از قدیم گفته اند « عقل سالم در بدن سالم » است. در این جمله منظور از عقل همان روان، و روحیه سالم و سرحال داشتن و پر انرژی بودن است.

 آلودگی هوا  همان طور که بر روی تنفس ( اکسیژن رسانی) و جریان خون، قلب، مغز و ... اثر می گذارد، روان انسان را نیز درگیر می کند. در این زمینه تحقیقاتی نیز به عمل آمده که نتایج آن را در برخی از روزنامه ها و مجلات تحت عنوان « افسردگی همه گیر» مطالعه کرده ایم. انسان موجودی طبیعت گراست و می تواند با محیط، مبادله انرژی داشته باشد؛ بنابراین هر قدر محیط سالم تر، زیباتر و آرام تر باشد این تبادل به نحو مفیدتری صورت خواهد گرفت.

رنگ سبز، رنگ بودن، گرمی، آرامش، مهربانی و دعوت کننده است. رنگی که خداوند با طیف بسیار گسترده ای آن را در جای جای طبیعت گسترده است و این گستره زیبایی، پیام آور آرامش و سلامتی است. افسوس که ماشینیزم، بهره وری انسان را از این نعمت محدود ساخته است. اما با این محدودیت و آلودگی رو به افزایش چه باید کرد؟ آیا گل ها و گیاهان آپارتمانی می توانند جایگزینی مناسبی برای این نعمت باشند؟ و ما انسان ها چگونه می توانیم از وجود این گیاهان برای تقویت روح و روان خود استفاده کنیم؟

« در آپارتمان های امروزی به علت نبود نور و انرژی کافی، گیاهان دست ساز و بی جان جای گیاهان طبیعی را گرفته اند که نه آب می خواهد، نه کود و نور؛ و به راحتی قابل شستشو است. برقراری ارتباط با چنین وسایل بی جان به مراتب سخت تر از جانداران سبز و با نشاط است. لطافت و سرزندگی یک گیاه زنده و جاندار به راحتی می تواند ما را به سوی خود دعوت کند و اگر ما راه های کسب انرژی را بیاموزیم و بتوانیم با دنیای درون خود ارتباط برقرار کنیم، به راحتی پاسخگوی این دعوت خواهیم بود. ما می توانیم با گیاهان صحبت کنیم، درددل کنیم و به زبان دیگر همنشینی داشته باشیم. وقتی در فضای کوچک آپارتمان خود پنجره را به هوای چند گلدان باز می کنیم، خودمان هم کمی هوای تازه استنشاق می کنیم ( البته اگر مه و دود نباشد).

ریزش برگ های کهنه و قدیمی و رویش مجدد برگ های نو الگویی است برای بازسازی، تلاش و سازندگی ما که همنشین این موجودات با طراوت و سرشار از زندگی هستیم. اگر گلدانی در منزل دارید حتماً این کلمات برایتان معنادارتر خواهد بود زیرا مأنوس شدن با این مخلوقات زیبای بی کلام، بسیار لذت بخش خواهد بود. به طوری که اگر آفتی به خاک یا برگ های گیاهتان بیفتد ناراحت می شوید و درصدد رفع آن برمی آیید، به مغازه های مختلف سر می زنید تا چاره ای بیابید و وقتی که گل و گیاهتان را مجدداً سرحال می بینید، گویی دوباره انرژی گرفته اید و خوشحال می شوید. این همان احساسی است که مزرعه داران، کشاورزان و کسانی که در دل طبیعت زندگی می کنند، بارها و بارها تجربه کرده اند؛ ولی با مقیاسی کوچک تر و شهری. وقتی نمی توانیم گلستان داشته باشیم، چرا خود را از گل محروم نماییم؟

با کمک تکنیک های گوناگون، با چگونگی ارتباط با دنیای درون خود – که هنوز متداول نشده– آشنا شوید تا نیازهای ناشناخته درون خود را ملموس، و از سطح ناهوشیار به سطح هوشیار خود منتقل سازید. در این صورت است که می توانید با دنیای گیاهان رابطه برقرار کنید. زیرا آن هنگام است که زبان سکوت را فرا گرفته اید.

