حرم، هیئت، کرونا و...

بحث داغ هجوم ویروس کرونا به زندگی‌ها و سرعتش در سرایت، از همان ابتدا پایش را به مجالس دینی هم باز کرد و خودش را به باورهای افراد گره زد؛ دسته‌ای داستان را طوری تعریف و تفسیر کردند که گویا رعایت نکات بهداشتی در تضاد با باورها و اعتقادات مذهبی است! آن‌ها می‌گفتند: مگر حرم اهل‌بیت(علیهم‌السلام) و هیئت‌های عزاداری دارالشفاء و متبرک نیستند؟ پس چرا باید ماسک بزنیم و نگران باشیم؟! بسیاری از افراد در حرم اهل‌بیت(علیهم‌السلام) و مساجد و تکایا شفا پیدا کرده‌اند، بیمار و ناخوش رفته‌اند و سالم و سرخوش برگرشته‌اند، پس نه هراسی از بیماری است و نه نیازی به ماسک زدن و... .

دراین‌باره چند پاسخ‌ را مرور می‌کنیم:

1. تردید نداریم که حرم اهل‌بیت(علیهم‌السلام) دارالشفاست و ائمه معصومین(علیهم‌السلام) نیز قدرت خنثی‌سازی اثر ویروس را دارند، اما این‌که هم‌اکنون این قدرت را نسبت به افرادِ حاضر در حرم یا هیئت، اعمال کنند، به اذن و دلخواه ما نیست؛ به اذن خداست. عده‌ای یاد گرفته‌اند با این‌گونه صحبت‌ها برای خدای متعال و امام معصوم، تعیین تکلیف و از خود سلب مسئولیت کنند و همه‌چیز را به گردن خدا و اهل‌بیت بیندازند! این را وظیفه آن‌ها بدانند که ایشان را از اثرات ویروس محافظت کنند و همه خواسته‌هایشان را برآورده سازند. حتی به آن‌ها دستور هم می‌دهند! چگونه؟ این‌که من آمده‌ام هیئت عزاداری، باید سالم برگردم. من ماسک نمی‌زنم، اصول بهداشتی را هم رعایت نمی‌کنم، اما «امام» نباید اجازه دهد ویروس روی من اثرش را بگذارد!

2. کسی که وارد هیئت می‌شود، شاید ناقل ویروس باشد. آیا تضمین می‌دهید که به‌محض ورود به هیئت، ویروس‌ها از بین خواهند رفت؟ پس در هیئت، ویروس هست؛ چون افرادی که ناقل ویروس هستند، ویروسی هستند.

3. اگر «حرم» و «هیئت» مکان‌های متبرّکی هستند که هستند. کل جهان هستی نیز متبرّک به حضور و وجود خدایی است که حفیظ و حافظ است. آیا درست است که بگوییم چون خدا مراقب بنده‌های‌ خودش است، دیگر نیازی نیست در مسیری که پر از چاه و چاله است، با چشمان باز حرکت کنیم؟! می‌توانیم چشم‌های خود را ببندیم و با خیال راحت راه برویم؟!

4. ائمه معصومین(علیهم‌السلام) همان‌طور که شافی (شفادهنده) هستند، شفیع هم هستند و در روز قیامت شیعیان خود را شفاعت می‌کنند، اما روشن است که شفیع بودن آن‌ها، مجوز گناه کردن ما نمی‌شود. داستان ماسک و... هم همین است. همان‌طور که شفیع بودن امام دلیل نمی‌شود تا گناه کنیم، شافی بودن امام نیز دلیل نمی‌شود تا مراقبت نکنیم.

5. مشکل اینجاست که ما حاضر نیستیم حتی به‌اندازه یک ماسک زدن به وظایف خود عمل کنیم، اما با تعیین وظیفه کردن برای امام معصوم از او انتظار داریم برای ما سنگ تمام بگذارد و جلوی ویروس را بگیرد و به‌نحو أحسن از ما محافظت کند! درست مثل این می‌ماند که غذا نخوریم، اما انتظار داشته باشیم با دعا و توسل کاملاً سیر شویم!

6. «آیت‌الکرسی» می‌خوانیم و با ذکر «بسم‌الله» و «چهار قل» می‌خوابیم، ولی برای جلوگیری از اثرات مخرب زلزله، خانه‌های خود را مقاوم‌سازی هم ‌می‌کنیم و هرگز نمی‌گوییم چون جهانِ هستی، خدا و امام زمان(عج) دارد، پس نیازی نیست خانه‌های‌ خود را مقاوم‌سازی کنیم! عقل و دین می‌گوید برای پیشگیری از هر خطری راهکارها و اسباب طبیعی و عادی هست که دعا و توسل هم یکی از آن اسباب و راهکارهاست، نه تنها راهکار!

7. از همان ابتدای عالم هم بنا نبوده که امور دنیا صرفاً با دعا و معجزه پیش برود و اسباب مادی و عادی در نظر گرفته نشوند. برای نمونه، برای فتح قلّه باید زحمت کشید و عرق ریخت و رنج کوهنوردی را به جان خرید. خیلی واضح است که فتح قلّه با دعا و معجزه اتفاق نمی‌افتد. تازه اگر هم رخ دهد، هرگز اثرات و ثمرات پیاده‌روی و کوهنوردی را نخواهد داشت.

8. در فاعلیّت فاعل (شفادهندگی امام) شکی نیست، اما در قابلیت قابل (صلاحیت و ظرفیت و لیاقت آدم‌ها) حرف‌ها و تردیدهاست. تجربه حضور در هیئت‌ها و حرم اهل‌بیت(علیهم‌السلام) چیز دیگری به ما می‌گوید؛‌ از میان همه زائرانی که به حرم‌های مطهر می‌روند، دسته‌ای شفا پیدا می‌کنند، چون امام شفا می‌دهد، اما گروهی نتیجه نمی‌گیرند، چون قابلیت و شرایط دریافت شفا را ندارند. فرض کنیم کسی را می‌شناسید که چون حاتم طایی اهل بخشش و سخاوت است، حال آیا ‌می‌توانیم انتظار داشته باشیم که همین الان به ما ببخشد و هر چه خواستیم به ما ببخشد؟!

9. رعایت نکردن شیوه‌نامه‌های بهداشتی در مساجد و حرم‌ها با این استدلال که ویروس کرونا در مکان‌های مذهبی منتقل نمی‌شود، مثل این ‌می‌ماند که در هیئت، یک لیوان «سَم» بخوریم و انتظار داشته باشیم که هیچ اتفاقی نیفتد!

 10. به نظر شما اگر فردی تحت تأثیر این‌گونه حرف‌ها، بعد از حضور در مسجد و حرم اهل‌بیت و هیئت عزاداری دچار کرونا شود و یا حاجاتش برآورده نگردد، چه نگاه و نگرش تازه‌ای به امور معنوی و خاندان رسالت(علیهم‌السلام) پیدا خواهد کرد؟ آیا می‌توانید نگرش او را از نو بازسازی کنید؟!

*

مجله شمیم آشنا شماره 220 صفحات 74 و75.

شایسته اکبرزاده