استرس، في نفسه خطرناك نيست، هر كس در زندگي اهداف، فعاليت ها و فراز و نشيب هايي دارد. اما وقتي اينها از حد بگذرند، خطرآفرين مي شوند. شما مي توانيد استرس غيرقابل كنترل را تشخيص دهيد و از راه هاي رفع آن مطلع شويد.
شناخت استرس
استرس، نقطه شروع ابتلا به افسردگي  است كه مي تواند بر سلامت جسم و روح شما تأثير بگذارد. از اين رو شناخت عوامل استرس زا و آنچه را كه براي كاهش اين عوامل مي توانيد انجام دهيد،  داراي اهميت است.
اگر احساس مي كنيد كه كارهايتان زياد است و داريد كلافه مي شويد، دست از كار بكشيد و چند نفس آرام بكشيد تا آرامش خود را بازيابيد. به مدت يك روز از كارهاي روزانه و امور خانه و خانوادگي و هرچه كه بر شما فشار وارد مي كند، دست بكشيد. اين روز را فقط به انجام كارهايي اختصاص دهيد كه موجب آرامش شما مي شود و احساس خوبي را برايتان فراهم مي آورد.
هرگونه واقعه اي نظير مرگ عزيزي، طلاق  ، يا جدايي، بيرون رفتن فرزند از خانه درست مانند داشتن بيماري هاي طولاني مدت يا نقص عضو موجب استرس مي شود. اما وقايعي هم نظير ازدواج، خانه عوض كردن، پيداكردن شغل جديد و رفتن به تعطيلات تقريباً استرس زيادي ايجاد مي كنند. نگراني درباره سررسيدها، موفق نبودن در رقابت در انجام يك كار خاص نيز ممكن است موجب بروز علائم استرس، مثل كم طاقتي، تنش، احساس خستگي و اشكال در خوابيدن  شوند.
برخي از نشانه هاي استرس عبارتند از:
1- بي حوصلگي شديد
2- حساسيت شديد نسبت به انتقاد
3- بروز اختلال در خواب
4- علايم تنش نظير جويدن ناخن
5- افزايش مصرف سيگار و الكل
6- سوء هاضمه
7- نداشتن تمركز
اقدام در كاستن استرس هاي زيان بار قبل از آن كه بر سلامت شما تأثير بگذارند، بسيار مهم است. اگر احساس مي كنيد كه كارهايتان زياد است و داريد كلافه مي شويد، دست از كار بكشيد و چند نفس آرام بكشيد تا آرامش  خود را بازيابيد. به مدت يك روز از كارهاي روزانه و امور خانه و خانوادگي و هرچه كه بر شما فشار وارد مي كند، دست بكشيد. اين روز را فقط به انجام كارهايي اختصاص دهيد كه موجب آرامش شما مي شود و احساس خوبي را برايتان فراهم مي آورد. اين كار مي تواند موجب كاهش خطري شود كه سلامت شما را تهديد مي كند.
استرس پيامي است كه به شما مي گويد كه بايد مواظب خود باشيد و تا حد ممكن عوامل استرس زا را از زندگي خود دور كنيد.
رفع استرس
معني و مفهوم پوشيده استرس ، همان پيامي است كه به شما مي گويد كه بايد مواظب خود باشيد و تا حد ممكن عوامل استرس زا را از زندگي خود دور كنيد.برخي از راه هاي غلبه بر استرس به قرار زير است:
1- در يك زمان فقط يك كار را انجام دهيد تا فشارهاي وارد بر خود را كاهش دهيد.
2- پيشنهادهاي ديگران در كمك به خود را بپذيريد.
3- توانايي هاي خود را بشناسيد و بيش از حد از خود انتظار نداشته باشيد.
4- با يك نفر صحبت كنيد. كارهايي را انجام دهيد كه برايتان لذت بخش و شادي آفرينند.
5- نيروي خشم خود را خالي كنيد، مثلاً با فرياد زدن، جيغ كشيدن يا مشت زدن بر بالش.
6- از موقعيت هاي پر استرس دوري كنيد.
7- سعي كنيد اوقات خود را با كساني بگذرانيد كه مصاحبت با آنها برايتان لذت بخش باشد و نه با كساني كه انتقاد كننده و خرده گيرند.
8- آرام نفس بكشيد، به طوري كه قسمت پائيني شـُش هاي خود را به تحرك واداريد.
9- تكنيك هاي آرامش بخش را به كار بريد.
