نمی دانم شما که الان مشغول خواندن این مطلب هستید، ازدواج کرده اید یا نه؛ اما از قدیم و ندیم گفته اند که این شتری است که در خانه همه می خوابد (کاری به موارد استثنا نداریم). به هر حال، اگر ازدواج کرده اید که تا کنون فهمیده اید و اگر ازدواج نکرده اید، در آینده خواهید فهمید که زندگی مشترک، آن هم از نوع زناشویی و در «زیر یک سقف»، دارای فراز و نشیب هایی است که برای عبور صحیح و خوشایند از آنها، دانستن نکات مهمی، لازم و ضروری است. به همین دلیل، تصمیم گرفتیم تا در هر شماره، در همین صفحه، تعدادی از این نکات را با شما در میان بگذاریم. اولین قسمت این مطالب را با هم می خوانیم.

1. در عشق ورزیدن، آرامش دادن و ابراز محبت، پیش قدم باشید.

پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله می فرمایند: «شایسته ترین کس برای منت گذاری، کسی است که در دوستی و محبت نسبت به طرف، خود پیشی گیرد».1 محبتی که در دل احتکار و زندانی شود، مفید نیست. تمام شئون زندگی، باید جلوه گاه محبت انسان باشد. از جلوه های بروز محبت، می توان ادب در کلام و رفتار، توجه و محبت، لبخند و حسن خلق، به استقبال همسر رفتن و گشاده رویی به هنگام دیدار با او را نام برد. خداوند در قرآن کریم به محبتی که بین زن و شوهر ایجاد می گردد، اشاره فرموده و آن را آیتی از آیات خود دانسته است. خداوند، سرمایه مهر و محبت را در آغاز زندگی مشترک، بین زن و مرد قرار می دهد و محافظت و نگهبانی از آن را بر عهده خود آنها نهاده است و این انسان است که باید از این سرمایه، به نحو احسن استفاده کند. یکی از راه های نگه داری و تقویت این محبت، بروز آن است. هرگز از ابراز محبت، هراسی، به دل راه ندهید و گمان نکنید، با این کار از شخصیت شما کم می شود و ضعف شما محسوب می گردد. پیامبر اکرم در جایی دیگر می فرماید: «ابراز محبت، نیمی از عقل است» و حضرت امام رضا علیه اسلام نیز زنانی را که به شوهرانشان اظهار محبت و عشق می کنند، برای شوهران خود، بهترین غنیمت دانسته است.

2. هر مردی می خواهد برای همسرش یک قهرمان باشد.

این احساس، زمانی در مرد ایجاد می گردد که زن از او قدردانی و تشکر کند. شما بانوان سعی کنید قدرشناسی خود را در مقابل محبت های همسرتان، آشکارا ابراز کنید و بدانید که اگر مردها بدانند آنچه در زندگی و برای همسرشان انجام می دهند، مهم و با ارزش است، بر تلاش و محبت خود نسبت به همسر می افزایند. هرگز برای تشکر و قدردانی از همسرتان، منتظر کار مهم، بزرگ و خاصی از جانب او نباشید، کارهای کوچک و به ظاهر عادی و بی اهمیت او هم می تواند راهی باشد تا شمابه او بفهمانید که قدرش را می دانید و تلاش او را برای خوشحال کردن شما، ارج می نهید. بزرگ ترین دارایی زندگی، سپاسگزاری است و بدترین و سخت ترین چیز، ناسپاسی است. زنان دوست دارند که دوستشان بدارند؛ ولی مردان نیاز دارند که مورد تحسین قرار بگیرند. با تشویق، تحسین و قدردانی از شوهرتان، او را سرحال و زنده نگه دارید هر کس که روحیه دیگران را تقویت کرده، بالا ببرد، روحیه خودش بالا می رود.

3. یاد بگیرید خوب گوش کنید.

