گرمی کانون خانواده، دغدغه جهان امروز است. دنیای مدرن، با همه پیشرفت هایش، در مسأله خانواده درمانده است و انسان ها با همه تحصیلات عالیه خود، نتوانستند از مشکلات سردی روابط در زندگی رهایی یابند؛ چه بسیار افراد تحصیل کرده که زندگی مدرن آنها، از گرمای زندگی تهی است و چه بسیار افراد عادی که با کمترین امکانات مادی، شیرین ترین زندگی را دارند.

در دنیای مدرن، مفهوم خانواده و روابط خانوادگی، جایگاه اصلی خود را از دست داده و زن و مرد، به صورت قراردادی در زیر یک سقف زندگی می کنند؛ نه انس و عشقی دارند و نه محبت و صفایی.

اسلام، محیط خانه را محل عشق و محبت و ارتباطات عاطفی دانسته و توجه به غرایز جنسی را محدود به محیط خانواده می داند. تمام حقوق و وظایفی که در اسلام آمده است، در حقیقت تبیین دقیق حدود و مرز هاست تا در محیط خانواده، زن و مرد با محبت در کنار هم زندگی شیرینی را تجربه کنند.

اسلام، طرفدار زندگی است و روی خوشی به جدایی و طلاق نشان نمی دهد و با کراهت و از باب اضطرار، طلاق را جایز می شمرد و در عین حال آن را مذمت می کند و از زن و مردی که به هر طریق و با هر کاری، سبب سردی زندگی می شوند، اظهار تنفر می نماید. اما در سبک زندگی دنیای امروز، افراد یا ازدواج نمی کنند و حاضر به پذیرش ضوابط نظام خانواده نمی شوند و یا اگر ازدواج کردند، به راحتی از یکدیگر جدا می شوند و طلاق در نزد آنها قبحی ندارد.

از نگاه قرآن کریم، زن و شوهر، يك روح در دو پیکرند و این مطلب از آیه ۳۵ سوره نساء به دست می آید: «و إن خفتم شقاق بينهما؛ و اگر از شکاف میان آن دو (زن و شوهر) بیم داشتید.» زیرا کلمه «شقاق» در جایی بکار می رود که يك چيز به دو قسمت تقسیم شود.

با این منطق، هرگاه همسری شکایت کند، نباید فورا پیشنهاد جدایی داد؛ چنانکه وقتی زید با زینب، دختر عمه پیامبر ازدواج کرد و ناسازگاری بین آنان آغاز شد، زید تصمیم گرفت زینب را طلاق دهد. بارها نزد پیامبر آمد ولی هر بار آن حضرت به او می فرمود: همسرت را نگاه دار و طلاق نده: (احزاب، ۳۷)

در فصول گذشته، برخی نکات را بیان کردیم که نقش جدی در تحکیم خانواده دارند؛ اما با توجه به اهمیت نظام خانواده، در این فصل به صورت مستقل به «عوامل تحکیم» خانواده می پردازیم و برخی از موارد را که بیانی از آن نداشته ایم، توضیح می دهیم و سایر موارد را که در فصول گذشته ذکری از آن داشته ایم، به صورت گذرا عبور می کنیم. سپس بحثی را در خصوص «عوامل اختلاف» بیان می نماییم تا همسران با آشنایی با این عوامل، از آنها پرهیز کنند.