ابتدا این را بدانید که رنگ طبیعی دندان‌ها کاملاً سفید نیست، بلکه سفید متمایل به زرد یا سفید متمایل به خاکستری است. مینای دندان که بیرونی‌ترین لایهٔ آن است و از سطح دندان محافظت می‌کند، شفاف بوده و عاج زیر آن را نشان می‌دهد.
اما بعضی از عادت‌های زندگی روزمره می‌توانند دندان‌ها را تیره یا لکه‌دار کنند. نوشیدن قهوه، سیگارکشیدن، مصرف برخی از داروها و حتی گذشت عمر می‌تواند ظاهر دندان‌های ما را تغییر دهد. امروزه یک لبخند با دندان‌های سفید و درخشان، نشان‌دهندهٔ دهان و دندان سالم، ظاهر زیباتر، اعتمادبه‌نفس بالاتر در روابط اجتماعی و حتی موقعیت بهتر شغلی است. سفیدکردن دندان یک رویکرد مربوط به دندانپزشکی است که لکه‌ها را از روی دندان‌ها پاک کرده و سایه‌های رنگ دندان‌ها را روشن‌تر می‌کند تا دندان‌ها سفید و درخشان دیده شوند.
باتوجه‌به مهم‌تر شدن داشتن دندان‌های سفید و درخشان، این روزها روش‌های خانگی زیادی برای رسیدن به این هدف ارائه می‌شوند. در این مطلب سعی داریم درمورد خطرات احتمالی و معایب این روش‌ها با شما صحبت کنیم.

چگونه در خانه دندان‌ها را سفید کنیم؟

امروزه محصولات و روش‌های خانگی زیادی برای سفیدکردن دندان‌ها ارائه می‌شود. اینکه بتوانید در هر زمانی بدون مراجعه به دندانپزشکی و در خانه ظاهر دندان‌های خود را بهتر کنید، ظاهراً جذاب و مطلوب به نظر می‌رسد. واقعیت این است که خیلی از این روش‌ها برای سفیدکردن دندان، تأیید نشده بوده و می‌توانند به سلامت دهان و دندان آسیب بزنند.

زغال فعال
این محصول اخیراً بسیار معروف شده، خصوصاً در وب‌سایت‌ها و صفحات زیبایی که زغال فعال را برای سفیدکردن دندان‌ها توصیه می‌کنند. اما واقعیت این است که شواهدی وجود ندارد که نشان بدهد زغال فعال به طور مؤثر می‌تواند دندان‌ها را سفید کند.
زغال فعال در واقع ماده‌ای بسیار فرساینده است که مینای دندان را که لایهٔ محافظ و سطحی‌ترین لایهٔ دندان است از بین می‌برد. قدرت سابندگی زغال فعال تا حدی است که می‌تواند عاج دندان را بدون محافظ در معرض قرار بدهد. عاج دندان رنگ متمایل‌تری به زرد دارد و به دندان ظاهری زردرنگ می‌دهد. ضمناً چنین آسیبی به ساختار دندان‌ها می‌تواند در آن‌ها حساسیت ایجاد کند.

یک دندانپزشک بهترین کسی است که می‌تواند مناسب‌ترین راهکار را به شما پیشنهاد بدهد. ضمناً به شیوه‌ای دندان‌ها را سفید می‌کند که آسیبی به سلامت دهان و دندانتان وارد نشود. همچنین یادتان باشد درصورتی‌که دندان‌هایتان جرم دارند، پوسیدگی در دندان دارید یا لثه‌تان ملتهب است نباید از هیچ یک از روش‌های سفیدکردن دندان استفاده کنید

جوش‌شیرین
شستن دندان‌ها با جوش‌شیرین نیز راه معروف دیگری برای سفیدکردن دندان‌هاست. جوش شیرین ماده‌ای است که در خیلی از خمیردندان‌ها نیز وجود دارد. اما تاکنون شواهدی مبنی بر اینکه جوش شیرین می‌تواند سطح دندان‌ها را سفید کند ارائه نشده است. البته برخی مطالعات نشان داده‌اند خمیردندان‌های حاوی جوش شیرین در مقایسه با خمیردندان‌هایی که این ماده را در ترکیب خود ندارند، بهتر می‌توانند لکه‌های دندان را برطرف کنند.
جوش شیرین نسبتاً سابنده است و می‌تواند لکه‌های روی سطح دندان را محو کند. ضمناً جوش شیرین، اسیدیتهٔ محیط دندان را خنثی کرده و جلوی تکثیر باکتری‌ها را می‌گیرد.
از جوش شیرین برای دندان‌ها باید بااحتیاط و دقت استفاده کنید، چون در غیر این صورت به مینای دندان آسیب خواهید زد. استفادهٔ جوش شیرین به طور مستقیم روی دندان توصیه نمی‌شود اما به‌عنوان ماده‌ای در ترکیب خمیردندان مشکلی ندارد. فراموش نکنید که ازبین‌رفتن لکه‌های روی دندان اتفاقی نیست که یک‌شبه روی بدهد بلکه تدریجی است.

