پایگاه بصیرت

نشریه اخبار و تحلیل‌ها word

نشریه اخبار و تحلیل‌ها pdf

▼حرف روز       

اهمیت و ضرورت جایگزینی ارز ترجیحی

ارز 4200 تومانی که به ارز جهانگیری نیز معروف است در سال 1397 و به دنبال نوسانات شدید در نرخ ارز، به اقتصاد ایران وارد شد. این ارز که در ابتدا برای تمامی متقاضیان پیش‌بینی شده بود، با کاهش سریع ذخایر ارزی دولت دوازدهم، عرضه آن به 25 قلم کالا محدود شد و طی سال‌های بعد به‌تدریج تعداد کالاهایی که واردات آن‌ها مشمول ارز ترجیحی می‌شد نیز کاهش یافت. در حال حاضر تنها 5 گروه کالایی مشمول این ارز هستند که به دلیل جایگاه آن‌ها در سبد مصرفی خانوار ایرانی، حذف ارز ترجیحی از آن‌ها به آسانی دیگر کالاها نیست. بااین‌حال، دولت سیزدهم بر اساس قانون بودجه 1400 و همچنین بودجه پیشنهادی 1401 قصد دارد حمایت نقدی از خانواده‌ها را جایگزین ارز ترجیحی کند.

نکات تحلیلی: 1- اختصاص ارز ترجیحی، نوعی حمایت از مصرف‌کننده از طریق پایین آوردن قیمت کالای مصرفی است؛ یعنی دولت با تخصیص ارز ارزان، قیمت کالای وارداتی را کاهش می‌دهد؛ در حال حاضر دولت قصد دارد حمایت خود را از روی کالا برداشته و مستقیماً از خانواده‌ها حمایت کند، یعنی کالاهای وارداتی با ارز نیمایی به مصرف‌کننده داده می‌شود ولیکن در مقابل، یارانه نقدی در حمایت از معیشت خانوارها پرداخت می‌شود. 2- در اجرای این طرح هم‌زمان باید دو گروه عمده مورد حمایت قرار گیرند که عبارت‌اند از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان؛ حمایت از مصرف‌کنندگان از طریق کنترل قیمت و جلوگیری از افزایش غیرمنطقی کالاهای مشمول طرح و همچنین جلوگیری از تورم انتظاری در سایر کالاها می‌باشد. 3- اطمینان بخشی به مردم برای اجرای بهینه طرح بسیار مهم است. شنیده‌ها حاکی از آن است که دولت در ابتدای امر یارانه ریالی به مردم اختصاص خواهد داد و با اطلاع‌رسانی عمومی از قبل، طرح موردنظر را عملیاتی خواهد کرد.

نکته راهبردی: رانت و فساد زیادی در این شیوه حمایتی فعلی وجود دارد؛ بسیاری از منابع کشور به دلیل صادرات مجدد محصولات حمایتی، هدر می‌رود و امکان تأمین منابع ارزی بیشتر وجود ندارد. از طرفی طرح جدید دولت حمایت را به عدالت نزدیک‌تر می‌کند؛ زیرا در شیوه فعلی هرکسی کالای بیشتری مصرف کند از حمایت بیشتری برخوردار خواهد شد و هر کس مصرف نکند مشمول حمایت نخواهد شد! اما در شیوه جدید به همه مشمولین بر اساس طبقه‌بندی صورت گرفته، یارانه نقدی پرداخت خواهد شد. از طرف دیگر باعث ایجاد ثبات در روند تولید و عرضه کالاهای اساسی نیز می‌شود. (نویسنده: علی کارگر)

▼گزارش روز                

پشت پرده حمله موشکی به بندر لاذقیه

رژیم صهیونیستی شامگاه سه‌شنبه طی تجاوزی آشکار بندر لاذقیه را مورد حمله موشکی خود قرار داد. بنا بر اعلام وزارت دفاع سوریه این حمله منجر به خسارات مادی ازجمله تخریب بنای یک بیمارستان، چندین ساختمان مسکونی و تجاری شده است.

