آنچه در مورد حقوق نوزاد آمده است بیشتر شامل حقوقی میشود که هر دو والد ملزم به رعایت آن هستند ولی در برخی از روایات و احادیث بزرگان دین ما حقوقی ذکر شده که رعایت آن مختص هر یک از والدین است یکی از آن حقوق مهم که شاید کمتر به آن اشاره شده است حقی است از نوزاد که بر گردن پدر او است، به فرموده پیامبر بزرگ اسلام یکی از حقوق فرزند به عهده پدر، احترام کردن به مادر او اوست. حضرت در این مورد چنین میفرمایند: «حق فرزند بر پدرش این است که اگر فرزند پسر است مادرش را گرامی بدارد و اگر دختر است باز مادرش را گرامی بدارد.» (1)
بر اساس این روایت نخستین کسی که باید در باره مادر نیکی کند و او را گرامی بدارد شوهرش است که پدر فرزند میباشد.
قرار گرفتن «تکریم مادر» در ردیف حقوق فرزند بدین معناست که گرامی داشتن مادر فرزند از سوی پدران تاثیر فراونی در سرنوشت فرزندان دارد همان گونه که نامگذاری خوب، در آینده آنها موثر خواهد بود. بنابر این با تولد اولین فرزند و مادر شدن زن، قبل از هر کسی، وظیفه شوهرش هست که مقام مادری همسرش را پاس بدارد و احترام و ارزش خاص مادری او را رعایت کند. نتیجه آن که جایگاه مادران، جایگاه والایی است که نه تنها فرزندان بلکه شوهران نیز باید پاسدار آن باشند و این غیر از آن حرمت و احترامی متقابلی است که زن و شوهر به عنوان دو شریک زندگی و همسر باید بدان پایبند باشند.
دلیل آوردن این مسئله بسیار روشن است زیرا نیروی تقلید و جاذبه کودک بسیار قوی است و هر آنچه را ببیند در رفتار خود یقیناً آشکار خواهد کرد.
وقتی رفتار پدر آمیخته با احترام و ارزش نهادن به همسرش باشد کودک ناخودآگاه احترام گذاردن و قدردانی از مادرش، این موجود فرشتهصفت را فرا میگیرد و این حس زیبا را در سراسر زندگی خود در برخورد با زنان مد نظر قرار میدهد، از رفتار شایسته این پدر نسلی پا میگیرد که سرلوحه رفتارش احترام به ارزشها است.
در دین مبین اسلام به این موضوع مهم از زمانی پیشتر از آنکه زنی مادر شود، نیز اشاره شده است.
پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله و سلم در این زمینه چنین میفرماید:
«کسی که زنی را به همسری برمیگزیند، بر وی واجب است که او را احترام کند.» (2)
و در جایی دیگر امام سجّاد علیه السلام در بیان حقوق زن بر شوهر چنین میفرماید:
«حق همسر تو آن است که بدانی خدا او را مایه آرامش و الفت تو قرار داده و این را از جمله نعمتهای بزرگ خدا بشماری و از این رو او را احترام کرده و نسبت به او مهربان باشی.» (3)
زن مانند گوهری است که مرد باید قدر او را دانسته و ارزشش را بشناسد و او را گرامی بدارد. اگر مردان همواره موقعیت خاص و شأن بالای زن خود را بشناسند، و با حالت شکوه و احترامی که شایسته زن است، به او بنگرند (که همه اینها بسته به میزان انسانیت در مرد است و عمل به آنها برای مردان سخت نیست؛ بلکه مطابق با فطرت آنهاست)، زنان (حتی زنان معمولی که در سطح متوسطی از انسانیت هستند) نیز در این شرایط که در جایگاه واقعی خود قرار گیرند به خودی خود وظایف بیشماری را در مقابل همسرشان به بهترین شکل ممکن انجام میدهند، و در این حالت است که همه چیز در جای خود قرار میگیرد.
احترام به زنان از نشانههای بالا بودن سطح انسانیت مردان است که پیامبر بزرگ اسلام در این باره چنین میفرماید: «فقط انسانهای بزرگوار زنان را گرامی میدارند.» (4)
نباید به خیال آنکه نوزاد متوجه عیبگویی و ناسزاگویی والدین به یکدیگر نمیشوند در مقابل او اقدام به این عمل ناپسند شود چه بسا این بیتوجهی به نحوه برخورد با همسر، در آینده کودک تأثیر عمیقی در شکلگیری ساختار فرهنگی و اخلاقی او میگذارد و حتی ممکن است منشاء بسیاری از ناهنجاریها و بزهکاریها در کودک شود.
در جای جای آموزههای دینی اسلام به تمامی نکات ریزی که عمل به آنها تنها به سعادت انسان در دنیا و آخرت میانجامد آمده است فقط فطرت حقطلبمان را بیدار کنیم و به ندای آسمانی پروردگارمان پاسخ دهیم تا سعادتمند و رستگار شویم.
1- «حَقُّ الْوَلَدِ عَلَی وَالِدِهِ إِذَا کَانَ ذَکَراً أَنْ یَسْتَفْرِهَ أُمَّهُ وَ ... إِذَا کَانَتْ أُنْثَی أَنْ یَسْتَفْرِهَ أُمَّهَا وَ...»؛ وسائل الشیعة، ج 21، ص 481.
2- «من اتّخذ زوجة فلیکرمها»؛ مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج 1، ص 412.
3- «وَ أَمَّا حَقُّ الزَّوْجَةِ فَأَنْ تَعْلَمَ أَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ جعلها لَکَ سَکَناً وَ أُنْساً فَتَعْلَمَ أَنَّ ذَلِکَ نِعْمَةٌ مِنَ اللَّهِ عَلَیْکَ فَتُکْرِمَهَا وَ تَرْفُقَ بِهَا»؛ محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج 71، ص 5.
4- «ما أکرم النّساء إلّا کریم»؛ نهجالفصاحه، ص 472.
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید