مفهوم درست آلرژي يعني چه؟کوتاه ترين تعريفي که مي توان براي اين بيماري ارائه داد، عبارت است از واکنش سيستم ايمني نسبت به ورود هر گونه ماده خارجي که بدن ، آن را به عنوان يک جسم خارجي تلقي کند.اين واکنش از يک حالت خفيف توام با علايمي نظير عطسه ، سرفه، خارش و کهير تا يک وضعيت سيستميک همراه با زجر تنفسي ، علايم گوارشي و شوک متغير است.براي ايجاد بيماري هاي آلرژيک مهمترين شرط، حساس شدن فرد مستعد نسبت به آلرژن اختصاصي است و اين حساس شدن مي تواند در هر برهه از زندگي رخ دهد، ولي شايع ترين دوره آن کودکي و اوايل نوجواني است.آلرژي برخلاف عنوان ساده اش ، از خطرناک ترين بيماري ها محسوب مي شود؛ چرا که مي تواند با ايجاد يک شوک آنافيلاکسي سيستميک ظرف مدت کوتاهي سبب مرگ شخص شود.به همين دليل هم امروزه بيشتر تلاش محققان بر اين اصل استوار است که از راههاي مختلف واکنش هاي ازدياد حساسيت را شناسايي کرده و با استفاده از روشهاي مختلف از ايجاد عوارض آن ممانعت به عمل آورند.***چرا دچار آلرژي مي شويم؟ جواب اين سوال خيلي ساده است. در بدن ما سلولهاي ايمني خاصي به نام ماست سل وجود دارند.اين سلولها مهمترين نقش را در وقوع آلرژي ايفا مي کنند؛ گرچه ساير سلولهاي ايمني هم مي توانند در انجام اين واکنش نقش داشته باشند.کار ماست سل ها ترشح هيستامين است. هيستامين يکي از موادي است که با تجمع در بخشهاي مختلف بدن سلولهاي آن نواحي را تخريب مي کند و سبب فعال شدن ساير سلولهاي ايمني نظير گلبولهاي سفيد و ماکروفاژها مي شود.وقتي شما خود را در معرض يک نوع ماده آلرژن مثلا گل و گرده گياهان قرار مي دهيد، پس از مدت کوتاهي ، ماده مورد نظر توسط سلولهاي ماکروفاژي که در سراسر بدن وجود دارند، دستخوش تغييراتي مي شود.اين تغييرات ، ماست سل ها را تحت تاثير قرار مي دهد و منجر به ايجاد واکنش هايي براي مقابله با اين ماده خارجي در بدن مي شود.چه موادي بيشترين نقش را در ايجاد آلرژي دارند؟ با وجود پيشرفت علم ، شواهد قانع کننده اي مبني بر تاثير سن ، جنس ، نژاد، شغل يا موقعيت جغرافيايي بر استعداد آلرژي انسان وجود ندارد.اما خوب طبيعتا براساس تجربه اثبات شده ، برخي مواد بيش از بقيه در وقوع چنين فرآيندي نقش دارند که آنها را در جدول زير ملاحظه مي کنيد:***علايم آلرژي چيست؟ ***از نظر زمان ، تفاوت زيادي بين اشخاص مختلف وجود دارد، اما اصلي ترين راه تشخيص وقوع واکنش در عرض چند ثانيه تا چند دقيقه پس از تماس است.انسداد و گرفتگي راههاي هوايي فوقاني و تحتاني ، خشونت صدا، احساس حضور توده اي در گلو و تنگي نفس از شايع ترين علايم به شمار مي روند. يکي ديگر از نشانه هاي مشخص آلرژي پيدايش لکه هاي جلدي کهيري است ، با حدود مشخص حاشيه قرمز برآمده و مرکز رنگ پريده.گاهي چند لکه قرمز به هم متصل شده و کهيرهاي غول آسا به وجود مي آورند که در نظر شخص بسيار ترسناکند؛ اما چنين لکه هايي بندرت بيش از 48 ساعت دوام مي آورند.اگر واکنش کهيري مربوط به بافتهاي عمقي بدن باشد، آنژيو ناميده مي شود. چگونه مي شود آلرژي را تشخيص داد و آيا راه درماني براي آن وجود دارد يا نه؟قطعا ديدن علايم ظاهري فرد بعد از مواجه شدن با ماده حساسيت زا يکي از بهترين راههاي تشخيص بيماري است.شناسايي شخصي که دچار آلرژي شده ، بسيار ضروري است ؛ چرا که ممکن است مرگ در عرض چند دقيقه يا چند ساعت پس از بروز اولين نشانه ها رخ دهد.