وقتی کاملاً و با دقت به حرف های کسی گوش دهید، گویی می گویید الان تو مهم ترین چیز در دنیای من هستی. درک نادرست، اشتباهات و مخالفت ها در روابط بین انسان ها، همه ناشی از ناتوانی در گوش سپردن به حرف های اطرافیان است و بیشترین عصبانیت ها، فریادی است برای جلب توجه. بنابراین، با به کار بردن یک تکنیک ساده در گوش کردن، می توان این فریاد را خاموش کرد و رفتاری صمیمانه بین طرفین ایجاد کرد. وقتی همسرت با تو در حال صحبت کردن درباره مسئله ای است و یا با تو در رابطه با یکی از مشکلاتش دردل می کند، مشغول هر کاری هستی، از آن دست بکش. این، بدین معناست که کارم می تواند صبر کند و تو برایم مهم تری و به او نگاه کن. در مرحله بعد، ابروهایت را بالا ببر. وقتی این کار را انجام دهی یعنی به او توجه کامل داری و در آخر، این که به سوی او خم شو و سر را گاهی به علامت تأیید حرف هایش، تکان بده. با این چند رفتار ساده، حس خوشایند مورد توجه بودن را به همسرت انتقال می دهی.

4. از غیر همسرت چشم بپوش.

این مطلب باید هم از سوی مرد و هم زن رعایت گردد. هم مرد باید چشم بر زنان دیگر ببندد و هم زن باید نگاهش به مرد دیگری نباشد. این، درباره محارم نیز صدق می کند؛ بدین معنا که مرد نباید زن خود را با زنان دیگر، مانند خواهر و یا مادر خود، مقایسه کند. حضرت علی علیه السلام می فرماید: «هر کس چشم خویش را آزاد بگذارد، همیشه اعصابش ناراحت خواهد بود و به آه و حسرت دائم گرفتار خواهد شد». پیامبراکرم صلی الله علیه وآله نیز می فرماید: «هر زن شوهرداری که چشمش را از نگاه کردن به غیر شوهرش پر کند، مورد غضب شدید پروردگار واقع خواهد شد».2

5. بهترین همسر باش

ازدواج خوب این نیست که بهترین نفر را انتخاب کرده باشید؛ بلکه این است که خود بهترین همسر باشید. برای این که بهترین باشید، ابتدا باید خود را بشناسید و از توانایی ها و نیز خواسته ها و وظایف خود آگاه باشید و نیز برای خود احترام قائل باشید. این موضوع، باعث می شود که دارای یک شخصیت ممتاز و دوست داشتنی شده، همسری دلخواه باشید. انسانی که خود را دوست نداشته باشد، نمی تواند دیگران را دوست داشته، به آنها عشق بورزد و نیز اگر خودتان را دوست نداشته باشید، همسرتان نیز شما را کاملاً دوست نخواهد داشت. اگر می توانید خود را تغییر دهید، حتما این کار را انجام دهید واگر نمی توانید، خود را به عنوان مخلوقی از مخلوقات خداوند، بپذیرد. این پذیرش خودتان، به شما کمک می کند تا تصویر ذهنی خوبی از خودتان داشته، از اعتماد به نفس برخوردار شوید و در نتیجه، مهرتان را نثار همسرتان کنید و بهترین همراه برای او باشید.

6. محبتت را ابراز کن

الکساندر دوما می گوید: «قلب زن، پارچه ای است که زود پاره می شود و زود هم رفو می شود». نشاط و سرزندگی زن، به محبت مرد وابسته است. زن، عشق و احساساتش را با کلمات بیان می کند و نیاز دارد که با شنیدن کلمات، عشق و احساسات را از دیگران دریافت کند. زن، به نرمش و کلمات محبت آمیز، نیاز دارد؛ ولی مردان با رفتار و عمل، عشق و احساسات خود را بیان می کنند. نیاز عاطفی زن، این است که جمله دوستت دارم را چندین و چند بار از زبان همسرش بشنود و از این طریق، به آرامش روحی و اعتماد به نفس دست یابد. یکی از خصوصیات مردان، این است که کمتر احساسات و عواطف خود را بروز می دهند و بنابراین، در ابراز محبت خود به همسرشان، کمی با مشکل مواجه می شوند؛ ولی اگر مردان به تفاوت های موجود بین زن و مرد توجه داشته باشند و بدانند که با کمی ابراز محبت، به گرمای زندگی خود می افزایند، با کمی تلاش، احساسات خود را بروز خواهند داد. امام صادق علیه السلام می فرماید: «زن از مرد آفریده شده و تمام توجهش به مرد است؛ پس همسرانتان را دوست بدارید»3 و در جای دیگر می فرماید: «یکی از اخلاق پیامبران، این است که نسبت به همسران خود محبت دارند».4 همچنین پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله می فرماید: «این که مرد به زن بگوید دوستت دارم، هرگز از قلب زن بیرون نمی رود».5

7. کارهایی که ممکن است از سوی مرد انجام شود و باعث افسردگی زن گردد، عبارتند از:

- با او حرف نزند.

