مشورت در اسلام از ارزش والايي برخوردار است.و در قرآن و احاديث بدان سفارش شده است.خداوند متعال در قرآن به پيامبرش مي فرمايد:وَ شاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِفَاِذا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ علي الله.يعني اي پيامبر در كارها با مؤمنين مشورت كن و هنگامي كه تصميم گرفتي بر خدا توكل كن.و درباره مؤمنين مي فرمايد:وَ أَمْرُهُمْ شُوري بَيْنَهُمْ يعني:مؤمنين كارهايشان را با مشورت انجام مي دهند.
در احاديث نيز درباره مشورت سفارش شده است.از باب نمونه:به رسول خدا صلّي الله عليه و آله گفته شد:احتياط در چيست؟فرمود:مشورت كردن با صاحب نظران و پيروي از آنها. در وصيتهاي پيامبر به حضرت علي چنين آمده:هيچ پشتيباني استوارتر از مشورت نيست و هيچ عقلي مانند عاقبت انديشي نمي باشد.
رسول خدا صلّي الله عليه و آله فرمود:«مشورت با شخص عاقل و خيرخواه موجب بركت و هدايت خواهد شد و توفيقي است از جانب خداوند متعال.پس هنگامي كه شخصي عاقل و خيرخواه در مورد مشورت ترا راهنمايي كرد مواظب باش برخلاف نظرش عمل نكني كه اسباب هلاكت خواهد شد.»
با مشورت كردن با افراد عاقل و آزموده مي توان از نتايج گرانبهاي تجربيات آنها استفاده نمود.كساني كه در كارهاي مهم با ديگران مشورت مي نمايند كمتر دچار لغزش و ندامت مي شوند.ليكن با هركسي هم نمي توان مشورت كرد.با افرادي بايد مشورت كرد كه اولاً عاقل و چيز فهم باشند.زيرا افراد جاهل و ناآزموده نمي توانند مصالح واقعي را درك كنند تا در اختيار مشورت كننده قرار دهند.ثانياً ديندار باشد،زيرا به افراد بي دين نمي توان اعتماد كرد.بعلاوه مصالح را از ديدگاه دين نمي سنجند و ممكن است مشورت كننده را به پرتگاه ضد دين و ضد اخلاق هدايت نمايند. ثالثاً‌ اينكه دوست و خير خواه انسان باشد،زيرا اگر دوستي و خيرخواهي او به اثبات نرسد نمي توان به نظرهاي او اعتماد كرد، و ممكن است مشورت كننده را گمراه سازد، و اسرارش را منتشر سازد.
حضرت صادق عليه السلام مي فرمايد:«در مورد مشورت چهار شرط را بايد رعايت كرد و الاً ضرر آن از منفعتش زيادتر خواهد بود:اول اينكه طرف مشورت عاقل باشد،دوم اينكه آزاده و ديندار باشد،سوم اينكه دوست و برادر باشد.چهارم اينكه تمام اطلاعات خودت را در اختيارش بگذاري بطوري كه اطلاعات او به مقدار اطلاعات تو باشدو راز ترا مخفي بدراد.زيرا اگر عاقل بود از مشورت با او مي تواني استفاده كني و اگر آزاده و ديندار بود در خيرانديشي براي تو جديت خواهد كرد،و اگر دوست و برادر بود اسرار ترا پنهان خواهد كرد.و اگر تمام اطلاعات خودت را در اختيارش قرار دادي بهتر مي تواند مورد مشاوره قرار گيرد و مصالح ترا بازگو كند.»
بنابراين انسان بايد در كارهاي مهم،با افراد دانا و با تجربه و ديندار و امين و خيرخواه مشورت نمايد و بالاخص در امر ازدواج كه بسيار مهم و سرنوشت ساز است.بهترين افرادي كه مي توانند مورد مشاوره جوانان براي ازدواج قرار گيرند پدر و مادر مي باشند،مشروط بر اينكه دانا و اهل اطلاع باشند.پدر و مادر خيرخواه ترين و امين ترين افراد نسبت به فرزندانشان هستند.اين درست نيست كه پسر و دختر در امر ازدواج با پدر ومادر خودشان مشورت نكنند.پدر و مادر در اين امر حساس و حياتي مي توانند براي فرزندانشان راهنما و مشاور خوبي باشند.زيرا هم اطلاعات و تجربه دارند هم امين و خيرخواهند.ولي مشروط بر اينكه نقش مشاور و راهنما را ايفا كنند و تصميم گيري را بر عهده خود دختر يا پسر قرار دهند،نه اينكه تصميم گيرنده باشند و ازدواج را بر آنها تحميل نمايند.
بعد از پدر و مادر،جد و جده و برادر و خواهر بزرگتر و عمو و دايي و عمه و خاله نيز در صورتي كه واجد شرايط باشند مي توانند مورد مشورت قرار گيرند.مشروط بر اينكه نقش مشاور را ايفا كنند نه تصميم گيرنده.بعد از اينها از كليه افراد مطلع و ديندار و امين بالاخص از دوستان و آشنايان مورد اعتماد مي توان استفاده كرد. در اينجالازم است به مشاورين نيز توصيه كنيم كه كسي كه با شما مشورت مي كند به شما اعتماد كرده و شما را امين دانسته است،وظيفه ديني ووجداني وانساني شماايجاب ميكند كه در موضوع مورد مشورت،خوب دقت كنيد و با كمال صداقت وامانتداري آنچه را به نظرتان ميرسد،بدون كوچكترين خلافگويي وكتمان،دراختياراوقراردهيد،كه اگردرمشورت خيانت نماييد مورد بازخواست خدا قرار خواهيد گرفت. مشاور وظيفه دارد حق را بگويد گرچه به ضررخودش يا خويشانش يا دوستانش تمام شود.
امير المؤمنين عليه السلام فرمود:«هر كس كه با مسلمين در مشورت خيانت كند من از او بيزارم. »
منبع:سايت فرهنگي ازدواج