با چشم دل ببینید و با گوش جان بشنوید. به خصوص برای افرادی که تنها زندگی می کنند، نگهداری گیاه در چهار دیواری خانه بدون حیاط بسیار مفید خواهد بود. مونس و همدمی که آزار رسان نیست. آسیب ها و زخم های عاطفی و روانی را نه تنها نمک پاش نیست بلکه مرهمی بی دردسر است. انرژی دهنده ای که توقع و انتظارات عصبی ندارد و شما را نمی آزارد. با شما مهربان است و همراه سکوتش دریایی از آرامش را به شما هدیه می کند.

شرایط نگهداری بعضی از گیاهان آپارتمانی

 فیکوس ، بنجامین ، آگلونما ، دراسنا، دیفن باخیا ، اسپاتی فیلم، تپوس، برگ انجیری، فیلودندرون ، گوش گرگی یا سینگونیوم، سانسوریا و فیکوس الاستیکا ( فیلتوس) نام چند گیاه آپارتمانی است.

فیکوس بنجامین

شامل انواعی مانند بنجامین سبز، ابلق، سیلور، زعفرانی، آمستر، شیدا، پرتقالی و مینیاتوری است. این گیاه به مکانی پر نور نیاز دارد که بهترین محل برای آن پنجره های جنوبی و نور غیر مستقیم از پشت پرده است. آبیاری این گیاه در تابستان باید هفته ای دوبار و در زمستان هفته ای یک بار باشد. بنجامین در تابستان، یک روز در میان احتیاج به اسپری آب روی برگ هایش دارد تا رطوبت نسبی اش تأمین شود. مهندس مهدی بابایی، مسئول دفتر فضای سبز شهرداری منطقه چهارده درباره شرایط نگهداری سایر گیاهان آپارتمانی چنین می گوید:

آگلونما گیاهی بوته ای است. بهترین شرایط نوری برای این گیاه، پشت پنجره های شمالی و مکان های کم نور است. برای تأمین رطوبت نسبیِ، این گیاه در تابستان باید هر روز اسپری آب شود و در زمستان هر دو روز یک بار. اما دراسنا که شامل دراسنای بلالی سبز، در اسنای بلالی ابلق، دراسنای پرچمی و دراسنای قرمز است، باید پشت پنجره های جنوبی گذاشته شود تا از نور غیرمستقیم استفاده کند. این گیاه باید در تابستان هفته ای دو بار آبیاری شود. اما فاصله بین دو آبیاری با توجه به شرایط دمایی باید به گونه ای تنظیم شود که سطح خاک گلدان خشک باشد.

دیفن باخیا یا سُم برگ از نظر شرایط نوری همانند دراسنا است، اما آبیاری آن در تابستان هر چهار روز یک بار و در زمستان هر ده روز یک بار کفایت می کند و رطوبت نسبی این گیاه در تابستان باید یک روز در میان از طریق اسپری روی برگ ها تأمین شود.

پتوس یکی دیگر از گیاهان آپارتمانی است که شامل دو نوع سبز و ابلق است. این گیاه به نور حساسیت زیادی نشان می دهد و حتی در محیط هایی با نور کم می تواند به رشد خود ادامه دهد. آبیاری پتوس در تابستان هفته ای دوبار و در زمستان هر ده روز یک بار کفایت می کند اما به جهت حفظ طراوات و شادابی برگ ها باید هر روز اسپری آب کم املاح انجام شود.

اما نگهداری گیاهان آپارتمانی، مشکلاتی را هم با خود به همراه دارد.

دو مشکل عمده ای که اکثر گیاهان آپارتمانی در تهران با آن مواجه هستند یکی وجود توده های متحرک سفید رنگ با پوشش آردی به نام شپشک آردآلود است. این حشره از شیره پرورده گیاه تغذیه کرده و باعث افت گیاه می شود. شیوه مبارزه با این حشره، استفاده از سموم تماسی مانند مالاتیوم، دیازنیون، گوزاتیون به صورت وتاول(پودر) به نسبت به یک قاشق مرباخوری ( دو سی سی در یک لیتر آب به اضافه پنج تا شش قطره مایع ظرفشویی ) است که باید روی سطح برگ ها و پشت آنها اسپری شود و در صورتی که مؤثر واقع نشود باید دو هفته بعد تکرار شود. اما نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که با عنایت به این که این حشرات از شیره گیاهی تغذیه می کنند، می توان از سموم سیستمیک نیز جهت مبارزه استفاده کرد.