- به صحبت هایش گوش ندهد و نیازهایش را نادیده بگیرد.

- در مقابل او شورش کند؛ بدین معنی که در برابر خواسته های زن، لج بازی به خرج دهد.

- هرگز به او آسایش و آرامش خیال ندهد.

- به زن های دیگر توجه کند.

- از او فاصله بگیرد.

- از او انتقاد بی جا کند و در امور غیر مهم و ناچیز، از او انتقاد کند.

- مبهم و دوپهلو با او صحبت کند.

8. مردان با تلاشی بسیار اندک، می توانند علاقه خود را به همسرشان نشان دهند.

حضرت علی علیه السلام می فرماید: «نگه داری زن، حال او را خوش تر و شادابی و زیبایی اش را پایدارتر می کند». در تمام زن ها، علایق مشترکی وجود دارد که مهم ترین آنها، توجه، محبت و قدردانی است.

توجه؛ برای چند دقیقه یا حتی چند لحظه، با تمام حواس، متوجه او باشید؛ حالش را بپرسید؛ شنونده او باشید و به چیز دیگری توجه نکنید.

محبت؛ محبت، یعنی دوست داشتن و نوازش محبت آمیز.

قدردانی؛ قدردانی، یعنی در برابر او اذعان کنید که در خانه، زحمت می کشد؛ پس تلاش های او را ارج بگذارید و از سلیقه و کوشش او تعریف، تمجید و تشکر کنید.

پیامبر می فرماید: «هر گاه مرد به زن خود آبی بنوشاند، پاداش بَرَد» و نیز می فرماید: «مردی که به طرف دهان همسرش لقمه ای بالا برد، پاداش می برد».

9. زن و مرد، دید متفاوتی نسبت به زمان دارند.

این تفاوت نگاه، باعث بسیاری از سوءتفاهم ها می گردد؛ مانند دیرکردن ها، فراموش کردن انجام کاری به موقع و مهم نشمردن رویدادهای مهم؛ مثلاً زن ها به خوبی می دانند که آخرین باری که به گردش رفته اند، کی بوده است و سالروز تولدها و سالگرد ازدواج و سایر مناسبت های مهم، چه زمانی است. این توانایی که گاه مردها را حیرت زده می کند، برای زن ها، بسیار طبیعی و ذاتی است و در واقع، در ساختار زیستی آنها برنامه ریزی شده است. بدن زن، از یک چرخه ماهانه تبعیت می کند و عادت شمردن، از همان ابتدای بلوغ، در فعالیت ها پدیدار می گردد. بنابراین، اگر گاهی با همسرتان بر سر چنین مسائلی اختلاف نظر پیدا کردید، بهتر است بر نظر خود پافشاری نکنید و به زمان سنجی همسرتان بیشتر اعتماد کنید.

10. زن های تشنه محبت، خصوصیاتی دارند که مردان باید به آنها توجه کنند.

سیراب کردن دل و جان همسرتان، یکی از مهم ترین مهارت های شماست. زنان، رفتارهای خاصی، هنگام احتیاج به محبت دارند؛ علائم تشنگی یک زن برای محبت، عبارتند از: تحریک پذیری (حساس بودن) عصبی و زودرنج بودن، پرتوقع بودن، خستگی مزمن، کم اشتهایی یا پرخوری، افسردگی، مشغولیت های افراطی، سردمزاجی و بی تفاوتی جنسی و سردی احساسی و عاطفی.

مردان باید بدانند که زنان احتمالاً به آنان نخواهند گفت چقدر از نظر عاطفی محتاج آنان هستند یا چقدر افسرده اند؛ بنابراین، دقت کنید که مبادا کمتر از آنچه می دهند، دریافت کنند و اجازه ندهید چنان تشنه محبت شوند که سرانجام از لحاظ احساسی، نسبت به شما سرد شوند.

11. رفتارتان را با شوهر خود، هنگام برگشتن از سر کار به منزل، بهبود دهید.