گزاره خبری: حمله موشکی به بندر لاذقیه، دومین حمله رژیم صهیونیستی به این منطقه در کمتر از یک ماه به شمار می‌رود. پیش‌ازاین و در 16 آذرماه نیز رژیم صهیونیستی پس از سه سال، این بندر را مورد حمله موشکی قرار داده بود (حمله سال 2018 به شهر و نه بندر لاذقیه بود که به بروز تنش میان تل‌آویو و مسکو منجر شد). مقامات صهیونیستی پس از حمله 16 آذر مدعی شده بودند که بر اثر آن «75 درصد از جنگ‌افزارهای ارسالی ایران به سوریه و حزب‌الله منهدم شده است». البته این ادعای صهیونیست‌ها نیز همانند بسیاری از ادعاهای قبلی که انبارهای متروکه را بمباران کرده و در سطح عملیات روانی و رسانه‌ای از آن دستاوردسازی می‌کردند، توهمی بیش نبود.

گزاره تحلیلی: لاذقیه یکی از بنادر تجاری مهم سوریه است که در شمال شرق این کشور قرار دارد که در کنار طرطوس از مناطق اصلی علوی‌نشین و وفادار به دولت به‌حساب می‌آید. بندر لاذقیه که کانال اصلی ورود کالاهای اساسی به این کشور محسوب می‌شود، برای دو متحد اصلی دمشق یعنی روسیه و ایران حائز اهمیت راهبردی است. در پی حمایت روسیه از سوریه در سال‌های اخیر، دمشق یک پایگاه هوایی در حمیمیم واقع در جنوب شرقی لاذقیه را به‌طور دائمی به روسیه واگذار کرده است. این پایگاه از نظر دسترسی به آب‌های گرم مدیترانه برای مسکو بسیار باارزش است. برای جمهوری اسلامی نیز با توجه به مذاکراتی که در خصوص واگذاری مدیریت بندر لاذقیه به ایران مطرح است، یک نقطه راهبردی است، چراکه می‌تواند مسیر ارتباطی کشورمان با شمال آفریقا، جنوب اروپا و بخش بزرگی از غرب آسیا را کوتاه‌تر کند و منافع سرشار اقتصادی برای ایران داشته باشد. لاذقیه با توجه به اهمیت ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی که از آن برخوردار است، یکی از قطعات مهم پازل چشم‌انداز پیشرفت و منافع مشترک در منطقه است. جمهوری ‌اسلامی با حضور در این بندر و دسترسی به آب‌های مدیترانه، به‌راحتی می‌تواند نفت و گاز خود را به اروپا صادر کند. حمله اخیر رژیم صهیونیستی به بندر لاذقیه عمدتاً واکنشی برای جلوگیری از واگذاری مدیریت این بندر به ایران است. درواقع رژیم صهیونیستی که از خرابکاری و اقدامات تروریستی و ناتوانی از حمله نظامی ناامید شده، به اقدامات مخرب ضد اهداف و چشم‌اندازهای اقتصادی ایران در سطح منطقه روی آورده است. (حمید خوش‌آیند)

▼خبر ویژه                 

کرونا؛ ابتلای روزانه ۲۰۰ هزار نفر و مرگ‌ومیر بالای هزار نفر!

با شیوع اُمیکرون در آمریکا، دانشگاه «جانز هاپکینز» گزارش کرد ابتلای روزانه در این کشور به حدود ۲۰۰ هزار نفر رسیده و در شبانه‌روز گذشته هزار و ۴۰۸ نفر نیز جان خود را از دست دادند. این آمار رسمی در حالی رقم می‌خورد که دولت آمریکا مدعی تزریق دو دوز واکسن به تمامی شهروندان این کشور است. آمار موجود حکایت از دو موضوع می‌دهد، یا واکسن‌های آمریکایی اثر قابل‌توجه در پیشگیری از کرونا ندارند و یا ادعای واکسینه کردن شهروندان آمریکایی بلوفی بیش نیست. به نظر شما اگر چنین آمار وحشتناکی در ایران ثبت می‌شد، رسانه‌های غربی چه واکنشی نشان می‌دادند؟ در پیک‌های اخیر کرونایی در کشور، مهم‌ترین خط رسانه‌های غربی بر این موضوع متمرکز بود؛ «رهبر ایران به دلیل حمایت از تولید داخلی، مانع واردات واکسن می‌شود!!!».

▼ اخبار

خط خبری برای برهم زدن امنیت غذایی در کشور!

