برنامه‌هایی برای بچه‌های بدخواب

خیلی از مادرها در طول دوران رشد فرزندانشان مدام شکایت دارند که بچه‌ها بدخواب هستند، دیر به رختخواب می‌روند و دیر از خواب بیدار می‌شوند، درصورتی‌که خواب بچه‌ها هم چون خیلی مسائل دیگر توسط مادرها قابل مدیریت است.

با اغلب مادرها که این روزها صحبت می‌کنیم، از آن‌ها با گله و شکایت می‌شنویم که بچه‌ها به خوابشان اهمیت نمی‌دهند، چه بچه‌های مدرسه‌ای که این روزها در منازل بیشتر آنلاین آموزش می‌بینند و صبح‌ها با خواب‌آلودگی پای درس می‌نشینند و چه بچه‌های کوچک‌تر که مادر و پدر را شب‌ها بازی می‌دهند و نیمه‌های شب به خواب می‌روند.

بنابراین این‌طور که پیداست خواب کودکان یک مسئله اساسی برای مادران است که باعث خواب‌آلودگی خود مادرها و بی‌حوصلگی‌شان در طول روز شده و آستانه حوصله و تحملشان را کم می‌کند. خیلی از بچه‌ها عادت کرده‌اند تا نیمه‌های شب پای تلویزیون بنشینند یا بازی کنند و از آن سمت هم تا ظهر به خواب بروند.

اگر شما هم از آن دسته مادرهایی هستید که فرزندشان دچار مشکل به خواب رفتن است و به دنبال راهکاری برای رفع آن هستید، این گزارش را دنبال کنید:

1. تنظیم خواب متناسب با سن و سال فرزند شما

مادران باید آگاه باشند که بچه‌ها در هر سنی نیاز به یک زمان مشخص و متفاوت خواب در طول روز و شب دارند و این خواب به‌طور کامل با سلامتی آن‌ها در ارتباط است.

برای مثال نوزادان می‌بایست شش ـ هفت مرتبه در طول روز بخوابند و مجموعاً نزدیک به 16تا 18 ساعت در طول شبانه‌روز خواب داشته باشند، اما همین نوزاد وقتی یک‌ساله می‌شود چرخه خوابش در طول روز به یک تا دو مرتبه که آن‌هم دو ـ سه ساعت می‌شود، تقسیم شده و خواب شب نیز تا یازده ساعت مناسب است و به همین نسبت با افزایش هر سال سن، میزان نیاز کودک به خواب روز کمتر می‌شود.

حال نکته این است که همه بچه‌ها چرخه خوابشان با هم یکی نیست و هر مادری می‌بایست وضعیت نیاز فرزند خود را بررسی کند و آن را مدنظر داشته باشد.

2. فرزندت را صبح زود بیدار کن

حال برای اینکه مادری بتواند مدیریت صحیحی بر خواب‌وبیداری فرزندی داشته باشد که بدخوابی می‌کند، نخستین نکته این است که صبح‌ها بچه را زود بیدار کند. ممکن است روزهای اول بچه اعتراض کرده، گریه کند یا بدخلقی داشته باشد اما بعد خوابش تنظیم شده و عادت می‌کند.

پس یکی از همین روزهایی که بچه تا نیمه‌های شب بیدار مانده و دیر خوابیده، روز زود بیدارش کنید و تحمل بداخلاقی او را داشته تا به این شرایط عادت کند و شب‌ها نیز خوابش تنظیم شود.

3. در طول روز فعالیت جسمی مناسب داشته باشد

این را هم مادران باید در نظر داشته باشند که بچه‌ها نیاز به تخلیه انرژی خود را دارد، اگر در طول روز فعالیت جسمی مناسبی برای فرزندت تدارک ببینی، حتماً انرژی روانی او تخلیه شده و او نیاز به خواب پیدا می‌کند.

