پایگاه بصیرت

نشریه اخبار و تحلیل‌ها word

نشریه اخبار و تحلیل‌ها pdf

▼حرف روز          

عدالت در برخورد با فساد

موضوع تحقق عدالت و مبارزه با فساد، يکي از مهم‌ترین آرمان‌هاي انقلاب است که تحقق عملی آن با مسیری دشوار و صعب‌العبور همراه است. در اين ميان فسادستيزي اگر به چارچوب‌ها و الزاماتي پايبند نباشد، امکان انحراف در آن وجود دارد. فسادستيزي خود نيز بايد مبتني بر چارچوب عدالت و انصاف و اخلاق و قانون دنبال شود و هرگونه تخلف از اين مسير خود فسادي ديگر است. به‌واقع به نام و بهانه مبارزه با فساد نمي‌توان ظلمي جاري کرد و حقوقي را ضايع نمود و از دايره عدالت خارج شد!

ماه‌هاي متمادي است که ماجرای فروش پرابهام ارز در سال 1396 توسط متوليان امر در بانک مرکزي به موضوعي پرمناقشه در افکار عمومي بدل شده است. در اين راستا دادگاه رسيدگي به تخلفات رئیس بانک مرکزي و معاون ارزي وي تشکيل شد و حدود ۴۰ روز پيش بود که سخنگوي قوه قضائيه احکام پرونده ارزي را اعلام کرد و طي آن ولي‌الله سيف، رئيس وقت بانک مرکزي متهم به برهم زدن نظم و آرامش بازار ارزي کشور و زمینه‌سازی براي خریدوفروش غيرقانوني ارز به ميزان ۱۵۹ ميليون و ۸۰۰ هزار دلار و ۲۰ ميليون و ۵۰۰ هزار يورو و همچنين اهمال و سوء مديريت در دوران مسئوليت خود، به تحمل ۱۰ سال حبس تعزيري و متهم رديف دوم، سيد احمد عراقچي، معاون وقت ارزي بانک مرکزي نيز با همين اتهامات به‌ تحمل ۸ سال حبس تعزيري محکوم شدند.

اما این همه ماجرا نیست؛ به‌تازگی خبري منتشر گرديده که يکي از اقتصاددانان طي نامه‌اي به رهبري به بيان نکاتي درباره روند رسيدگي به اين پرونده و همچنين برخي اتهام‌هايي که منجر به محکوميت متهمان شده، پرداخته و مهم‌تر آنکه رهبر انقلاب اين نامه را به رئيس قوه قضائيه ارجاع کرده و در هامش نامه مرقوم کرده‌اند که «مبادا حکم جائرانه‌اي صادر شود و دقت کنيد که اجراي جائرانه هم اتفاق نيفتد». اين ماجرا به‌خوبی حکايت از حکمت و عدالت و انصاف عالي‌ترين جايگاه حکمراني در حکومت اسلامي دارد. او که خود ساليان متمادي است پرچم‌داری مبارزه با فساد را برعهده دارد، دستگاه قضايي را به رعايت قانون و عدالت دعوت مي‌کند تا نکند احیاناً به اسم تحقق عدالت، ظلمي جاری شود! اين اتفاق در حالي رقم می‌خورد که چنين موضع‌گيري‌هايي مي‌تواند حتي معظم‌له را در سيبل تهاجم جديد رسانه‌هاي دشمن قرار داده و بهانه‌اي براي حمله به ايشان را فراهم آورد؛ اما رهبري در جايگاهي نيست که از بيان حقيقت و عدالت به خاطر چنين مصلحت‌سنجي‌هايي خارج شود و از کنار ظلمي احتمالي بگذرد. تصميم مجاهدانه و باشکوهي که تنها در ميان تربیت‌یافتگان مکتب امیرالمؤمنین(ع) قابل‌مشاهده است. (نویسنده: مهدی سعیدی)

▼گزارش روز                       

سیاست همسایگی موفق!

در حاشیه اجلاس سران اکو در ترکمنستان قرارداد سه‌جانبه سواپ گازی با حضور روسای جمهور ایران، ترکمنستان و آذربایجان امضا شد. بر اساس این توافق، ترکمنستان روزانه ۵ تا ۶ میلیون مترمکعب گاز از مسیر ایران به جمهوری آذربایجان ترانزیت (سواپ) خواهد کرد. ایران گاز مصرفی موردنیاز خود در پنج استان کشور را از حق انتقال این گاز برداشت خواهد کرد.

