تغذيه کافي و مناسب باعث شفافيت و روشن شدن پوست شما مي شود. اگر فردي را ببينيد با مشاهده پوست او ممکن است فوراً بگوييد که آيا فرد سالمي است يا خير؟
آنتي اکسيدان ها نقش مهمي در حفظ سلامتي پوست دارند و در برابر نور خورشيد و ساير مواد مخرب محيطي از پوست محافظت مي کنند.
اين مواد به شکل ويتامين ، املاح يا فيتوکميکال ها ( رنگدانه هاي گياهي ) هستند که از تخريب غشاهاي سلولي توسط راديکال هاي آزاد جلوگيري مي کنند.
ويتامين C ، ويتامين E ، بتاکاروتن و ساير رنگدانه هاي گياهي نمونه اي از آنتي اکسيدان ها هستند که خطر بروز بيماري ها را کاهش مي دهند.
با توجه به اينکه پوست مانند يک سد حفاظتي براي بدن عمل مي کند، بايستي با رعايت يک برنامه غذايي مناسب اين سد حفاظتي را تقويت کنيد.
مطالعات علمي نشان داده مصرف يک رژيم غذايي کم چرب در افرادي که سابقه ابتلا به سرطان پوست را داشته اند، رشد سلول هاي سرطاني را کاهش داده است. در حالي که رژيم غذايي پرچرب اثر عکس داشته است.
طي يک مطالعه به تعدادي فرد مسن ( بالاي 70 سال ) که در کشورهاي اروپايي زندگي مي کردند، يک رژيم غذايي شامل ميوه ، سبزي ، آجيل ، ماست ، حبوبات ، تخم مرغ ، روغن هاي گياهي ، غلات سبوس دار ، چاي و آب داده شد. بعد از مدتي ديده شد افرادي که اين مواد غذايي را مصرف کرده اند ، نسبت به کساني که گوشت قرمز ، شير پرچربي ، کره ، سيب زميني سرخ شده و شيريني جات خورده بودند، کمتر دچار چين و چروک پوست شده اند. البته نبايد فکر کنيد که تغيير وضعيت برنامه غذايي شما (مثلاً از حالت دوم به حالت اول) مي تواند تمام چين و چروک هاي پوست شما را از بين ببرد يا جلوي پيرشدن پوست شما را کاملاً بگيرد. ولي اين هم غلط است که هر چه مي خواهيد بخوريد و فکر کنيد تاثيري روي پوست شما ندارد.
هر چيزي که مي خوريد، روي هر کدام از اندام هاي شما تاثيري مي گذارد و پوست نيز از اين تأثير مستثني نيست. شايد فکر کنيد استفاده از کرم هاي گران قيمت مواد مغذي لازم براي پوست شما را تأمين مي کنند. اما اينطور نيست. مصرف اين گونه کرم ها تغذيه کافي و مناسب را براي پوست فراهم نمي کنند.
فوايد تغذيه پوست از راه غذا
- هر سلولي از بدن شما نياز به مواد مغذي گوناگوني دارد. بعضي از اين مواد مغذي مثل ويتامين ها، املاح و اسيدآمينه هاي ضروري ( که بدن قادر به ساخت آنها نيست ) بايستي از طريق غذا براي بدن تأمين شوند. براي ساخت ساير مواد مغذي توسط بدن ، بايد از يک تغذيه سالم و مناسب برخوردار بود. بنابراين هيچ کرمي نمي تواند جايگزين آن شود.
- ماليدن کرم بر سطح پوست باعث نمي شود که مواد مغذي به داخل سلول هاي پوستي نفوذ کنند و فقط تا زماني که آن را نشوييد ، روي پوست شما وجود دارد.
ميزان نفوذ ترکيبات اصلي کرم به داخل سلول هاي پوستي بستگي به نوع پوست شما، مقدار ترکيبات موجود در کرم، کارخانه توليد کننده آن و بسياري عوامل ديگر دارد. البته نمي توان گفت که تمامي کرم هاي موضعي بي تاثير هستند، ولي اغلب غير قابل اعتماد هستند.
به عبارت ساده تر، وقتي که ما مواد مغذي لازم براي پوست را از طريق غذاها دريافت مي کنيم، اين مواد وارد جريان خون مي شوند و توسط جريان خون به سلول هاي پوستي بدن مي رسند.
تغذيه روي مکانيسم هاي پير شدن بدن تأثير مي گذارد. ممانعت از عمل اين مکانيسم ها، فرآيند پيري از جمله پير شدن پوست را آهسته مي سازد.
