1- نظم و ترتیب  

(( اوصیكما و جمیع ولدى واهلى و من بلغه كتابى بتقوى االله و نظم امركم . ))

حضرت على علیه السلام در وصیتنامه خود به امام حسن و امام حسین فرمود: شما و تمام فرزندان و خانواده و هركه نوشته من به او مى رسد ، همه را به تقوى الهى و نظم در كار وصیت مى كنم .(1)

موفقیت در زندگى به نظم است ، اگر با نظم و ترتیب و مدیریت صحیح كه در روایات به تقدیر المعیشة تعبیر شده است ، توجه كنیم ، بسیارى از مشكلات و كمبودها كمرنگ مى شود.

نبودن نظم و ترتیب و بى حساب و بى اندازه كار كردن ، معنایش هدر دادن نیروهاست .چه بسا خانواده اى كه با داشتن چند تا خدمتكار و وسائل متعدد رفاهى ، هنوز نتوانسته اند خانه را اداره كنند و از به هم ریختن اوضاع شكایت دارند.

یكى از امتیازات زن ، عقل معاش داشتن است ، یك بانوى شایسته باید بداند ضروریات زندگى چیست ؟ چه چیزهائى از نظر اهمیت در رتبه دوم یا سوم مى باشد.وگرنه هر چقدر هم كه در آمد بالا باشد اگر براساس بى نظمى و هوس و بدون كنترل خرج شود ، نه تنها رفع نیاز نمى كند كه باعث افراط و تفریط و غم و غصه دائمى خواهد شد.بسیارند كسانى كه اگر به آنها مبلغى داده شود نمى دانند چگونه با آن زندگى را بگردانند.

 

2- اعتماد و خوش گمانى 

زندگى احتیاج به اعتماد و خوش گمانى دارد ، گرچه گمان نیك ، نسبت به مسلمانان همیشه لازم است و قرآن مجید مى فرماید: (( اجتنبوا كثیرا من الظن ان بعض الظن اثم و لا تحبسسوا. ))

از بسیارى از گمان ها اجتناب كنید ، برخى از گمان ها گناه است ، تجسس ‍ نكنید.(2)

در یك زندگى مشترك و خانواده ، مرد و زن باید كمال خوش بینى و اعتماد را داشته باشند و در راه تقویت این صفت بكوشند.

 

3- دین اسلام ، دین پاكیزگى و زیبائى است . 

حضرت رضا علیه السلام فرمود:

بوى بد را از خود با آب دور كنید و خود را تمیز كنید ، همانا خداوند از كسانى كثیف هستند ناخشنود است .(4)

امام صادق علیه السلام فرمود: خداوند زیبائى و آراستن را دوست مى دارد.(5)

آرى در دین اسلام آنقدر به پاكیزگى اهمیت داده شده است كه اگر بخواهیم احادیث مربوط به آن را بیاوریم از حوصله ی این مقاله بیرون خواهد بود.مرورى گذرا بر احكام حیات بخش نشان مى دهد كه تاءكید بر روى پاكیزگى و تمیزى در هیچ مذهب و آئینى مثل اسلام نبوده است.

یك مرد و یا بانوى موفق ، همواره سعى مى كند كه خود و فرزندان و لباس و خانه و اثاث آن را زیبا و تمیز نگه دارد ، تا صفاى زندگى با تمیزى و زیبائى افزایش یابد ، انسان خود به خود مشتاق زیبائى و تمیزى است و از آن لذت مى برد ، در اینجا خوب است این حدیث شریف رااضافه مى كنیم كه امام باقر علیه السلام فرمود:

زنها دوست دارند مردها را به همان گونه آراسته ببیند كه مردها دوست دارند زنها را آنگونه آراسته ببینید.(6)

4- گذشت و تفاهم ، لازمه موفقیت در ازدواج است . 