در ماه‌های اخیر خط خبری در برخی رسانه‌های خاص مانند تجارت نیوز، انتخاب، اقتصاد آنلاین و خبرگزاری ایلنا دنبال می‌شود که به برگشت خوردن محصولات کشاورزی صادراتی کشورمان اشاره دارد. این خط خبری بلافاصله توسط رسانه‌های بیگانه هم دنبال شده و در شبکه‌های اجتماعی برجسته می‌شود. از آغاز این هفته هم موضوع برگشت خوردن سیب‌زمینی صادراتی ایران از ترکمنستان مطرح شد که از سوی رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و ترکمنستان از بن و ریشه تکذیب گردید. بااین‌حال، رویه برگشت خوردن محصولات چیز جدیدی نیست و در همه جای دنیا اتفاق می‌افتد؛ مانند جلوگیری ایران از توزیع بخشی از ذرت‌های برزیلی در بازار که بر اساس پروتکل‌های بهداشتی کشور آلوده تشخیص داده شد. ولی این جریان رسانه‌ای تلاش می‌کند که این ماجرا را مختص کالای ایرانی نشان دهد. در خصوص برگشت خوردن محصولات و استفاده آن‌ها در داخل کشور هم حرف‌های غیردقیق زیادی از افراد غیرمسئول در این رسانه‌ها نقل شده که متأسفانه در سایه سکوت دستگاه‌هایی مثل سازمان غذا و دارو، در شبکه‌های اجتماعی برجسته شده است. در همین زمینه رئیس انجمن تولیدکنندگان سم کشور با بیان اینکه محصولات کشاورزی تولید ایران سالم است، گفت: برگشت محصولات کشاورزی ایران همچون فلفل دلمه‌ای، سیب‌زمینی و کیوی هیچ ارتباطی به باقی‌مانده سموم نداشته چراکه مصرف سم در محصولات ایرانی حتی از محصولات اروپایی هم کمتر است. مسعود گیل‌آبادی گفته است: «مردم از امنیت غذایی اطمینان داشته باشند، غذای مصرفی مردم کاملاً سالم است زیرا سموم کشاورزی وظیفه مبارزه با آفات را دارد. کاهش مصرف سموم در بخش کشاورزی موجب بحران در تولیدات کشاورزی و درنهایت ناپایداری امنیت غذایی می‌شود».

آمار شاغلان خودروسازی‌های ایران، کره و ژاپن

بر اساس آمارها، در سال گذشته ۵۵ هزار و ۵۷۷ نفر در گروه ایران‌خودرو و ۴۳ هزار و ۵۱۶ نفر نیز در گروه سایپا مشغول به فعالیت بوده‌اند. در اغلب شرکت‌های خودروسازی جهان، کاهش تولید با کاهش نیروی انسانی نیز همراه است، اما در سال‌های اخیر باوجود کاهش ۴۰ درصدی تولیدات خودروسازان داخلی، نه‌تنها یک نفر هم از کارکنان این شرکت‌ها کم نشد، بلکه شاغلان آن افزایش نیز یافته است! برای مثال در حالی شاغلان ایران‌خودرو و سایپا سالانه افزایش می‌یابد که دو شرکت جیلی و گریت‌وال موتورز در دو سال اخیر تعداد شاغلان خود را با کاهش تقاضای جهانی خودرو و همچنین همه‌گیری کرونا، به‌طور قابل‌توجهی کاهش داده‌اند. بر همین اساس، تعداد شاغلان جیلی (GEELY) از ۴۳ هزار نفر در سال ۲۰۱۹ به ۳۸ هزار نفر در سال ۲۰۲۰ رسیده و تعداد کارکنان شرکت گریت‌وال موتورز نیز از ۷۱ هزار و ۶۱۷ نفر در سال ۲۰۱۶ به ۵۹ هزار و ۷۶۰ نفر در سال ۲۰۲۰ رسیده است.

لیلاز: بایدن امکان نظارت بر اقتصاد ایران را ندارد

«سعید لیلاز» چهره معروف اصلاح‌طلب در مصاحبه‌ای با نشریه آمریکایی «فایننشال تایمز» گفت: «با توجه به ماهیت زیرزمینی بخش عمده‌ای از اقتصاد ایران، دولت آمریکا دیگر توانی بیش از این برای فشار اقتصادی به ایران از طرق تحریم‌ها نخواهد داشت». این اقتصاددان ایرانی در این رابطه می‌گوید: «تا زمانی که بایدن در هر 50 متری امتداد مرزهای گسترده ایران سربازی قرار ندهد، نمی‌توان بر اقتصاد ایران نظارت کرد... اقتصاد زیرزمینی ایران بین 30 تا 50 درصد تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهد. این رقم بزرگی است».

خنجر محمود عباس به انتفاضه کرانه باختری!

