آن بزرگوار در سفارشی با اهمیت فرمودند: «لباسهای خود را تمیز کنید و موهای خود را کم کنید، مسواك بزنید و آراسته و پاکیزه باشید؛ زیرا برخی یهودیان چنین نکردند و زنانشان زناکار شدند.» و در کلام دیگری فرمودند: «هریک از شما باید خودش را برای همسرش آماده کند؛ همان گونه که همسرش خود را برای او آماده می نماید.»

آراستگی مرد در محیط خانه، زن را از خطر توجه به مردان دیگر دور می کند. در روایات، مردان به رنگ کردن موهای سفید تشویق شده اند تا جایی که در روایتی، پیامبر اکرم به خرج کردن یک درهم برای خضاب را با فضیلت تراز درهمی دانست که في سبيل الله هزینه شود، سپس در ادامه همین روایت، آن حضرت فواید خضاب نمودن را برشمرده و آن را هم زینت دانست و هم بوی خوش. در سیره معصومین (ع) آمده است که آن بزرگواران خضاب می کردند و وقتی برخی افراد با تعجب سؤال می کردند که آیا خضاب نموده ايد؟ آن بزرگواران، به جای اکتفا کردن به جواب کوتاه و «بله» گفتن، به نوعی پاسخ می دادند تا آنان را نیز به آراستگی تشویق و ترغیب نمایند. حسن بن جهم می گوید که بر امام کاظم (ع) وارد شدم، در حالی که خضاب کرده بود، عرض کردم: خضاب نموده اید؟ فرمود: «بله، این کار از چیزهایی است که عفت زنان را زیاد می کند و و زنانی عفت را کنار می گذارند که شوهرانشان، آراستگی ظاهر را ترک می کنند.» سپس فرمودند: «آیا دوست داری همسرت را با حالتی ببینی که او تو را در زمان ناآراستگی با آن سر و وضع می بیند؟» گفتم: «نه»، فرمودند: «همسر تو نيز همینطور است (و خوش ندارد که با سر و وضع نامناسب تو را ببیند.) » سپس فرمودند:

«از اخلاق پیامبران، پاکیزه و تمیز بودن و خوشبو کردن خود و اصلاح سر و دوام مباشرت و أنس با زنان است...»

عده ای نیز بر امام باقر وارد شدند و دیدند که آن حضرت خضاب کرده است. از آن بزرگوار سؤال کردند، امام فرمودند: «من همسرانم را دوست دارم؛ لذا به خاطر آنان موهای سپیدم را رنگ می کنم.»

معصومین علاوه بر رفتار عملی، اصحاب و یاران خود را به تجمل معقول و آراستگی تشویق می کردند. رنگ کردن موی سفید، با رنگ سیاه را وسیله جلب محبت و أنس زنان می دانستند. رسول گرامی اسلام (ص) فرمودند: «با حنا خضاب کنید که حنا چشم را روشن می کند و مو را می رویاند و بو را خوش می نماید و به همسر آرامش می بخشد.»

طرح و رنگ «لباس» نیز از چیزهایی است که در آراستگی نقش آفرینی میکند. امام على (ع) می فرماید: «لباس، زیبایی را آشکار می کند.» رسول خدا ما مشغول خطبه بود، حسنین (ع) با لباس سرخ در حالی که کودک بودند، وارد شدند. گاهی ائمه لباس زرد می پوشیدند.

در روایت آمده که فردی به منزل امام سجاد وارد شد و در توصیف پوشش أمام نت گفت: «برتن او لباس رنگی بود.» ائمه ای لباس و تنوع در پوشش را در صورت مکنت مالی فرد، بلا اشکال می دانستند؛ البته تا جایی که به اسراف کشیده نشود. کسی از امام صادق - سؤال کرد: شخصی مال دارد و چند نوع لباس میخرد، آیا اسراف است؟ امام (ع) فرمودند: «هر کس که دارای وسعت (مالی) است، طبق وسعت خود هزینه کند.»

در تمیز و مرتب نگاه داشتن مونیز سفارش هایی از معصومین غلا وارد شده است. کسی از امام صادق (ع) سؤال می کند: مردی که موی سرش بلند است، فرق سر بگیرد یا آن را به حال خود رها کند؟ امام فرمودند: «فرق بگیرد.» البته، با توجه به روایت دیگر، فرق گرفتن از سنت نبوی نیست؛ لكن وقتی شخص بخواهد مویش را بلند نگاه دارد، نباید موهایش، آشفته و پریشان باشد. رسول خدا (ص) فرمودند: «کسی که بخواهد مو داشته باشد، یا به نیکی عهده دارش باشد یا آن را بتراشد.»