اگر كسى در خانه اى تنها باشد ، آزاد است كه با صداى بلند كتاب بخواند ، هر كجا كه خواست بخوابد ، به هر قسمت كه خواست برود ، هر چیزى را هر كجا كه خواست قرار دهد ، اتاق را گرم كند یا نكند ، لباس بپوشد یا نپوشد ، هر لباسى را كه خواست انتخاب كند.

اما اگر در آن خانه یك نفر دیگر هم هست ، آزادی هاى او محدود مى شود ، دیگر نمى تواند هر طور كه مى خواست  صدا كند، بلكه باید مراعات دیگر را هم بنماید.

 اجتماع  دو نفرى(ازدواج) ، با تمام مزایائى كه دارد ، لازمه آن محدودیت آزادی هاى فردى است .

اگر زن و یا شوهرى گمان كند كه مى تواند بعد از ازدواج تنها به دلخواه خود عمل كند ، سخت در اشتباه است ، ازدواج طبعا یك نوع محدودیت را در خواسته ها ایجاد مى كند ، وقتى هماهنگى داراى آن همه امتیاز است ، طبعا مى بایست این محدودیت ها را پذیرفت تا به آن امتیازات رسید. هر كدام از زن و مرد باید شهامت گذشت و مدارا و صرف نظر از برخى خواسته ها را داشته باشند و هرگز نباید مثل دو آهن سرد باشند ، كه هرگز با هم قابل تفاهم و اتحاد نیستند.

مرد هرگز نباید خود را صاحب و مالك زن و فرزند بداند و در خانه به استبداد حكومت كند و به سلیقه و نظریات افراد خانواده بى اعتنا باشد.

زن نیز نباید انتظار داشته باشد كه اگر برخى از نظرات وى مورد قبول و انجام مرد قرار نگرفت بى تابى و بد اخلاقى پیشه كند و خلاف توقع او شود.

 

5- دیگران چگونه اند؟  

بسیارى از كدورت ها براى افراد هوسران و نادان از آنجا شروع مى شود كه برداشتى سطحى و ظاهرى از كیفیت زندگى دیگران نموده و آن را با خود مقایسه مى كنند و بالطبع وضع موجود یا همسر خودشان را پائین تر و دیگرى را بهتر مى یابند، آن وقت سردى و كدورت را به خاطر احساس عدم موفقیت ، شروع مى كنند.

 

6-در قضاوت عجله نكنید 

آنچه قابل دقت است این است كه در قضاوت عجله نكنید ، شیطان همواره سعى مى كند كه شما را با حرص و طمع به آنچه ندارید آرزومند كند و آن را جلوه دهد و نسبت به همسر و زندگى خودتان دلسرد گرداند ، محبت ها و زیبائی ها و مسائل دیگرى كه به طور مقطعى و گذرا از دیگرى مشاهده مى كنید به معنى دوام آن نمى باشد. 

كانون زندگى را نباید با برخى برخوردها مقایسه كرد ، هر عیب و نقصى را نمى توان با چند تماس درك كرد ، به همراه هر كسى نكات منفى و مثبت فراوانى یافت مى شود ، شیطان ذهن شما را خراب نكند و سعادت خود را به خاطر هوس هاى ابلهانه خراب نكنید ، چه بسیار بوده اند جوانانى كه با تصمیمات عجولانه و خیالات واهى و بهشت هاى موعود و پوچ به دام شیادانى افتاده اند كه جز فساد و بدبختى نصیب آنها نگردیده است .

هیچ كس خوب مطلق و یا بد مطلق نیست ، و هیچكس هم از هر جهت با شما هماهنگ نخواهد بود ، زندگى لازمه اش اصطكاك و برخورد است كه اگر بى تابى و كم حوصلگى در كار نباشد براى رشد و سعادت شما مفید نیز خواهد بود.

 

پی نوشت ها :

1-نهج البلاغه .

2-سوره حجرات آیه .

3-وسائل ج 14 ص 175.

4- لئالى الاخبار ج 4 ص 182.

5-مكارم الاخلاق ص 41 و 42.

6-مكارم الاخلاق ، ص 89.