ترک ازدواج و رهبانیت و ترک دنیا در دین اسلام جایگاهی ندارد. برخلاف مذهب تحریف شده مسیحیت و تفکر غلط کشیشان و راهبان مسیحی که لازمه تقرب به خداوند را ترک ازدواج می‌دانند، اسلام، ضمن مقدس دانستن ازدواج، تشکیل خانواده را به عنوان یک کار عبادی دانسته است.

بخشی از گناهان به جهت «شهوت» و بخشی دیگر به جهت «غفلت» است. داروی غفلت، یاد خدای تعالی و نماز است و داروی شهوت، ازدواج. حضرت لوط ع برایجلوگیری از گناه مردم که سابقه بد داشتند، و دور داشتن آنان از تعرض به مهمانانش، با اشاره به دختران خود، به آنان پیشنهاد ازدواج داد: «قال یا قوم هؤلاء بناتی هین أظهرکم فاتقوا الله؛ گفت: ای قوم من! این‌ها دختران منند، (که می‌توانید با آنان ازدواج کنید.) آن‌ها برای شما پاک‌ترند، پس از خدا پروا کنید.»

انس و دوستی انسان در زندگی خود نیاز به دوست دارد. دوستی که محرم اسرار بوده و در سختیها یار و یاور او باشد. قرآن، همسران را به لباس یکدیگر تشبیه کرده و می‌فرماید: (بقره، ۱۸۷) در این تشبیه، لطایف فراوانی است که در آینده به آن اشاره می‌کنیم؛ اما یکی از وجوه این تشبیه، می‌تواند نزدیکی و أنس باشد و همسر همچون لباسی است که هیچ فاصله‌ای با انسان ندارد. همسر، می‌تواند بهترین رفیق، أنیس و همراه و همدرد انسان باشد. محبت همسران به یکدیگر از نعمت‌های الهی است و خداوند متعال عشق و دوستی را بین زوجین قرار داده است: «جعل بیتکم مو و رحم میان شما و همسرانتان علاقه  شدید و رحمت قرار داد.» (روم، ۲۱) همسر، می‌تواند نزدیکترین دوست انسان باشد.

م) رشد فضایل انسانی ازدواج، کنار هم قرار گرفتن دو سلیقه متفاوت است؛ لذا بهترین عرصه برای تمرین تحمل و کظم غیظ، گذشت، صبوری، ایثار و ... است. در این عرصه است که انسان به خاطر خواسته‌های دیگران، از خواسته‌های خود صرف نظر می‌کند. در حقیقت، ازدواج، زمینه بروز استعدادها و ظرفیت‌هایی است که فرد تا قبل از آن، از چنین زمینه‌ای برخوردار نبوده است.

همان گونه که اقدام برای ازدواج و تشکیل خانواده، دارای ثواب است، قدم برداشتن، برای به هم رساندن دو زوج و وساطت و دلالی بین آنها نیز پاداش فراوانی دارد. خدای تعالی، در قرآن کریم می‌فرماید:

من یشفع شفائه ممن یکن له نصیب منها؛ هرکس وساطت نیکو کند، او هم سهمی از پاداش خواهد داشت.» نساء، ۸۵»

واسطه گری» در هر کار خیری پاداش دارد و فرد مسلمان باید در همه امور خیری که می‌تواند، قدم بردارد. احساس مسؤولیت در برابر دیگران، امر مهمی است که اقتضای انسانیت است؛ تا چه رسد به مسلمان که نمی‌تواند نسبت به سرنوشت دیگران بیخیال باشد. پیامبر گرامی اسلام که فرمودند: «هر کسی صبح کند و به امور مسلمین اهتمام نورزد، مسلمان نیست.

در تأسیس بنیان خانواده، هر کس به هر مقدار که می‌تواند باید قدمی بردارد: از معرفی همسران به یکدیگر، از اعطای مال و تقبل هزینه‌های ازدواج (کم یا زیاد)، تا خرج کردن از اعتبار و آبروی خود برای وساطت بین دو زوج و هر اقدامی که می‌تواند در به هم رساندن دو فرد مفید باشد. این کارها از مصادیق «شفاعت حسنه» است که پیامبر اکرم که فرمودند:

هر کس شفاعت حسنه (وساطت نیکویی) انجام بدهد، یا امر به معروفی نماید و یا نهی از منکری بکند و یا به امر خیری راهنمایی و ارشاد کند، (در پاداش) شریک است. ؟

در بین همه وساطتها، دلالی در امر ازدواج، جایگاه ممتازی دارد و در روایات به عنوان بهترین وساطتها » از آن نام برده شده است. رسول گرامی می‌فرماید: «هر کسی برای ازدواج دو مؤمن قدم بردارد تا بین آن دو نفر جمع کند، هر قدمی که بر می‌دارد، یا هر کلمه‌ای که در این خصوص می‌گوید، خدای تعالی به او ثواب یک سال عبادت می‌دهد، که شب‌هایش را تا صبح عبادت کند و روزهایش را روزه بگیرد.» ۲ در این خصوص احادیث متعددی آمده است که به برخی از آنها اشاره می‌کنیم.

امیرالمؤمنین علی فرمودند: «بهترین واسطه گری ها آن است که انسان در امر ازدواج بین دو نفر میانجی گری کند تا خدای تعالی بین آن دو نفر جمع.. کافی، ج ۲، ص ۱۶۳). ۲. قال رسول الله:

مستدرک الوسائل، ج ۱۲، ص ۱۷۸). ۳. قال رسول الله: (نواب الأعمال، ص ۲۸۸.