دومین مشکل، وجود کرم خاکی یا خرخاکی داخل خاک گلدان هاست که این امر با توجه به وجود این گیاهان در داخل آپارتمان باعث کثیفی محل سکونت و بد منظر شدن اطراف گیاه می شود. روش مبارزه با این مشکل استفاده از سموم سوین یا لیندین ( وتاول پودری) به نسبت یک قاشق مرباخوری در یک لیتر آب است. این آب باید به عنوان آب آبیاری روی سطح خاک استفاده شود.

بدون تردید رعایت نکات علمی برای نگهداری از گیاهان آپارتمانی و فراهم کردن شرایط مناسب زیستی برای این گیاهان، تأثیر به سزایی در رشد، پرورش، سبزی و طراوت آنها دارد، اما نباید این نکته را فراموش کرد که گیاهان همانند ما انسان ها دارای احساسات و عواطف هستند و احساس ما را نسبت به خودشان به خوبی درک می کنند. اگر ما یاد بگیریم که جمله های تأکیدی مثبت را برای خود نهادینه کنیم ، بهتر می توانیم این نعمت های الهی را باور کرده، با آنها ارتباط برقرار کنیم و بهره وری مثبت داشته باشیم.

بیایید احساسات خود را به آزمون بگذاریم، امتحان کنیم و نتیجه اش را ببینیم. به طبیعت روی آوریم. اگر نمی توانیم باغ و باغچه داشته باشیم، سبزی هر چند کوچک را در گلدان های گلی به خانه هایمان دعوت کنیم. به امید روزی که لطافت این سبزی روح و روان ما را فراگیرد.

نام انگلیسی:  Prayer plant  نام علمی: Maranta leuconeura

نیازها

نور:نور غیر مستقیم بهترین شرایط نوری برای این گیاه زیبا است،در تابستان سایه را ترجیح میدهد وی در زمستان تمایل به زندگی در نور بیشتری دارد،از اشعه مستقیم آفتاب بخصوص در ظهر تابستان و از پشت شیشه بیزار است.

دما:در صورتی که اجازه دهید بین دو آبیاری سطح خاک خشک شود تا درجه حرارت 10درجه سانتی گراد مقاومت می نماید ولی بهترین در جه حرارت حدود 16در جه سانتی گراد ،در درجات نزدیک به 30درجه احتیاج به غبار پاشی دارد.

آبیاری:در هر حال خاک را مرطوب نگه دارید به جز هنگامی که درجه حرارت پایین تر از 10درجه است.آبیاری 2-3بار در هفته در تابستان و یک بار در زمستان و هر 10روز یکبار در درجات نزدیک به 10درجه سانتی گراد آبیاری پیشنهادی این گیاه دوست داشتنی است.

رطوبت:غبار پاشی روزانه در تابستان و هفتگی در زمستان جهت تامین رطوبت پیشنهاد میگردد،کاشت گروهی و همراه با گیاهان دیگر در یک گلدان روش جالب در تامین نیاز رطوبتی است ،افزودن آب به زیر گلدان همراه با سنگ ریزه یکی دیگر از راههای تهیه رطوبت پایدار است.

تغذیه:تغذیه با کودهای مایع و یا جامد محلول در آب مخصوص گیاهان زینتی طبق دستور و هر دو هفته یکبار با نصف میزان پیشنهادی از طرف فروشنده یا سازنده در رشد گیاه تاثیر مثبت دارد.

خاک مناسب:خاک باید کاملا سبک باشد،کمپوست بهترین خاک برای این گیاه است.

تعویض گلدان:با شروع رشد در بهار گلدان را با یک درجه بزرگتر تعویض نمایید،مواظب باشید خاک را زیاده از اندازه فشار ندهید و آن را متراکم ننمایید،در کاشت گروهی و همراه با گیاهان دیگر به تعویض خاک سطحی با خاک نو و غنی اکتفا نمایید.

 تمیز نمودن برگها:غبار پاشی برگهای گیاه را تمیز مینماید،در صورت نیاز از پارچه و اسفنج مرطوب نیز میتوانید استفاده نمایید،از مواد براق کننده به هیچ عنوان استفاده نفرمایید.

تکثیر:با تقسیم ساقه های زیر زمینی در بهار میتوان مارانتا را افزایش داد.

نگهداری گیاهان گروه مارانتا مشکل تر از گیاهان کم توقع تر و معمولی خشن است، با نگهداری صحیح آن سلیقه خود را به دیگران یاد آوری نمایید.

كارشناس فضاي سبز كامليا آماده مشاوره با كليه علاقه مندان در زمينه گلهاي آپارتماني ميباشد.