در پایان این بحث برای اهمیت آن به این سخن امام رضا (ع) اشاره میکنیم که آن حضرت فرمودند: «زنانی از جاده عفت خارج شدند و علتی جز این نداشت که مردان آنها به خودشان نمی رسیدند.»

چند تذکر در بحث زینت

١- زینت زن در جامعه، وقار و عفاف اوست نه آرایش ظاهری. رسول گرامی اسلام (ص) فرمودند: «عفاف، زینت زن است. از ویژگی های زنان بهشتی این است که هم زیبا و دلربا هستند، هم پاك و عفیف و پوشیده: «گویی (از شدت سفیدی) تخم مرغانی هستند پوشیده و پنهان.» (صافات، ۴۹) و چشم دوختن از غیر، از ویژگی های زنان بهشتی است: (صافات، ۴۸)؛ در قرآن کریم نیز ابتدا از عفت آنان گفته شده و سپس از زیبایی شان: «پیش از این، هیچ جت وانسى آنان را لمس نکرده است.» (رحمان، ۵۶) «گويا آنان یاقوت ومرجان هستند.» (رحمان، ۵۸)

۲- توجه اصلی انسان، باید به آرایش باطن باشد: «ای فرزندان آدم! همانا بر شما لباسی فرو فرستادیم تا هم زشتی (برهنگی) شما را بپوشاند و هم زیوری باشد، (ولی) لباس تقوا بهتر است.» (اعراف، ۲۶) جمال يوسف (ع) موجب گرفتاری او شد، ولی تقوایش موجب نجات او گردید؛ اگر یوسف در زیبایی بی نظیر بود،

در عفت، الگویی برای همگان است: «(یوسف) گفت: پرودگارا! زندان برای من از آنچه مرا به سوی آن می خوانند محبوب تر است. و اگر حیله آنها را از من باز نگردانی، به سوی آنها تمایل می کنم و از جاهلان میگردم.» (یوسف،۳۳)

قرآن، درباره جایگاه ایمان در نزد مؤمنان می فرماید: «ولی خدا ایمان را محبوب شما قرار داده و در دلهایتان آن را زینت بخشیده است.» (حجرات، ۷) ايمان، زینت دلهاست؛ همان گونه که کوه ها و دریاها، دشت ها و آبشارها و همه آنچه روی زمین است، زینت زمین اند. آری، زینت انسان، كمالات معنوی است و جلوه های مادی، زینت زمین هستند.

با همه اهمیتی که زینت های مادی در زندگی و خانواده دارد، اما زینت های معنوی، نقش جدی و بسیار مهمی در استحکام بنای خانواده دارد که نباید از آن غفلت نمود.

۳- علاقه به زینت، نباید انسان را گرفتار خود سازد و بهره گیری از آن باید کنترل شده باشد؛ مرز خودآرائی باید حفظ شود وگرنه، تجمل پرستی و مد پرستی و چشم و هم چشمی مانع آرامش روانی انسان می گردد.

۴- مردان و زنان، در آراستگی حدود را رعایت نمایند و گرفتار وسوسه و تحریک شیطانی نشوند. انسان فطرتا زینت و زیبایی را دوست دارد و شیطان از این گرایش درونی، سوء استفاده می کند: «و شیطان اعمالشان را برای آنان زینت داد، پس آنان را از راه (خدا) باز داشت.» (عنکبوت، ۳۸) امام صادق (ع) فرمودند: «رسول گرامی اسلام به مردان را از شبیه شدن به زنان و زنان را از شبیه شدن به مردان نهی می نمودند.»

۵- آنچه مهم است پوشش مناسب است، نه لباس گران قیمت و فشار بر اقتصاد خانواده . امام صادق (ع) فرمودند: «تجمل کن (و آراسته باش که خدا جميل است و جمال و زیبایی را دوست دارد؛ و (البته) تجمل تو از (مال) حلال باشد.» قرآن نیز از اسراف در زینت، همچون اسراف در خوردن و آشامیدن نهی کرده و فرموده است(اعراف، 31) صرفه جویی، محبوب خداوند است و بهره گیری از زینت، مانند بهره گیری از غذا باید دور از اسراف باشد. قرآن کریم، بیش از بیست مرتبه نهی از اسراف کرده است.

۶- علاوه بر حرمت خودآرایی و زینت برای نامحرم، برخی از انگیزه های دیگر برای زینت هم ممنوع است؛ همچون زینت برای فخرفروشی (قصص، ۷۹) از نظر شرعی، زینت زن در عده وفات، زینت حاجیان درحال احرام ، زینت مسجد با طلا و زینت مرد با طلا حرام است.

۷- در روز جمعه، سفارش به زینت و لباس بهتر شده است؛ از غسل جمعه، عطر زدن، شانه زدن، پوشیدن تمیزترین لباسها و گرفتن ناخن و موهای زائد.