هیدروژن پروکسید
هیدروژن پروکسید یک عامل سفیدکننده در مطب‌های دندانپزشکی است که به‌عنوان بخشی از روش سفیدکردن دندان به کار می‌رود. این محصولات که توسط دندانپزشک به کار می‌روند غلظت بالایی دارند که موجب عملکرد سریع و اثرات فوری می‌شوند. هیدروژن پروکسید در ترکیبات خمیردندان‌های سفیدکننده و کیت‌های سفیدکنندهٔ دندان وجود دارد.
اما هیچ تحقیق علمی ثابت نکرده که شستن دندان‌ها با هیدروژن پروکسید یا آبکشی دهان با این ماده به‌تنهایی دندان‌ها را سفید کند. از طرفی دیگر، برخی مطالعات دریافته‌اند خمیردندان حاوی هیدروژن پروکسید در ترکیب با محصولات حاوی جوش شیرین نسبت به خمیردندان‌هایی که جوش شیرین ندارند، بهتر دندان‌ها را سفید می‌کنند.
از هیدروژن پروکسید نیز باید بااحتیاط استفاده کنید. هرچند به نظر می‌رسد این ماده با غلظت کم ضرری نداشته باشد اما استفادهٔ زیاد از آن می‌تواند باعث حساس شدن دندان‌ها و تحریک لثه و غشای موکوس دهان شود. کاربرد مستقیم این ماده در دهان توصیه نمی‌شود.

برخی از میوه‌ها
توصیه‌های زیادی مبنی بر استفاده از میوه‌ها برای سفیدکردن دندان‌ها در خانه وجود دارد. استفاده از میوه‌های اسیدی مانند پرتقال، لیموترش، سرکه یا سرکه سیب از این جهت معروف است. بعضی منابع استفاده از آناناس و انبه و توت‌فرنگی را توصیه کرده‌اند.
یک سری از دستورالعمل‌ها نیز می‌گویند از عصارهٔ برخی از میوه‌ها یا سرکه استفاده کرده و آن‌ها را روی سطح دندان بگذارید تا مدتی بمانند. یک توصیهٔ رایج دیگر نیز این است که پوست پرتقال، لیموترش یا موز را روی دندان‌ها بمالید.
منطق پشت این راه‌های طبیعی برای سفیدکردن دندان‌ها این است که اسیدهای موجود در این میوه‌ها می‌توانند لکه‌های سطح دندان را از بین ببرند؛ اما مانند خیلی از دیگر راهکارهای خانگی سفیدکردن دندان، این میوه‌ها نیز به مینای دندان و ساختار آن آسیب می‌زنند. دندان بدون لایهٔ محافظ خود در معرض پوسیدگی و درد و حساس شدن است.

روغن نارگیل
یک روش دیگر برای سفیدکردن دندان‌ها که زیاد توصیه شده شستن دهان با روغن نارگیل است. این روش در واقع می‌تواند به ازبین‌بردن باکتری‌های دهان که موجب تشکیل پلاک و زرد شدن دندان‌ها می‌شوند کمک کند. البته مصرف روغن آفتابگردان و روغن کنجد نیز برای سفیدکردن دندان‌ها توصیه شده است؛ اما روغن نارگیل به دلیل مزه و اثراتی که دارد معروف‌تر است. اسیدلاریک موجود در روغن نارگیل، التهاب را کاهش داده و باکتری‌ها را از بین می‌برد. خیلی از افراد ادعا می‌کنند بعد از استفاده از روغن نارگیل، دندان‌هایشان سفیدتر شده است؛ اما این ادعا پشتوانهٔ علمی ندارد.
 

محصولات خانگی برای سفیدکردن دندان‌ها

سفیدکردن دندان‌ها در خانه با استفاده از محصولاتی نیز می‌تواند انجام شود که مخصوص همین کار ساخته شده‌اند. از این جهت نوعی محصول سفیدکنندهٔ دندان وجود دارد که به‌صورت OTC (بدون نیاز به نسخه) در داروخانه‌ها به فروش می‌رسد.

سفیدکننده‌های موجود روی پیشخوان داروخانه‌ها
سفیدکننده‌های دندان که به‌صورت OTC در داروخانه‌ها به فروش می‌رسند محصولاتی هستند که توسط داروسازها ساخته شده و بدون نسخه قابل‌دسترس‌اند و می‌توانید خودتان در خانه از آن‌ها استفاده کنید. معمولاً این محصولات دستورالعمل‌هایی دارند که به شما یاد می‌دهند چگونه، چه مدت و هرچند وقت یک‌بار آن‌ها را به کار ببرید.
اما سهولت دسترسی و کاربرد این محصولات می‌تواند باعث شود زیاد از حد از آن‌ها استفاده کنید و به بافت دندان آسیب بزنید.

محصولات زیر پرکاربردترین انواع محصولات خانگی سفیدکنندهٔ دندان هستند:

. خمیردندان‌های سفیدکننده: خمیردندانی با ماده سابنده، هیدروژن پروکسید و کاربامید است که روزانه با مسواک استفاده می‌شود. نتایج استفاده از این محصول در بلندمدت ظاهر می‌شود؛ اما استفادهٔ طولانی‌مدت آن می‌تواند به مینای دندان و غشای دهان آسیب بزند.