غذاهايي که براي حفظ سلامت پوست شما مفيد هستند، براي ساير سيستم هاي بدن و حفظ سلامتي کل بدن نيز تأثيرات مفيدي دارند.
محدوديت هاي تغذيه پوست از راه غذا
فرآيند پيرشدن پوست به فيزيولوژي بدن هر فرد و عوامل مخرب محيطي مثل نورخورشيد ، باد و آلودگي هوا بستگي دارد.
تغذيه مناسب تا حدودي از پيرشدن پوست تحت تأثير عوامل داخلي بدن جلوگيري مي کند ، ولي تأثيري روي عوامل خارجي و محيطي ندارد.
البته براي کاهش اثر عوامل خارجي نيز روش هايي وجود دارد. مثلاً براي کاهش اثر نورخورشيد بر روي پوست، بايد از کرم هاي ضد آفتاب مخصوص ( با SPF حداقل 30 ) استفاده کنيد.
البته با مصرف غذاها نمي توان مقدار مواد مغذي را در سلول هاي پوستي خيلي بيشتر از حد طبيعي افزايش داد.
بعضي درمان هاي پوستي ( به خصوص آنهايي که اثرات سريع و چشمگيري در مدت زمان کوتاه دارند ) بر اساس ايجاد مقادير بالا و غيرعادي مواد مغذي در پوست انجام مي شوند. در بيشتر موارد، براي ايجاد اين مقادير زياد از روش هاي موضعي ( کِرم و... ) يا بعضي تکنيک هاي پزشکي مخصوص مثل الکتروفورز استفاده مي کنند، زيرا انجام چنين کاري از طريق خوردن غيرممکن و خطرناک است.
درمان موضعي با ويتامين C فقط با غلظت 10 درصد يا بيشتر، بر روي پوست موثر است. در صورتي که با مصرف قرص هاي خوراکي ويتامين C نمي توان به چنين غلظتي در سلول هاي پوستي دست يافت، زيرا ويتامين C يک ويتامين محلول در آب است و سريعاً از طريق کليه ها دفع مي شود. علاوه بر اين، دريافت مقادير بالاي ويتامين C از طريق مکمل ها، براي بدن مضر است و باعث پيدايش سنگ کليه ، اسهال و تهوع مي شود.
بعضي مواد براي مصرف موضعي پوستي بي خطر هستند ، ولي هرگز نبايد خورده شوند.
بعضي مواد مثل پپتيدها ( متشکل از چند اسيدآمينه ) و فاکتورهاي رشد به راحتي توسط آنزيم هاي گوارشي تجزيه مي شوند. اين مواد طي عبور از مجراي گوارشي، غيرفعال مي شوند. بنابراين بايد فقط به طور موضعي مصرف شوند.
بعضي مواد مغذي اگر خورده شوند ، نمي توانند به خوبي توسط مجراي گوارشي جذب شوند. اين مسئله زماني اتفاق مي افتد که فرد نوعي مشکل گوارشي داشته باشد، مانند کمبود اسيد معده . شايد هم مکمل خوراکي ضعيف باشد.

داشتن يک تغذيه متعادل براي حفظ سلامتي پوست لازم است. البته تغذيه مناسب باعث جوان شدن پوست بطور چشمگيري نمي شود ولي بي توجهي در مصرف مواد غذايي لازم، باعث مي شود پوست سريع تر دچار چين و چروک و پيري شود.
کمبود تعدادي از موادمغذي مثل ويتامين A ، ويتامين هاي گروه B و اسيدهاي چرب ضروري باعث ايجاد بيماري هاي پوستي مي شود.
کمبود خفيف مواد مغذي ( که عادي است و اغلب هم در نظر گرفته نمي شود ) باعث بيماري خاصي نمي شوند ، ولي قدرت بازسازي پوست را کاهش مي دهند.
بهبود وضعيت تغذيه در چنين حالتي باعث مي شود پوست جوان تر به نظر آيد و بعضي علائم پيري پوست از بين بروند.
به عبارت ديگر، رفع چين و چروک پوست و جوان شدن آن ، بدون دريافت مواد مغذي لازم امکان پذير نيست.
در نهايت بايد گفت دريافت بعضي مواد مغذي در مقادير بالاتر از حداقل مورد نياز ( يعني هنوز در محدوده دريافت استاندارد است نه بيشتر از آن ) براي حفظ سلامتي پوست موثرتر از زماني است که فقط با يک برنامه غذايي متعادل به بدن برسند.