به کار بردن صحیح آزمون‌ها و نمرات در کلاس

نمره‌های ارزش‌یابی‌هایی که معلمان از دانش‌آموزان به عمل می‌آورند، ارزش انگیزشی زیادی دارند، زیرا این نمره‌ها با پاداش‌هایی چون تأیید معلم و پدر و مادر، ارتقاء به کلاس بالاتر، ورود به دانشگاه و رضایت از عمل‌کرد خود، همراه‌اند. به ویژه اگر این نمره‌ها به صورت مستمر و ماهانه همراه با بازخورد به اطلاع سرپرست دانش‌آموزان رسانده شود، در افزایش انگیزه دانش‌آموزان اثر مثبتی دارد. بنابراین معلم می‌تواند با اجرای آزمون‌های هدفمند، سطح انگیزشی یادگیرندگان را بالا ببرد. با این حال نکته‌ای را که باید درباره امتحانات گوناگون در نظر داشت، این است که از آن‌ها به عنوان وسیله‌ای برای اطلاع دانش‌آموزان از نحوه عملکرد و میزان یادگیری‌شان استفاده کرد، نه به عنوان وسیله‌ای برای تهدید و تنبیه آنان.

استفاده از تشویق‌های کلامی در شرایط لازم

در بسیاری مواقع، تشویق‌های کلامی معلم از دیگر انواع تشویق، مؤثرتر است و تأثیر بسیار زیادی بر عمل‌کرد دانش‌آموز دارد، چون بلافاصله پس از یک رفتار خوشایند رخ می‌دهد. استفاده از واژه‌هایی چون: «خوب»، «عالی»، «آفرین» و «خیلی خوب» پس از عمل‌کرد درست دانش‌آموز، از تدبیرهای مؤثر انگیزشی است. مؤثرترین تشویق، آن است که به رفتار و عمل‌کرد درست دانش‌آموز وابسته باشد. هم چنین معلم باید به اندازه لازم دانش‌آموزان را ستایش و تشویق کند. البته اگر تشویق بیش از حد باشد، اثر مثبت خود را از دست می‌دهد و از خاصیت تقویت کنندگی آن کم می‌شود.

دریافت جایزه

گروهی از شاگردان برای دریافت جایزه به کار و پیشرفت‌های تحصیلی علاقه نشان می‌دهند. روانشناسان معتقدند: اگر به شاگردی که در کارش پیشرفت کرده است جایزه بدهیم، شاگردان دیگر را به‌طور غیرمستقیم به کارشان دلبسته کرده‌ایم.

شاگردان هرچه بیشتر به دریافت جایزه علاقه داشته باشند، کوشش زیادتری برای اصلاح و پیشرفت تحصیلی به خرج می‌دهند. جایزه گرچه مشوق مؤثری برای کار و فعالیت است، اما باید جانب احتیاط را رعایت کرد. پدر و مادر یا معلمی که برای کار کودکان پیوسته به جایزه متوسل می‌شوند، در واقع به آنان رشوه می‌دهند. در این‌جا خطری که ممکن است پیش بیاید، این است که کودکان عادت کنند هر وقت جایزه‌ای در کار باشد، باید به فعالیت بپردازند و آنگاه که جایزه‌ای وجود ندارد، سستی و تنبلی پیشه کنند. به این جهت شایسته است که داعیه‌های دیگری را به کار برند.