

5- کم‌کاری غده تیروئید

کم‌کاری تیروئید یعنی کاهش شدید میزان تیروکسین در بدن. غده تیروئید یکی از غدد درون‌ریز بدن است که هورمون تیروکسین را ترشح می‌کند. این غده وظیفه متابولیسم و سوخت و ساز بدن را به عهده دارد. کاهش فعالیت این غده خستگی و کسالت را همراه دارد.

نکته: کم‌کاری تیروئید هم با آزمایش خون تشخیص داده می‌شود. در صورت مثبت بودن، با تجویز داروهای لازم، کم‌کاری این اندام جبران و متابولیسم بدن منظم می‌شود.

6-دیابت

متاسفانه دیابت به نامی آشنا در میان خانواده‌های ایرانی تبدیل شده و کمتر خانواده‌ای را می‌توان یافت که از آسیب‌های این بیماری در امان مانده باشد. قند خون در افراد دیابتی بیشتر از حد مجاز است و باعث بروز احساس خستگی در آنها می‌شود. از علائم دیگر دیابت می‌توان به تشنگی زیاد، تکرر ادرار و کاهش وزن
اشاره کرد.

نکته: قند خون با آزمایش خون قابل تشخیص است.در افراد دیابتی گلوکز در خون باقی می‌ماند و به انرژی تبدیل نمی‌شود در نتیجه بدن به کمبود انرژی و خستگی دچار می‌شود.

7- افسردگی

ناراحتی و غم بلافاصله انرژی افراد را تخلیه می‌کند. احساس افسردگی باعث می‌شود افراد مبتلا، بسختی از خواب بیدار شوند یا برعکس صبح خیلی زود از خواب بیدار شوند. هر دوی این حالت‌ها به خستگی بیشتری در طول روز منجر می‌شود.

نکته: برای درمان افسردگی از پزشک متخصص کمک بگیرید. هرگز خودسرانه یا به پیشنهاد اطرافیان داروی جدیدی نخورید یا دارویی را که متخصص برایتان تجویز کرده قطع نکنید.

8- پای بی‌قرار

افرادی که به این مشکل دچارند در پاهای خود احساس راحتی ندارند. در نتیجه شب‌ها از خواب می‌پرند. میل شدید برای تکان دادن پاها و درد عمیق در پاها از نشانه‌های این سندرم است.

نکته: تمرین‌های ورزشی را فراموش نکنید و برای آرامش بیشتر از پزشک خود راهنمایی بگیرید.

9-بیماری‌های قلبی

بیماری‌های قلبی باعث ایجاد خستگی حتی هنگام انجام کارهای ساده روزانه می‌شوند. تنگی نفس، درد قفسه سینه، نوسان فشار و نامنظمی ضربان قلب ازجمله علائم مشکلات قلبی است که در صورت احساس هر کدام مراجعه به پزشک ضروری است.

نکته: مشورت با پزشک و استفاده مرتب از داروهای تجویز شده و تغییراتی در عادت‌های غذایی به بهبود این بیماری کمک می‌کند.