«محمود عباس» به اقامتگاه وزیر جنگ رژیم صهیونیستی رفت و با او دو ساعت و نیم گفت‌وگو کرد. از زمان تشکیل کابینه جدید تل‌آویو، این دومین بار است که این دو با یکدیگر ملاقات می‌کنند. سخنگوی جنبش حماس در واکنش به این دیدار گفت: «دیدار رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین با وزیر جنگ رژیم صهیونیستی از سوی همه میهن‌پرستان محکوم و مردود است و از روحیه ملی مردم فلسطین ما منحرف شده است. این نشست مصادف است با حمله شهرک‌نشینان صهیونیست به مردم ما در کرانه باختری که بر شدت جنایت سران تشکیلات خودگردان می‌افزاید و خنجری به انتفاضه در کرانه باختری اشغالی به‌حساب می‌آید».

‌اخبار کوتاه

◄ علت هم‌سویی چین و روسیه با ایران در مذاکرات وین!/ «نورنیوز» رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی نوشت: ‏«چین و روسیه قبلاً احساس می‌کردند که دولت ‎ایران آن‌ها را ابزاری برای بهبود روابط با غرب می‌داند، حال اما با رفع نگرانی‌هایشان درباره برنامه هسته‌ای ایران و باور به رویکرد واقعی دولت سیزدهم در همکاری با شرق، با ایفای نقش مثبت در ‎مذاکرات وین، به دنبال اثبات شکست تحریم‌های آمریکا هستند».

◄ رئیسی به‌زودی به روسیه سفر می‌کند/ سخنگوى دولت در نشست خبری دیروز اعلام کرد: «ولاديمير پوتین رئیس‌جمهور روسیه از رئیسی دعوت کرده تا به روسیه برود. اوایل سال آتی میلادی رئیس‌جمهور به روسیه می‌رود». با سیاست نگاه به شرق در دولت سیزدهم، چنین سفری از سوی رئیس‌جمهور کشورمان، قابل پیش‌بینی بود همچنین به نظر می‌رسد، سفر به چین، یکی از مهم‌ترین کشورهای آسیایی نیز در دستور کار رئیس دولت سیزدهم قرار داشته باشد.

◄ جای خالی مدیران قوی دولت روحانی در تیم رئیسی!/ «غلامعلی رجایی» مشاور مرحوم هاشمی رفسنجانی در جدیدترین گفتگوی خود، مدعی شده است که در دولت آیت‌الله رئیسی وزرای با تجربه اجرایی قوی مثل زنگنه و ظریف وجود ندارد! البته آقای رجایی این را نگفته که شاهکار حذف کارت سوخت و بازگشت پرهزینه آن و همچنین برجام که کراراً توسط مسئولین ارشد دولت سابق بر خسارت‌بار بودن آن تأکید شد، جزو رزومه همین مدیران قوی بوده است!

‏◄ جایگاه ۱۷ جهان در اقتصاد باوجود شدیدترین تحریم‌ها!/ بر اساس آخرین گزارش صندوق بین‌المللی پول، ایران با تولید ناخالص ملی(GDP) ۱۰۸۰ میلیارد دلار، بالاتر از همه کشورهای منطقه ازجمله ترکیه و عربستان و ۳۹ کشور (از ۴۴ کشور) در اروپا قرار دارد.

◄ حضور سرداران مقاومت در خیابان‌های بیروت!/ خیابان‌‌های لبنان در آستانه دومین سالگرد شهادت حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس، با تصاویر این شهید و هم‌رزمانش مزین شده است. شعار «نَحنُ قاسم» هم که در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست می‌شود، خشم صهیونیست‌ها را برانگیخته است.

◄ روسیه به ایران سوخو-35 می‌فروشد!/ چند وبگاه  تخصصی امور نظامی روز سه‌شنبه مدعی احتمال فروش جنگنده‌های «سوخو-۳۵ اس ایی» از سوی روسیه به ایران شدند. وبگاه آمریکایی ۱۹۴۵ نیز در همین زمینه نوشت: «روسیه دستکم ۲۴ فروند جنگنده سوخو-۳۵ را به ایران می‌فروشد. این جنگنده‌ها ممکن است تا اوایل سال آینده عازم ایران شوند. اسراییل و عربستان به این موضوع توجه خواهند کرد؛ زیرا از توانایی‌های سوخو-۳۵ آگاه‌اند». این خبر تاکنون از سوی هیچ مسئول روسی و ایرانی، تأیید یا تکذیب نشده است.

منبع: سایت بصیرت