استفراغ اغلب در نتيجه تحريك معده به وسيله عفونت يا زياد خوردن غذا يا الكل ايجاد مي شود اما ممكن است به دنبال اختلال قسمت ديگري از لوله گوارش نيز رخ دهد. گاهي بروز اختلال در اعصاب مغزي يا به هم خوردن مكانيسم تعادل در گوش داخلي مي تواند استفراغ ايجاد كند. افرادي كه حملات راجعه ميگرن دارند با علايم سردرد به همراه تهوع ويا استفراغ آشنا هستند اما درساير موارد كه استفراغ با سردرد شديد با درد شكمي حاد همراه است، توجه فوري طبي لازم است.

هشدار

خون قرمز يا سياه در استفراغ

اگر استفراغ شما حاوي خون بود آمبولانس خبر كنيد. استفراغ خوني ممكن است هر كدام از تابلوهاي زير را داشته باشد:

§    رگه هاي خون روشن

§    سياه رنگ شبيه قهوه (coffe grounds)

§    لخته هاي خون

هشدار

استفراغ و داروها

ممكن است استفراغ از جذب داروهاي خوراكي پيشگيري كند و باعث كاهش تأثير آنها شود. اگر شما داروهاي ضد حاملگي مصرف مي كنيد، لازم است علاوه بر قرص ضد حاملگي تا زماني كه استفراغ قطع شود از كاندوم استفاده كنيد. اگر از كاري كه كرده ايد اطمينان نداريد از وسائل ضد حاملگي ديگري استفاده كرده يا با پزشك خود مشورت كنيد علاوه بر اين در صورتي كه هر نوع داروي خوراكي ديگري مصرف مي كنيد، هنگام استفراغ بايستي با پزشك خود مشورت كنيد.

*   آيا طي روزها يا هفته هاي گذشته چندين بار استفراغ كرده ايد؟

دليل احتمالي: حملات تكرار شونده استفراغ ممكن است چندين علت داشته باشد.

*   آيا درد شديد و ممتدي در شكم داريد كه با استفراغ بهتر نشده است؟

همين حالا به پزشك مراجعه كنيد

دليل احتمالي : تا زماني كه به پزشك مراجعه مي كنيد هيچ چيزي نخوريد. ممكن است براي اقداماتي مثل سونوگرافي به بيمارستان فرستاده شويد. در بعضي موارد ممكن است براي تعيين علت درد لاپاراسكوپي (Laparoscopy) انجام شود. اگر درد شديد بيش از 4 ساعت باقي ماند، آمبولانس خبر كنيد.

* آيا استفراغ با سردرد همراه است؟

* آيا درد شديدي داخل يا اطراف يك چشم داريد؟

همين حالا به پزشك مراجعه كنيد

دليل احتمالي: آب سياه حاد بيماري خطرناكي است كه در آن مايع اضافي باعث افزايش فشار داخل چشم مي شود و به خصوص اگر سن شما بالاي 40 سال باشيد، ممكن است وجود داشته باشد. همچنين ميگرن يك علت احتمالي استفراغ است.

اقدام درماني: اگر پزشك تأييد كند كه شما آب سياه داريد،‌ احتمالاً در بيمارستان بستري مي شويد و براي كاهش فشار داخل چشم داروهايي داده مي شود. داروها به صورت خوراكي، قطره چشمي و داخل وريدي داده مي شوند. وقتي فشار چشم كم شد، براي بهبود تخليه مايع از چشم احتمالاً عمل جراحي انجام خواهد شد. اگر استفراغ به علت ميگرن ايجاد شده باشد، پزشك داروهاي ضد استفراغ و احتمالاً مسكن تجويز مي كند.

*   آيا شما اسهال داريد و يا دماي برنتان 38 درجه سانتيگراد يا بالاتر است؟

دليل احتمالي و اقدام درماني: گاسترو آنتريت (gastroenteritis) (التهاب لوله گوارش كه اغلب ناشي از يك عفونت ويروسي است) يا مسموميت غذايي ، محتملترين علل هستند. سعي كنيد به مقدار زياد مايعات مصرف كنيد. اين بيماريها معمولاً طي چند روز فروكش مي كنند. با اين حال اگر استفراغ خاي تكرار شونده بيش از 14 ساعت طول بكشد يا علايم ديگري بروز كنند بايد به پزشك مراجعه كنيد.

*   آيا طي چند ساعت اخير هيچ كدام از علايم زير را داشته ايد؟

·    پرخوري

·    خوردن مقادير زياري غذاي ادويه دار يا چرب

·    مصرف مقادير زياد الكل

دليل احتمالي: گاستريت كه التهاب مخاط معده است مي تواند در نتيجه پرخوري ايجاد شود. به خصوص الكل مي تواند مخاط معده را تحريك كند.