کارهایی که در این بهبودی رفتار مؤثرند، عبارتند از:

سلام و احوال پرسی همراه با خوشرویی، گرفتن کیف، کت و بسته های خرید، دادن خبرهای خوش، آماده کردن سریع غذا، پرس وجو از اوضاع کاری روز، صحبت کردن به مرد، گله و شکایت نکردن از حوادث و کارهای آن روز و... .

12. هنگامی که رفتار مرد ناگهان تغییر می کند، زن باید آرامش خود را حفظ کند.

مرد به شکل غریزی، برای این که به جنس مخالف نزدیک شود، از او فاصله می گیرد. اگر چنین فرصتی از طرف زن به مرد داده نشود، هرگز از میل شدید خود به جنس مخالف آگاه نمی شود. هنگامی که مرد از زن فاصله می گیرد، پس از مدتی با میلی شدیدتر، به طرف زن برمی گردد و فاصله اش از قبل کمتر می شود. مردها پس از آن که نیازشان به عشق و صمیمت برآورده شد، ناگهان به یاد استقلال گذشته خود می افتند و حس می کنند که شدیدا به آن نیاز دارند. هنگامی که مرد از زن فاصله می گیرد، زن دچار هراس شده، به دنبال اشتباه یا خطای خود می افتد. او متوجه نیست که مرد با این کار، می خواهد نیاز به استقلال خود را تأمین کند؛ سپس ناگهان مرد با عشق و علاقه شدیدتری به سوی زن باز می گردد و پیوسته در میان وابستگی عاطفی و استقلال در رفت و آمد است.

13. زن ها در توانایی خود برای عشق ورزیدن به همسر خود، مثل موج، بالا و پایین می روند.

زن، هنگام فرو کش کردن موج، با رفتارش نشان می دهد که به شدت حساس و شکننده شده است و به عشق بیشتری نیاز دارد. نکته ضروری، این است که در این مرحله، فرد متوجه نیازهای او بشود و گرنه، امکان دارد که با توقعات بی جا، او را بیازارد. توقع مهربانی دائمی از زن، نامعقول است؛ همان طور که هوا همیشه آفتابی نیست. مرد، ناگهان گمان می کند که تغییر روحیه زن، به خاطر رفتار اوست. هنگامی که زن شاد است، مرد خوشحالی زن را به حساب خودش می گذارد و هنگامی که افسرده است، خود را مسئول می داند. مردان باید توجه داشته باشند که در چنین زمانی، زن به محبت بیشتری نیاز دارد؛ ولی مردان نباید توقع داشته باشند که حال زن، به سرعت خوب شود؛ چون زن قبل از آن که بتواند بالا بیاید، کاملاً باید به عمق برود و وقتی زن از داخل چاهش بیرون می آید، دوباره تبدیل به همان موجود مهربان و دوست داشتنی سابق می شود.

14. تفاوت های خود را به تعریف و تمجید بدل سازید.

زن باید احساس کند که دوستش دارند و همان شخصیتی که دارد، مورد نیاز و پذیرش است و باید برای آن چه می کند، مورد قدردانی واقع شود. این هدایا را به فراوانی به او بدهید؛ خواهید دید که عشق، احترام، تحسین و فداکاری او را باز پس می گیرد. به او بگویید که کیست و شخصیتش همان چیزی است که شما با تمام قبلتان از آن ستایش و قدردانی می کنید. این احساس را به او بدهید که برای شما اهمیت دارد و این که او به زندگی تان بهبهود بخشیده است و این که بدون او، شما نمی توانستید مانند آن چه اکنون هستید، شاد و راضی باشید.

پی نوشت:

1. ری شهری، میزان الحکمه، ج 12، ص 938.

2. مجلسی، بحارالانوار، ج 104، ص 39.

3. همان، ج 103، ص 103

4. همان، ص 236.

5. کلینی، کافی، ج 5، ص 569.

6. بحارالانوار، ج 74، ص 181.

منابع

1. همسر اگر این گونه می بود، راضیه محمدزاده.

2. پیوند آسمانی، سید احمد حبیب نژاد.

3. هنر زن بودن، امارابل مورگان، ترجمه صادق آسوده.

4. آینه همسرداری، ابراهیم امینی.

5. مردان مریخی و زنان ونوسی، دکتر جان گری، ترجمه زهره افتخاری.