قرآن کریم به پیامبر گرامی (ص) می فرماید:

«ای پیامبر! ما برای تو همسرانی را که مهرشان را پرداختهای حلال کردیم و همچنین کنیزانی را که (به عنوان غنایم جنگی) خداوند بر تو ارزانی داشته و مالك شدي (بر تو حلال کردیم) و نیز ازدواج با دختران عمویت و دختران عمه هایت و دختران دایی و دختران خاله هایت را که با تو هجرت کرده اند، برای تو حلال کردیم ،)» (احزاب، ۵۰). 

چرا پیامبر اکرم و زنان متعدد داشت؟

١- رسول خدا تا پنجاه سالگی تنها با خديجه ای زندگی کرد، با آنکه در میان اعراب آن روز و حتی امروز، تعدد زوجات امری مرسوم و معمول بود و پیامبر می توانست در کنار حضرت خدیجه، زنان جوان دیگری بگیرد. اما پیامبر اکرم، تا وقتی حضرت خدیجه زنده بود، فقط با او زندگی کرد و با اینکه بهترین دختران، حاضر به ازدواج با او بودند او نمی پذیرفت تا آنکه حضرت خدیجه از دنیا رفت و پیامبر پس از او همسرانی گرفت.

٢- در ازدواجی که هدف مسایل جنسی باشد، انسان با زنان سالخورده یا کم سن و سال ازدواج نمی کند، عایشه کوچک بود که به عقد پیامبر درآمد و مدتها گذشت تا توانست همسر واقعی حضرت باشد. همسران دیگر نوعا زنان سالخورده و شوهر از دست داده و يتيم دار بودند و زندگی با آنان عیش و لذت نداشت، بلکه ریاضت به حساب می آمد. چرا که هر کدام دارای مسائل و مشکلاتی بودند. بعضی از آنان، شوهرانشان را در جنگ با کفار از دست داده، بی سرپرست و یتیم دار بودند، نظیر ازدواج با «سوده» که پس از مهاجرت به حبشه شوهرش وفات کرد و بدون سرپرست ماند. همچنین «ام سلمه» که هم پیر بود و هم بتیم دار. این در حالی بود که بهترین دختران مدینه حاضر به ازدواج با آن حضرت بودند و این خود بزرگ ترین دلیل است که ازدواج های رسول خدا روی مصالح و اهداف مقدس بوده و هرگز تهمت هوسرانی به پیامبر نمی چسبد.

قرآن کریم، در بیان ویژگی های زنانی که شایستگی همسری پیامبر اکرم (ع) را دارند، سخنی از شکل، قبیله، سرمایه و شهرت نیاورده، بلکه ایمان و عبادت آنان را مطرح نموده است؛ زیرا متناسب با رهبری الهی، کمالات معنوی است: «اگر پیامبر شما را طلاق دهد، امید است که پروردگارش همسرانی بهتر از شما را جانشین سازد. زنانی تسلیم، مؤمن، فرمان بر، أهل توبه، عبادت پیشه، روزه گیر، بیوه یا دوشیزه.»(تحریم، ۵)

 در این آیه شریفه، ازدواج با بیوه، مقدم بر باکره آمده است تا به پیامبر نسبت کامیابی جنسی داده نشود.

٣- بسیاری از قبایل عرب علیه آن حضرت متحد بودند و پیامبر باید با طرحی دقیق این وحدت نامقدس را می شکست و بهترین و ساده ترین و طبیعی ترین راه این بود که پیامبر، داماد قبایل مختلف شود، زیرا طبق رسوم آن زمان، مردم حمایت داماد را بر خود لازم می دانستند و پیامبر بدینوسیله می توانست مشکلات راه تبلیغ دین را هموار کند. لذا پیامبر اسلام و برای پیوند با قبایل بزرگ عرب، با عایشه، حفصه، ام حبیبه و میمونه ازدواج کرد.

۴- بعضی ازدواج های پیامبر برای مبارزه با آداب و رسوم غلط بود. نظیر ازدواج آن حضرت با «زینب» دختر عمه اش. «زینب» در ابتدا همسر زید، پسر خوانده رسول خدا بود، ولی این ازدواج دوام نیاورد و به طلاق کشیده شد و پیامبر (ع) به فرمان خدا با زینب ازدواج کرد تا يك سنت غلط از بین ببرد، زیرا در جاهلیت، ازدواج با زن فرزند خوانده را ممنوع می دانستند و چون زید پسر خوانده پیامبری بود، طبق رسوم جاهلیت نباید آن حضرت (ص) همسر طلاق گرفته او را به عقد خود درآورد؛ اما خداوند فرمان به ازدواج داد تا این سنت غلط به دست پیامبر کوبیده شود.

۵- برخی ازدواج ها روی مصلحت هایی بود، مانند ازدواج با «جویریه» که یک زن اسیر بود و پیامبر (ص) با او ازدواج کرد و مسلمانان به احترام پیامبر با اسیران مهربان تر شدند و بسیاری از آنان را آزاد نمودند.

۶- پیامبر اکرم با داشتن زنان متعدد، اکثر شب را با خدا خلوت می کرد. تعدد همسر اگر جلوی رشد، معنویت، جهاد، عبادت و رسیدگی به وضع جامعه و دردمندان را نگیرد و اگر به آنان بی عدالتی نشود، بلکه سبب سرپرستی و مایه عترت و نجات آنان بشود، هیچ مانع عقلی ندارد. این ما هستیم که با داشتن يك همسر، گاهی خدا را فراموش می کنیم و از بسیاری توفیقات باز می مانیم، ولی پیامبر اکرم با داشتن چند همسر، چنان غرق در عرفان و مناجات و تبلیغ بود که خداوند به حضرت خطاب می کند: چرا این قدر برای هدایت مردم حرص می خوری: (شعراء، ۳) چرا خود را به مشقت می اندازی: (طه، ۲)

به هر حال، ازدواج های مجدد پیامبر بعد از سن ۵۳ سالگی بوده است، آن هم با زنان بیوه یا داغدیده، همراه با اجرای عدالت از سوی پیامبر و آموختن درس عملی برای اداره چند همسر و انتخاب زندگی ساده و بی توجهی به خواسته های تجمل گرایانه برخی همسران.