10- يك واكنش نسبت به استرس، خشمگين شدن است. درباره نحوه غلبه بر خشم خود بيشتر بياموزيد
استرس در محيط كار
استرسي كه در محيط كار به شما دست مي دهد، دومين و بزرگترين مشكل شغلي است كه سلامت شما را تهديد مي كند. در يك تحقيق انجام شده، نيم ميليون از افراد شاغل در انگلستان اظهار داشتند كه دچار مسايلي از قبيل  اضطراب  و  افسردگي  هستند. از آنجا كه هنوز هم بر چنين مسايلي برچسب مشكلات روحي- رواني مي زنند، اغلب افراد شاغل از درخواست كمك از ديگران روي گردانند، زيرا غالباً آنها را افرادي ناتوان تلقي مي كنند.
در محيط كاري، موقعيت هاي زيادي هستند كه موجب استرس فرد مي شوند، نظير:
1- خويشاوند بودن با برخي از همكاران
2- حمايت نكردن مسئولين از كاركنان خود
3- نبود مشاوره و ارتباطات
4- دخالت هاي زيادي در مسايل شخصي، اجتماعي و زندگي خانوادگي
5- حجم زياد كارها يا بيش از اندازه كم بودن كار
6- فشار بيش از حد ناشي از غيرواقعي بودن مهلت انجام كارها
7- انجام كارهايي كه بسيار مشكل اند و يا لزوم چنداني به انجام آنها نيست
8- نداشتن مهارت كافي در نحوه انجام كار
9- شرايط نامطلوب كاري
10- داشتن شغلي كه متناسب با شما نباشد
11- نداشتن امنيت شغلي و ترس از بيكار شدن
وقتي مردم در محيط كاري خود در فشار غيرقابل تحمل قرار گيرند، تمايل به سخت كار كردن در آنها ايجاد مي شود تا بدين وسيله فاصله آنچه را كه به دست مي آورند با آنچه كه تصور مي كنند بايد به دست بياورند، كم كنند. آنان از استفاده اوقات استراحت كاري خود صرف نظر مي كنند و در نتيجه از نيازهاي شخصي خود غافل مي شوند.
روش هاي زير مي تواند در حل اين مشكلات به شما كمك كند:
1- با كسي كه امين شماست، چه در محيط كار و چه در بيرون از آن، درباره آنچه كه موجب استرس شما مي شود صحبت كنيد.
2- نتايج مشاوره يا حمايت هايي را كه از شما مي شود، به كار بنديد.
3- ساعات مقرر كاري را به كار پردازيد و از اوقات استراحت و روزهاي تعطيل كه حق شما است، استفاده كنيد.
4- اگر مشغله كاري شما زياد است، يك روز يا تعطيلات پايان هفته را به استراحت بپردازيد.
5- براي پرهيز از گرفتاري هاي ساعات پر رفت و آمد يا براي اين كه اوقات بيشتري را با خانواده و فرزندان خود باشيد، از ساعات مناسب براي اين كارها استفاده كنيد.
6- با ورزش و رژيم غذايي  مناسب، از خود مراقبت كنيد.
7- تكنيك هاي آرامش بخش  را به كار بنديد.
8- مصرف سيگار و ساير داروهاي مخدر را ترك كنيد.

رفع استرس در محيط كار
1- محيط كار خود را راحت و متناسب با نيازهايتان درست كنيد.
2-  اعتماد به نفس خود را تقويت كنيد . اين كار به شما كمك خواهد كرد تا خود را از تقاضاهاي غيرمعقولانه اي كه از شما مي شود، حفظ كنيد.
3- درباره مشكلات كاري خود با سرپرست بخش يا رئيس خود صحبت كنيد. اگر مشكلات شما حل نشد، با قسمت كارگزيني، نماينده صنفي خود يا ديگر مسئوليني كه به نوعي با مسايل كاركنان مربوطند، صحبت كنيد.
4 - با همكاران خود محترمانه رفتار كنيد، همان گونه كه انتظار داريد ديگران با شما رفتار كنند.
5 - از سياست هاي اداره خود درباره نحوه برخورد با ايجاد مزاحمت، زورگويي و يا تبعيض، آگاهي داشته باشيد. در اين صورت خواهيد دانست كه چگونه با رفتارهاي غيرمعقولانه برخورد كنيد و يا چه حمايتي از شما خواهد شد.
ترجمه: ملك دخت قاسمي نيك منش