چطور از خانواده در برابر فضای مجازی مراقبت کنیم؟

مدت زیادی از شیوع ویروس کرونا در دنیا و ایران می‌گذرد و حال مردم ایران دست به یقه با موج پنجم کرونا هستند، با وجود اینکه خیلی توصیه‌ها در رسانه‌ها و از سوی اساتید، ویروس شناسان و مسئولان ستاد کرونا و وزارت بهداشت در زمینه پیشگیری، درمان و مقابله با این ویروس صورت گرفته، اما هنوز هم مردم در زمینه کرونای دلتا که حال دنیا را فراگرفته، اطلاعات ناقص و نادرستی را دریافت می‌کنند.
پس چطور است با وجود این‌همه رسانه و فضای مجازی، مردم باز هم سردرگریبان هستند و مدام از این کانال به آن کانال و از این سایت به آن سایت برای دریافت اخبار مراجعه می‌کنند و درنهایت هم برای گرفتن توصیه‌ها دل دل کرده و دچار تردید هستند. یکی می‌گوید فلان مواد مغذی برای کرونا خوب است و دیگری می‌گوید که اتفاقاً این‌ها خوب نیستند یا فلان دارو توصیه شده و دو مرتبه در اخبار تلویزیون اعلام می‌شود که این دارو اصلاً بی‌تأثیر است!
واقعیت این است که رسانه هم گاهی ترس‌های ما را بیشتر می‌کند، توصیه‌های اشتباه به ما می‌دهد و هزینه‌های زیادی را بر ما متحمل کرده و باعث می‌شود که از توصیه‌های واقعی و عملی به کنار باشیم. هر روز از صبح که چشم باز می‌کنیم در فضای مجازی از اخبار مرگ‌ومیر کرونا گرفته تا فیلم‌های غسالخانه‌ها و توصیه‌های بهداشتی و رعایت پروتکل‌ها بگیر تا اطلاعات دیگر برای پیشگیری و درمان می‌بینیم و می‌شنویم اما چطور باید با این‌ها برخورد کنیم؟ آیا باید به همه این اطلاعات سر زده و به آن‌ها عمل کنیم یا اینکه طور دیگری با رسانه و فضای مجازی برخورد کنیم.
اول از همه باید بدانیم که آیا بین فضای مجازی و رسانه تفاوتی وجود دارد یا خیر. در حال حاضر خیلی از مهندسان رسانه معتقد هستند که با پیشرفت فضای مجازی و تغییرات حاصل از رسانه، هر دو این‌ها با هم یکی شده‌اند منتها شدت و ضعف آن‌ها با هم متفاوت است به این معنی که تأثیر حاصل از فضای مجازی بر افراد خیلی بیش از رسانه است.
اما در ارتباط با اینکه چطور باید با رسانه و فضای مجازی در این دوره برخورد کرده که خود و خانواده دچار آسیب نشوند باید چند نکته را مطرح کرد:

اول: یک منبع برای دریافت اطلاعات خود انتخاب کنید
پای صحبت اعضای خانواده که هر روز بنشینید یا فضای مجازی و اطلاعات منتقل شده آن‌ها را بررسی کنید، متوجه می‌شوید که اطلاعات از منابع مختلف دریافت می‌شود و مدام دست‌به‌دست می‌چرخد بدون اینکه کسی بررسی کند یا بداند این‌ها صحبت دارند یا خیر. در چنین مواردی تنها اضطراب اعضای خانواده در زمینه کرونا بیشتر می‌شود.
بنابراین بهترین حالت این است که یکی از اعضای خانواده که در زمینه رسانه سواد و اطلاعات بیشتری دارد برای بقیه اعضا هم در این زمینه اطلاع‌رسانی کند و مثلاً بگوید که اخبار کرونا را از این پس تنها مثلاً از شبکه شش سیما یا سایت وزارت بهداشت و ستاد ملی کرونا دریافت کنیم و دیگر به اطلاعات مربوط به فضای مجازی بی‌توجه باشیم و تلاش نکنیم تا هر اطلاعاتی را برای دیگران هم ارسال کنیم که مایه اضطراب و استرس دیگران هم بشود.

دوم: دفعات بررسی کردن اخبار را محدود کنید
خیلی از زنان خانه‌دار و بچه‌ها این روزها معترض هستند که مثلاً پدران یا همسران در خانه مدام شبکه تلویزیون یا رادیو و حتی گوشی‌های همراهشان را روی اخبار شبکه‌های مختلف داخلی و خارجی تنظیم کرده‌اند.

راهکار درست برای اضطراب کمتر اعضای خانواده این است که گوش دادن به اخبار را مثلاً به دو بار در روز محدود کنید در این صورت هم از اطلاعات غافل نمی‌شوید و هم اینکه اضطرابتان افزایش پیدا نمی‌کند و با دیگر اعضای خانه هم درگیر نمی‌شوید چراکه به‌هرحال دیگر اعضا هم تمایل دارند که از تلویزیون استفاده کنند و یا ساعتی را در آرامش بدون اضطراب ناشی از بیماری بگذرانند.
نکته مهم‌تر در این زمینه هم این است که قبل از خواب اخبار را چک نکنید چراکه باعث افزایش کورتیزول و هورمون اضطراب و استرس می‌شود. بهتر است قبل از خواب کتاب بخوانید یا موسیقی آرامش‌بخش گوش دهید.

سوم: اخبار رسانه‌ها را با هم مقایسه کنید و هر خبری را برای هر کسی نفرستید
بهتر است اگر از چند منبع برای دریافت اطلاعات و اخبار استفاده می‌کنید، آن‌ها را با هم مقایسه کنید یعنی اگر امروز اطلاعاتی دریافت کردید آن را با اخبار قبلی و منابع معتبر مقایسه کنید، به بچه‌ها هم بیاموزید که هر خبری را به‌راحتی قبول نکنند و تحت تأثیر قرار نگیرند.
حتی آموزش دهید که قبل از فرستادن اخبار به دیگران از صحت آن مطمئن شوند چراکه بعضی افراد نسبت به اخبار حساس‌تر هستند و برای این افراد نباید به‌طور مکرر خبر فرستاد چراکه دچار اختلالات اضطرابی یا مشکلات دیگر می‌شوند.

چهارم: در منزل تنها درباره کرونا و بیماری صحبت نکنید
بعضی اعضای خانواده که هر شب دور هم جمع می‌شوند فقط اخبار منفی و مرگ‌ومیر و بیماری و مشکلات جامعه به یادشان می‌آید و درنهایت هم با حال خراب و روحیه افسرده برای خواب می‌روند، بهتر است در منزل و با اعضای خانواده مکالماتتان را به کرونا و بیماری محدود نکنید، بیشتر درباره مسائل روزمره و احساسات خود صحبت کرده و حال هم را بهتر کنید.
درنهایت اینکه به یاد داشته باشید که بیماری عفونی ممکن است انگ داشته باشد و باعث شود که بیماران و خانواده ایشان مورد تبعیض و ظلم قرار بگیرند، هرچند که الان دیگر نسبت به سال گذشته شرایط انگ این بیماری کمتر شده چراکه افراد بیشتری بدان مبتلا شده‌اند. پس مراقب باشید که اخباری منتشر نکنید که باعث محروم شدن آن‌ها از حقوقشان شود.
امروزه همه ما یک رسانه هستیم و در انتشار صادقانه اخبار باید دقت کنیم.

زهره سعیدی