. دهان‌شویه‌های سفیدکنندهٔ دندان: این محصولات دهان‌شویه‌هایی هستند که حاوی هیدروژن پروکسید بوده و برای حذف لکه‌های سطح دندان به کار می‌روند. اثرات این محصولات بعد از مصرف طولانی‌مدت قابل‌توجه بوده و به اندازهٔ نتیجهٔ دیگر محصولات سفیدکنندهٔ دندان ماندگار نیستند.

. چسب‌های سفیدکنندهٔ دندان: این محصولات نوارهایی چسبنده‌اند که حاوی ژلی با هیدروژن پروکسید بوده و روی سطح دندان قرار می‌گیرند. این چسب‌ها به مدت توصیه شده در دستورالعمل محصول روی دندان باقی می‌مانند. این یکی از روش‌های سفیدکردن دندان است که بهترین نتایج را دارد؛ اما برای پیشگیری از عوارض جانبی باید دقیقاً طبق دستور عمل کنید.

خطرات سفیدکردن دندان‌ها در خانه

در فرایند سفیدکردن دندان‌ها در خانه، فاکتورهای زیادی وجود دارند که می‌توانند اثرات ناخواسته به جا بگذارند؛ مثلاً عدم دقت کافی در به‌کاربردن محصول، استفادهٔ زیاد از حد و بیشتر از میزان توصیه شده، ماندن محصول روی دندان طولانی‌تر از مدت توصیه شده و خیلی از عوامل دیگر.

تحلیل رفتن مینای دندان
این بافت محافظ دندان مجدداً ساخته نمی‌شود، بنابراین ازدست‌رفتن آن توسط اسیدها و سابنده‌ها باعث آسیبی غیرقابل‌جبران خواهد شد. دندانی که مینای ضعیفی دارد بیشتر مستعد پوسیدگی و حساسیت بوده و زردتر به نظر می‌رسد.

حساس شدن دندان‌ها
احساس دردناک و ناخوشایندی که هنگام خوردن چیزی سرد یا گرم تجربه می‌کنید می‌تواند از عوارض معمول بعد از استفاده از روش‌های خانگی سفیدکردن دندان‌ها باشد. بیشتر اوقات این اتفاق بعد از مدتی استفاده از محصولات خانگی سفیدکنندهٔ دندان روی می‌دهد.

. تحریک لثه‌ها و مخاط دهان
تماس بین مواد سفیدکننده و بافت نرم دهان موجب تحریک مخاط دهان و حتی سوختگی آن می‌شود.

. مشکلات گوارشی
اگر محصول سفیدکنندهٔ دهان تصادفاً بلعیده شود می‌تواند مخاط حلق و سیستم گوارش را تحریک کند.

. آسیب به عاج دندان
پروکسیدهای به‌کاررفته در برخی محصولات سفیدکنندهٔ دندان، کلاژن موجود در عاج دندان را تخریب می‌کنند.

. آلرژی
برخی از عناصر موجود در محصولات سفیدکنندهٔ دندان ممکن است واکنش‌های آلرژیک ایجاد کنند.

. نتایج ناخواسته
اثرات روش‌های خانگی سفیدکردن دندان‌ها معمولاً چندان چشمگیر نبوده و دوامی هم ندارند.
هرچند سفید و درخشان کردن دندان‌ها در خانه ممکن است راحت و بی‌ضرر به نظر برسد؛ اما می‌تواند عوارض ناخواسته به جا بگذارد. به همین دلیل بهترین کار این است که برای سفیدکردن دندان‌هایتان از دندانپزشک کمک بگیرید.
یک دندانپزشک بهترین کسی است که می‌تواند مناسب‌ترین راهکار را به شما پیشنهاد بدهد. ضمناً به شیوه‌ای دندان‌ها را سفید می‌کند که آسیبی به سلامت دهان و دندانتان وارد نشود. همچنین یادتان باشد درصورتی‌که دندان‌هایتان جرم دارند، پوسیدگی در دندان دارید یا لثه‌تان ملتهب است نباید از هیچ یک از روش‌های سفیدکردن دندان استفاده کنید.
معمولاً دندانپزشک پیش از شروع سفیدکردن دندان‌ها آن‌ها را با روشی حرفه‌ای پاک‌سازی می‌کند. با حذف پلاک‌ها و جرم تجمع یافته و لکه‌های سطحی، سلامتی و زیبایی دندان‌هایتان بهتر تأمین می‌شوند.
در نهایت یادتان باشد که اگر از دهان و دندان‌هایتان به‌خوبی مراقبت کنید نیازی به سفیدکردن دندان‌ها نخواهید داشت. روزی سه بار مسواک زدن با خمیردندان حاوی فلوراید، استفاده از نخ دندان، داشتن رژیم غذایی سالم، زیاد آب نوشیدن و مراجعه منظم به دندانپزشک می‌تواند روشی ساده و بی‌ضرر برای داشتن دندان‌هایی سفید و درخشان و لبخندی زیبا باشد.