از نعمت های بزرگ الهی است. در روایت است: با کسانی که بیماریهای مسری دارند، مانند: جذام و سل و.... ازدواج نکنید. البته معلولیت های جسمی، مادرزادی یا در اثر حوادث و جنگها، مانعی برای ازدواج نیست و با اطلاع طرف مقابل از محدودیت های ناشی از معلولیت مشکلی ایجاد نمی کند. مگر آنکه فرد در مقام گمان یا فریب برآمده و عيوب جسمی خود را مخفی کند. اگرچه با سکوت و نگفتن باشد.

 در این صورت، احکام و شرایط خاص خودش را دارد که در کتب فقهی بیان گردیده است.

در روایات توصیه شده است از انتخاب همسر کودن و کم خرد پرهیز گردد؛ چه بسا این سفارش با توجه به نقش تربیتی مادر و شیر او در تغذیه کودک باشد؛ چنانکه در کتب فقهی آمده است «گزینش دايه احمق، برای شیردادن نوزاد و ازدواج با زن احمق کراهت دارد.»

امیرمؤمنان علی (ع) فرمودند: «از ازدواج با زن کم عقل بپرهیزید، زیرا مصاحبت با او بلا است و فرزند او در مسیر) تباهی است.»

کسی از امام باقر پرسید: «مرد مسلمانی از زن زیبا چهره دیوانه ای خوشش می آید، آیا شایسته است او را به همسری بگیرد؟ حضرت فرمودند: نه. همچنین، امير المؤمنين (ع) در حدیث چهارصد کلمه فرمودند: «... و از شیردادن زن بدکار و زن دیوانه به فرزندانتان پرهیز داشته باشید؛ چرا که شیر اثر می گذارد.»

اخلاق خوب و خوش

 در روایات به ویژگی «اخلاق پسندیده» در انتخاب همسر اشاره شده است. در روایتی آمده است: مردی خدمت رسول گرامی می آمد و گفت: «همسری دارم که وقتی وارد خانه می شوم، به استقبال من می آید و وقتی خارج میشوم، مرا مشایعت می نماید و زمانی که مرا غمگین ببیند، می گوید: چه چیزی غمگینت کرده است؟ اگر غصه روزي ات را می خوری، غیر تو عهده دار روزی ات است و اگرغم آخرتت را می خوری، خدا غمت را زیاد کند.» رسول خدا این فرمودند: ((به همسرت بگو که او یکی از کارگزاران الهی است؛ و برای او اجر شهید است.))

در روایتی دیگر آمده که پیامبر اسلام که فرمودند: «پناه به خدا می برم از همسری که قبل از آنکه به سن پیری برسم، مرا پیر کند.»