4. خواب ظهر را کم کن

بهتر است خواب ظهر کودکان را کم کنید تا شب به‌موقع به خواب بروند، به‌استثنای نوزادانی که هر زمان نیاز به خواب دارند، برای بقیه گروه‌های سنی می‌تواند این روش پیاده شود. حتی اگر بچه ظهر هم می‌خوابد بهتر است تا قبل از ساعت 3 عصر از خواب بیدار شود.

5. کارتون از ساعت 6 عصر ممنوع!

از ساعت 6 عصر بهتر است کارتون و موبایل و تبلت را ممنوع کنید. چراکه نور صفحه دیجیتالی روی هورمون خواب تأثیر منفی می‌گذارد.

6. مراسم خواب داشته باشید

مراسم خواب به این معنی است که هر زمان که بچه عقل رس‌تر شد، برای زمان خوابش برنامه داشته و خود او را در این کار مشارکت دهید؛ یعنی مثلاً اول دوش بگیرد، بعد پیژامه بپوشد، بعد کتاب بخواند و... مراسم خواب باید باعث آرامش بچه‌ها شود.

7. کوتاه نیایید

الان شاید برخی مادرها بگویند که همه این کارها را کرده‌اند اما نتیجه نگرفتند. مهم این است که در این مسیر کوتاه نیایید این راه را مدتی ادامه دهید. داد نزنید، سعی کنید آرام باشید. فرزندتان را درک کنید که دلش بخواهد بازی کند و نخوابد. این طبیعی است پس آرامش داشته باشید تا روشتان جواب بدهد.

نکته دیگر این است که به یاد داشته باشید وقتی بچه‌ها خیلی خسته هستند یا استرس شدید دارند خوابشان به هم می‌ریزد و سخت‌تر به خواب می‌روند. خیلی بچه‌ها هیجانی می‌شوند یا می‌خواهند تمریناتی که در طول روز داشتند را شب هم ادامه دهند مبادا یادشان رفته باشد پس آرام باشید و اجازه دهید آرام‌آرام روش شما اثر کند.

نکته بعدی این است که شما خودتان هم سعی کنید به‌موقع بخوابید. انتظار نداشته باشید وقتی خودتان شب‌ها تا نیمه‌های شب بیدار هستید، بچه‌ها به‌راحتی بخوابند. بهتر است این برنامه را برای همه اجرا کنید تا زمانی که خواب بچه‌ها تنظیم شود منتها خانه با سروصدای تلویزیون و صحبت کردن بلند و... نمی‌تواند برای خواب بچه‌ها شب‌هنگام مناسب باشد.

برای بچه‌های بدخواب حتماً نور اتاق‌خوابشان را در نظر بگیرید که اذیت‌کننده نباشد، سکوت اتاق‌خواب خیلی مهم است و همین‌طور چیدمان اتاق که باعث ناراحتی او نباشد و همه‌چیز برای استراحت مناسب و همین‌طور برخی بچه‌ها به خاطر لباس نامناسب اذیت می‌شوند بهتر است بر اساس دمای فصل و اتاق لباس را تن بچه کنید که راحت و آزاد باشد و باعث سرما یا گرمای او نشود...

اگر زمانی دیدید با همه انجام این کارها در طولانی‌مدت جواب نگرفتید بچه شما شب‌ها بی‌قرار است، سخت به خواب می‌رود، ترس دارد، شب‌ادراری یا برای تنها خوابیدن مشکل دارد، حتماً به پزشک کودک و در صورت نیاز مشاور و روان‌شناس کودک مراجعه کنید چراکه شاید ریشه کم‌خوابی یا بدخوابی فرزند شما جای دیگری باشد.

گاه برخی مشکلات به اختلالات خواب و مسائلی از این دست بازمی‌گردد که مادر و پدرها از آن‌ها بی‌خبر هستند و روان‌شناس یا پزشک بتواند آن را تشخیص و در راستای رفع آن قدم بردارد.