گزاره‌های خبری: 1- جواد اوجی (وزیر نفت) درباره جزئیات این قرارداد اظهار داشت: «از دی‌ماه 1395 تعاملات گازی ایران با ترکمنستان قطع شده بود ولی با انعقاد این قرارداد گام رو به جلویی در مناسبات انرژی دو کشور برداشته شد». اوجی درباره تأثیر انعقاد این قرارداد بر پایداری شبکه گاز ایران عنوان کرد: «این قرارداد به تأمین سوخت زمستانی استان‌های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی، گلستان و سمنان کمک می‌کند». 2- «سید مرتضی هاشمی» نائب رئیس هیئت‌رئیسه بازرگانان اتحادیه صادرکنندگان نفت و گاز و پتروشیمی نیز در خصوص اهمیت این قرارداد گفته است: «دولت رئیسی می‌تواند با این قرارداد، هزاران اتفاق مثبت را با کشورهای همسایه رقم بزند، زیرا در حال حاضر، ورود بسیاری از تاجران ایرانی به کشور ترکمنستان ممنوع بوده و حتی بسیاری از تاجران ایرانی در ترکمنستان زندانی هستند که این موارد در گذشته به ظریف، وزیر سابق خارجه هم گفته شده بود. این قرارداد فقط یک قرارداد گازی نیست، یک قرارداد اقتصادی- سیاسی است و جنبه‌های گوناگون دارد».

گزاره‌های تحلیلی: 1- دولت سیزدهم سه رخداد اقتصادی و راهبردی را در سه‌ماهه اول حکومت‌داری انجام داده است. اولین رخداد، امضای قرارداد شانگهای و مزایای اقتصادی حاصل از آن بود؛ دومین رخداد افزایش صادرات نفتی کشور به یک‌میلیون بشکه در روز و درنهایت، سومین رخداد مربوط به سواپ نفتی در حاشیه اجلاس اکو در ترکمنستان است. انعقاد قرارداد سواپ گاز از چهار بعد اقتصادی (تأمین گاز استان‌های شمالی)، سیاسی (همسویی سیاسی سه کشور)، بن‌بست‌شکنی در تعاملات اقتصادی با ترکمنستان و همگرایی ایجابی با محور ترانزیتی لاجورد، برای ایران حائز اهمیت است. 2- پیام ویژه انعقاد این قرارداد در آستانه مذاکرات ایران و 1+4 آن است که غربی‌ها بدانند جمهوری اسلامی بدون ‎برجام و FATF هم می‌تواند نیازهای خود را تأمین کند. مالک شریعتی، نماینده مجلس در توصیف این قرارداد، نوشت: ‏«نمونه‌ای از دیپلماسی اقتصادی منطقه‌ای و سیاست همسایگی موفق».

نکته پایانی آنکه خیلی فرق هست میان دولتی که آب خوردن مردم را به نظر کدخدا گره می‌زد با دولتی که گاز پنج استان کشور را بدون نیاز به جابجایی پول، از ترانزیت منطقه‌ای تأمین کند. (نویسنده: فرهاد کوچک زاده)

▼خبر ویژه                                    

۴+۱ به خواسته ایران تن داد!

معاون سیاسی وزیر خارجه در پایان اولین روز از دور جدید مذکرات وین اعلام کرد: «ضروری است مسئله رفع تحریم‌ها در اولویت نخست گفت‌وگوها قرار گیرد. تا زمانی که کارزار فشار حداکثری آمریکا نفس می‌کشد، احیای برجام سخن گزافی بیش نیست. همه کشورهای ۱+۴ به مطالبه به‌حق ایران تن دادند و تأکید کردند که باید ابتدا وضعیت تحریم‌های غیرقانونی آمریکا روشن شود». نماینده روسیه در مذاکرات وین نیز گفت‌وگوها را موفقیت‌آمیز توصیف کرد و افزود: «شرکت‌کنندگان در هفتمین دور مذاکرات که بسیار موفقیت‌آمیز آغاز شد درباره برداشتن گام‌های فوری بیشتر توافق کردند». انریکه مورا، معاون مسئول سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا نیز با ابراز امیدواری نسبت به اینکه این دور از مذاکرات، به لغو تحریم‌های امریکا علیه ایران بینجامد، روز نخست مذاکرات وین را مثبت ارزیابی کرد.