اقدام درماني: اقدامات خودياري براي جلوگيري از كم آبي در بالغين را انجام دهيد. مايعات مصرف كنيد و ممكن است داروهاي ضد اسيد به تخفيف درد كمك كنند. اگر بعد از پرخوري يا مصرف الكل مرتباً استفراغ مي كنيد، يا احساس مي كنيد كم كردن مصرف الكل برايتان مشكل است با پزشك خود مشورت كنيد.

*  آيا شما غذايي خورده ايد كه ممكن است آلوده باشد يا به آن حساسيت داشته باشيد؟

دليل احتمالي: ممكن است مسموميت غذايي ناشي از غذاهاي آلوده با باكتري يا سم يا حساسيت غذايي ، علت استفراغ شما باشد.

اقدام درماني: توصيه هاي ذكر شده براي پيشگيري از كم آبي را دنبال كنيد و براي جلوگيري از تكرار مسموميت از غذاهاي بهداشتي استفاده كنيد. اگر استفراغ هاي تكرار شونده بيش از 24 ساعت طول كشيد و يا در صورت ايجاد علايم ديگر به پزشك مراجعه كنيد.

*  آيا قبل از استفراغ به نظرتان رسيد كه اجسام دور سر شما مي چرخند؟

طي 24 ساعت به پزشك مراجعه كنيد

دليل احتمالي: ممكن است لابيرنتيت وجود داشته باشد. لابيرنتيت التهاب بخشي از گوش داخلي مي باشد كه مسئول تعادل است و علت آن عفونت ويروسي مي باشد.

اقدام درماني: درمان خاصي براي لابيرنتيت وجود ندارد. با اين حال ممكن است براي كاهش استفراغ ، داروهاي ضد استفراغ تجويز شود. وقتي علايم شديد هستند، بايستي دراز بكشيد و تا هر قدر كه ممكن است در همين حالت بمانيد. بيماري به تدريج بهتر مي شود اما ممكن است 3-2 هفته طول بكشد.

*   آيا شما دارو مصرف مي كنيد؟

طي 24 ساعت به پزشك مراجعه كنيد

دليل احتمالي و اقدام درماني: ممكن است تهوع و استفراغ از عوارض جانبي بعضي داروهاي تجويز شده باشد. به جز با توصيه پزشك داروهاي تجويز شده را قطع نكنيد.

*   آيا شما حامله ايد؟

اگر با استفاده از اين سؤال و جواب ها نتوانستيد به تشخيص برسيد و استفراغ بيش از 24 ساعت طول كشيد به پزشك خود مراجعه كنيد.

خودياري پيشگيري از كم آبي در بالغين

اسهال و استفراغ چون باعث از دست دادن مقادير زياد مايعات و املاح از بدن      مي شود مي تواند كم آبي ايجاد كند. به خصوص افراد پير، شير خوران و كودكان نسبت به كم آبي مستعد هستند. اقدامات خودياري زير ممكن است در جايگزين كردن آب يا پيشگيري از كم آبي مفيد باشند:

·   تا موقعي كه علايم وجود دارند هر 2-1 ساعت مقداري مايعات بنوشيد. از مايعات مثل آب پرتقال رقيق يا چاي كم شيرين استفاده كنيد.

·     يا اينكه از محلول هاي خوراكي كم آبي (ORS) كه بدون نسخه به صورت پودر وجود دارند استفاده كنيد.

اگر اسهال و استفراغي داشتيد كه بيشتر از 24 ساعت طول كشيد يا علايم ديگري ايجاد شد به پزشك مراجعه كنيد.

خودياري اجتناب از مسموميت غذايي

مسموميت غذايي معمولاً با خوردن غذاي آلوده با باكتري يا سم ايجاد مي شود و ممكن است با انجام اقدامات زير از آن اجتناب شود:

·    مرتباً سطوح كار در آشپزخانه را با مواد ضد عفوني كننده و آب داغ تميز كنيد.

·    قبل و بعد از خوردن غذا دستانتان راكاملاً بشوييد.

·  براي خرد كردن گوشت خام،‌ گوشت پخته و سبزيجات از تخته هاي مجزا استفاده كنيد و هر تخته را بعد از استفاده كاملاً تميز كنيد.

·    هميشه به تاريخ انقضاي مواد خوراكي توجه كنيد.

·    غذاهاي سرد را بلافاصله پس از خريداري در يخچال بگذاريد.

·    وقتي پس مانده غذا سرد شد ، آنرا در يخچال نگهداري كنيد.

·    قبل از پخت، يخ غذا را آب كنيد و هرگز غذاي آب شده را دوباره منجمد نكنيد.