البته وقتي مي گوييم مرگ ، منظور در موارد حاد و شديد بيماري است ؛ در خيلي از افراد واکنش هاي آلرژي به دفعات مختلف روي مي دهد و چندان مشکلي ايجاد نمي کند.اين نوع حساسيت اصطلاحا آلرژي فصلي ناميده مي شود و پس از مدت کوتاهي برطرف مي شود. مهمترين اصلي که بايد درباره آلرژي در نظر گرفت ، پيشگيري است تا درمان.اجتناب از تماس با آلرژين ، بهترين راه کنترل آلرژي محسوب مي شود. ديگر اقداماتي که ضروري به نظر مي رسد عبارتند از عدم تماس با حيوانات خانگي ، استفاده از وسايل تهويه هوا براي به حداقل رساندن غلظت گرده هاي هوايي ، از بين بردن سوسکهاي خانگي ، استفاده از روکش هاي پلاستيکي براي تشک و بالش و...براي درمان آلرژي ، داروهاي متعددي وجود دارد که اغلب آنها مکانيسم آنتي هيستاميني دارند. اين گروه از داده ها براي درمان خارش ، عطسه ، اشک و ريزش موثرند. آنتي هيستامين هاي قديمي تر اثر تسکين بخشي داشتند.نکته مهم درباره داروهاي آنتي هيستامين اين است که تقريبا تمام اين داروها قادر به عبور از سد خوني مغزي اند. پس قاعدتا اثرات خواب آور روي فرد دارند.در مواردي که آلرژي شديد باشد گاهي پزشکان ناچار به استفاده از داروهاي کورتون و استروئيدها مي شوند که طبيعتا به دليل اثرات بد سيستميک استفاده دايمي از اين قبيل داروها چندان صحيح نيست.***ايمونوتراپي يا حساسيت زدايي يعني چه؟ ***حساسيت به مواد مختلف يک مشکل جهاني است و تقريبا هيچ کس نمي تواند ادعا کند که در طول زندگي خود به آن دچار نخواهد شد، چرا که در هر لحظه ممکن است برخورد با يک ماده خارجي سيستم ايمني بدن را فعال کند و موجب ايجاد آلرژي گردد.به همين علت از مدتي نه چندان دور، مراکزي با عنوان مراکز حساسيت زدايي يا ايمونوتراپي تشکيل شده اند که با هدف از بين بردن حساسيت هاي شديد عمل مي کنند. در اين روش ابتدا مشخص مي شود که شخص به چه ماده اي حساس است.بعد تزريق ماده مورد نظر را از مقادير کم به زياد براي فرد آغاز مي کنند. بدن در برابر اين تزريقات بتدريج شروع به ساخت آنتي بادي مي کند و با هر بار تزريق ماده آلرژن ، ميزان آنتي بادي مرتب افزايش مي يابد.اين عمل باعث مي شود در نهايت ميزان آنتي بادي آنقدر زياد شود که برخورد طبيعي با ماده آلرژن ديگر اثري روي فرد نداشته باشد. مدت اين نوع ايمونوتراپي 3 تا 4 سال است و درمان زماني قطع مي شود که طي 2 فصل متوالي تماس با آلرژن نشانه هاي بيمار به حداقل خود برسند. به نظر مي رسد که تجويز آلرژن با دوز بالا 2 بار در هفته در بهبود باليني موثر باشد؛ اما بيماران بايد پس از تجويز آلرژن حداقل 20 دقيقه در محل درمان باقي بمانند تا در صورت وجود علايم بتوان براي درمان آنها اقدام کرد.در پايان بايد اشاره کرد گرچه اين روش مي تواند در درمان بسياري از موارد آلرژي و ازجمله حالات بسيار شديد آن موثر واقع شود، ولي در به کارگيري آن محدوديت هايي وجود دارد؛ از جمله اين که افرادي که دچار بيماري هاي قلبي عروقي يا آسم هستند، به هيچ وجه نبايد با اين روش معالجه شوند، چرا که ممکن است در نتيجه واکنش شوک آنافيلاکتيک ، شخص دچار مرگ ناگهاني شود.ضمنا براي انجام عمل ايمونوتراپي حتما به مراکز مخصوصي که داراي چنين مجوزي هستند مراجعه کرد تا از وقوع هرگونه عارضه پيش بيني نشده ولو کوچک جلوگيري به عمل آيد