▼ اخبار

واکنش ها به توافق گازی با ترکمنستان

«مجید شاکری»، اقتصاددان در خصوص قرارداد سواپ گازی گفته است: «انصافاً منطق قرارداد سواپ گاز از تركمنستان به آذربايجان خيلي دقيق تنظيم شده. موضوع صرفاً تأمین يا عدم تأمین گاز پنج استان شمالي نيست. ايران دریچه‌ای ايجابي براي همكارى با محور لاجورد پيدا كرده. چيزي كه تا همين دو ماه قبل خيلي بعيد به نظر مي‌رسيد. اين خبر واقعاً امیدوارکننده است. خدا قوت». مسعود براتی، ‌‌‏کارشناس تحریم و سیاست خارجی نیز گفت: «این توافق گازی با ترکمنستان را بگذارید در کنار عضویت در سازمان شانگهای و خرید واکسن که اثبات می‌کند همه‌چیز معطل تحریم و برجام و مذاکرات وین و FATF نیست. کمی عقلانیت می‌خواهد و همت برای تأمین منافع ملی که اگر باشد خیلی اتفاق‌ها می‌افتد». مهدی پناهی، دبیر اقتصاد روزنامه قدس هم نوشت: « دل زنگنه وزیر نفت دولت روحانی به توتال فرانسوی و تکمیل پارس جنوبی خوش بود، برای همین یک دعوای حقوقی با ترکمن‌ها راه انداخت تا آن‌ها هم به ایران گاز ندهند اما نه توتال ماند و نه پارس جنوبی تکمیل شد، ایران ماند و نیاز به گاز ترکمنستان و دلخوری این کشور! حتی در صورت بی‌نیازی ایران از گاز ترکمنستان، تهران می‌توانست در چارچوب برنامه جامع تبدیل‌شدن به هاب گازی منطقه واردات گاز از ترکمنستان را ادامه دهد. کاری که روحانی و زنگنه لجبازانه از آن استنکاف کردند، امروز دولت رئیسی انجام داد. پیوند اقتصادی با همسایگان یعنی همین».

اقدام استراتژیک در مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری

روز شنبه (ششم آذرماه) مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری به دعوت رئیس این مرکز (محمدصادق خیاطیان)، میزبان روسای سابق مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری بود؛ اقدامی شایسته که فارغ از تعلقات سیاسی و حزبی و با دعوت از چهره‌های مطرح از جریان اصلاحات انجام گرفت. در این نشست آقایان تاجیک، آشنا، علی ربیعی روسای سابق مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری درباره تجارب خود در مدیریت مرکز سخن گفتند و در خصوص چالش‌ها و مسائل پیش‌روی کشور و کمکی که این مرکز می‌تواند به دولت و شخص رئیس‌جمهور کند به گفتگو پرداختند. خیاطیان در رابطه با این نشست گفت: «تجارب مدیریتی جزء سرمایه‌های نظام حکمرانی کشور است و اساساً پیمودن راه پیشرفت و بالندگی کشور جز با انباشت تجربه همه افرادی که سابقه مدیریت کلان دارند، ممکن نیست. استفاده از تجارب گذشته و گفتگو با روسایی که خود چالش‌ها و سختی‌های مسیر را تجربه کرده‌اند، می‌تواند یاری‌دهنده مرکز برای پیمودن مسیر و پیشبرد برنامه‌ها و مأموریت‌ها باشد». یکی از حلقه‌های مفقوده دولت‌های سابق، عدم استفاده و بهره‌گیری از دانش سازمانی مسئولین و مدیران سابق صرفاً به دلیل رقابت‌های جریان و سیاسی بوده است که دود آن بی‌شک به چشم ملت رفته است. دولت رئیسی یکی از شعارهای خود را فراجناحی بودن و بهره‌گیری از توان و تخصص افراد، بدون توجه به تعلق سیاسی آنان قرار داده است و نشست اخیر در مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری در این راستا تعریف می‌شود.

امیرعبدالهیان: درخواست‌های فرابرجامی نکنید!

وزیر امور خارجه کشورمان درباره آغاز دور جدید مذاکرات در وین نوشت: «هرگز نباید فراموش کرد که آمریکا عامل اصلی ایجاد وضعیت فعلی است. بازگشت احتمالی آمریکا به برجام موردتوجه ما نخواهد بود مگر این‌که تضمین‌هایی ارائه گردد که تجربه تلخ گذشته تکرار نخواهد شد و شرکای اقتصادی ایران بتوانند با اطمینان خاطر وارد تعاملات اقتصادی پایدار و بدون نگرانی با ایران شوند. آنچه در مذاکرات آتی مشخص می‌باشد این است که ایران با حسن نیت وارد مذاکرات می‌شود تا به یک توافق خوب برسد؛ اما درخواست‌های فرابرجامی را نخواهد پذیرفت و جمهوری اسلامی ایران در مورد موضوعات فراتر از برجام وارد مذاکره نخواهد شد. مایلم مجدداً تأکید کنم که این فرصت، پنجره‌ای نیست که تا ابد باز بماند و آمریکا و سه کشور اروپایی می‌بایست به‌خوبی این را درک کنند».

‌اخبار کوتاه

◄ طرح ضربتی برای حل مشکلات آبی ۴ استان/ وزیر نیرو دیروز خبر داد: «طرح ضربتی کوتاه‌مدت برای حل مشکلات آب اصفهان، چهارمحال، یزد و خوزستان به تصویب رسید. این طرح‎ بخش قابل‌توجهی از نگرانی مردم را برطرف می‌کند؛ اما برای تأمین آب کافی و اصلاح وضعیت موجود باید شاهد اجرای طرح‌های میان‌مدت و بلندمدت باشیم. باید صنایع آب‎بری که در مناطق کویری قرار دارند با استفاده از پساب و آب دریا، آب موردنیاز خود را تأمین کنند تا از آب موردنیاز کشاورزی و شرب استفاده نشود. صنایع این محدوده مکلف‌اند طی دو تا سه سال آب موردنیاز خود را از طریق آب‌های غیرمتعارف تأمین کنند».

◄ مطالبات به‌حق مردم در موضوع آب!/ رئیس قوه قضائیه گفت: «باید در گذشته پیش‌بینی‌های لازم برای مدیریت آب صورت می‌گرفت. در حوزه مدیریت آب‌های سطحی و ژرف، اصلاح الگوی مصرف، مدیریت مصرف آب شهری و تخصیص آب برای صنعت، کشاورزی و شرب باید اولویت‌بندی و برنامه‌ریزی شود تا مصرف آب سامان یابد. مطالبات مردمی در این زمینه، به‌حق و درست است». حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای همچنین گوشزد کرد: «مردم متدین و موقعیت‌شناس باید مراقب تحرکات دشمن باشند و در پیگیری مطالبات صنفی و به‌حق خود اجازه ندهند بدخواهان در صفوف آن‌ها رخنه کنند».

◄ غفلت مسئولان از زغال‌سنگ!/ دبیر انجمن زغال‌سنگ کشور گفت: «در حال حاضر ۶۲ درصد برق دنیا با زغال‌سنگ تولید می‌شود، ۹۰ درصد فولاد دنیا با زغال‌سنگ است و همین امر نشان می‌دهد دنیا به اهمیت زغال‌سنگ پی برده و به‌صورت یک انرژی ارزان‌قیمت، تمام استفاده خود را از آن می‌برد. متأسفانه در ایران تأمین منابع مالی برای تجهیز، نوسازی معادن و سرمایه در گردش ازجمله چالش‌های اساسی معدنکاران زغال‌سنگ است. قیمت زغال‌سنگ ایران نصف قیمت جهانی است؛ اما یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار تن زغال‌سنگ وارد می‌کنیم!».

◄ نسل جدید ماهواره‌های ایرانی آماده پرتاب به فضا/ «مهدی بختیاری» کارشناس دفاعی در برنامه زنده شبکه افق در خصوص ظرفیت‌های صنعت ماهواره‌ای کشور گفت: «نسل جدید ماهواره‌های ایرانی، آماده پرتاب به فضا هستند، نباید از شکست در پرتاب‌ها ترسید. کشورهای ابرقدرت نیز شکست‌های زیادی در آزمایش‌های مختلف فضایی داشته‌اند». وی با ابراز خرسندی از سیاست حمایتی دولت رئیسی به بخش فضایی، ابراز امیدواری کرد در دوره جدید، ۱۰ سال رکود در صنعت فضایی برطرف شود.

◄ واکسن نزن‌ترین استان های کشور!/ روزنامه خراسان نوشت: «در استان قم، هنوز حدود ۳۴۲ هزار نفر (۳۱ درصد جمعیت بالای ۱۲ سال)، واکسن نزده‌اند و قمی‌ها، واکسن‌نزن‌ترین استان کشور هستند. رتبه‌های بعدی واکسن‌نزن‌ها هم به ترتیب مربوط به کردستان (۲۷ درصد واکسن‌نزده)، سیستان و بلوچستان (۲۴ درصد)، البرز (۲۴ درصد)، بوشهر (۲۳ درصد)، خوزستان (۲۲ درصد) و کرمان (۲۱ درصد) است».

منبع: سایت بصیرت