اوّل : با محبّت و لطف به آنان نگاه كردن
- حضرت صادق عليه السلام در تفسير آيه ي شريفه ( وَ اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ / سوره اسراء / 23 ) فرمودند : لَا تَمْلَأُ عَيْنَيْكَ مِنَ النَّظَرِ إِلَيْهِمَا إِلَّا بِرَحْمَةٍ وَ رِقَّة ؛ چشمانت را از نگاه به آنان پر مساز مگر از روي رحمت و دلسوزي .
الكافي ، ج 2 ، ص 157
2 . قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلي الله عليه و آله و سلّم نَظَرُ الْوَلَدِ إِلَى وَالِدَيْهِ حُبّاً لَهُمَا عِبَادَةٌ .
مستدركالوسائل ، ج 9 ، ص 152
پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلّم فرمود : نگاهِ بامحبّت فرزند به والدين عبادت است .
3 . قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلي الله عليه و آله و سلّم : مَا وَلَدٌ بَارٌّ نَظَرَ إِلَى أَبَوَيْهِ بِرَحْمَةٍ إِلَّا كَانَ لَهُ بِكُلِّ نَظْرَةٍ حِجَّةً مَبْرُورَةً فَقَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ إِنْ نَظَرَ فِي كُلِّ يَوْمٍ مِائَةَ نَظْرَةٍ ؟ قَالَ : نَعَمْ ، اللَّهُ أَكْبَرُ وَ أَطْيَبُ .
بحارالأنوار ، ج 71 ، ص73
پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلّم فرمودند : هيچ فرزندي از روي رحمت و محبّت به پدر و مادرش نمي نگرد مگر آنكه به هرنگاهش براي او يك حجِّ مبروره ( يعني حجِّ كامله قبول شده ) داده مي شود عرض كردند : اي رسول خدا اگر هرروز صد نگاه داشته باشد [ صد حجِّ كامله قبول شده به او مي دهند ؟ ] حضرت فرمودند : الله اكبر و اطيب .
دوم : در برابرِ آنان نهايتِ تواضع و خاكساري داشتن
1 . از معصوم عليه السلام در تفسير آيه ي ( وَ اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ / سوره اسراء / 24 نقل شده است كه فرمود: تَذَلَّلْ لَهُمَا وَ لَا تَبَخْتَرْ عَلَيْهِمَا ؛ در برابر آنان نهايتِ فروتني و خاكساري را داشته باش و مبادا خودت را برتر جلوه دهي .
بحارالأنوار ، ج71 ، ص 67
2 . سؤال : بوسيدنِ دست چه افرادي رجحان دارد ؟
جواب : بوسيدنِ دست پدر و مادر و علما و هاشميان رجحان دارد .
استفتائات آيت الله سبحاني ، ج 1 ، سؤال 1121
3 . بوسه زدن به دستان پدر و مادر ، كبر و غرور را پايين مي آورد و ديگر فكر نمي كني كسي شدي يكي از مراجع تقليدِ مي فرمودند : تا وقتي مادرم زنده بودند من هرموقع خدمتشان مي رفتم ، دست و پاي ايشان را مي بوسيدم .
4 . مرحوم آيت الله مجتهدي فرمودند : شخصي از آيت الله مرعشي نجفي قدّس سرّه سؤال كرد كه : « توفيقات شما از كجا حاصل شده ؟ » ايشان [ عامل اصلي را پس از لطفِ خداوند خاكساري در برابرِ پدر و مادر دانسته سپس به عنوان نمونه ] فرمودند : « روزي مادرم به من گفت برو پدرت را صدا كن بيايد غذا بخورد ، من نزد پدرم رفتم ، ديدم ايشان خوابند ، صدايشان نزدم ، پايين پايشان نشستم و صورتم را كفِ پايشان گذاردم تا آهسته آهسته از خواب بيدار شدند » علما اين طور به پدرهايشان احترام مي كردند .
بررسي گناهان كبيره ، آيت الله مجتهدي ، ص 158
5 . مرحوم حاج اسماعيل دولابي مي فرمود : مادرت را ببوس ، دستش را بوسه بزن ، پايش را ببوس ، تا به گريه بيفتد ، وقتي گريه افتاد خودت هم به گريه مي افتي ، آن وقت كارت روي غلطك مي افتد و خدا همه ي درهايي كه به روي خودت بسته اي باز مي كند .
موعظه خوبان ، ج 2 ، ص 263 به نقل از مصباح الهدي ( سخنان حاج اسماعيل دولابي ) ، ص 391
سوم : تأمين نيازهاي مادّي آنان (نفقه)
الف ) نفقه چه كساني بر انسان واجب است
1. نفقه پدر و مادر هر چه بالا روند در صورتي كه نداشته باشند و فرزند داشته باشد چه فرزند دختر باشد يا پسر .
2 . نفقه فرزندان هر چه پايين روند در صورتي كه نداشته باشند و پدر يا مادرداشته باشند .
3 . نفقه زن بر شوهر مطلقاً واجب است چه زن ، داشته باشد يا نداشته باشد و چه شوهر ، داشته باشد يا نداشته باشد .
4 نفقه حيواني را كه انسان مالك مي گردد .
ر. ك : تحريرالوسيله ، ج 2 ، كتاب النكاح ، القول في نفقه الاقارب / جامع المسائل ، ج 2 ، سؤال 1051
ب ) نفقه چيست ؟ و چه مقدار بايد باشد ؟
سؤال: مقصود از نفقه چيست و مقدار آن در چه حدّى است؟
جواب: «نفقه» عبارت است از نيازمندىهاى روزمرّه، از قبيل نان، برنج، گوشت، قند و چاى، ميوهى فصلى، لباس،
مسكن، فرش و ساير لوازم و ضروريّات زندگى و «مقدار آن» منوط به حال و شأن و شخصيّت و موقعيّت طرف مىباشد و
بايد مناسبِ حال و شأن و زمان و مكان واجب النفقه باشد و از حدّ كفاف او كمتر نباشد.
جامع المسائل ، ج 2 ، سؤال 1064
چهارم : در رفاه و آسايش قرار دادنِ آنان
1 . قَالَ الصّادِقُ عليه السلام : ... لَا تَقْبِضْ عَلَيْهِمَا فِيمَا قَدْ وَسَّعَ اللَّهُ عَلَيْكَ مِنَ الْمَأْكُولِ وَ الْمَلْبُوسِ .
بحارالأنوار ، ج 71 ، ص 77
حضرت صادق عليه السلام مي فرمايند : .... [ از معاشرت نيكو با پدر و مادر آن است ] در آن چه كه خداوند در خوردني و پوشيدني به تو وسعت بخشيده به آنان سخت نگيري .
2 . در تهيّه منزل چه به صورتِ خريد و چه اجاره و يا تعميرِ آن آنان را مساعدت نمايد .
3 . امور درماني آنان را خودش دنبال نمايد و يا كسي را بگمارد .
4 . پرداخت بدهي هاي آنان
پنجم : در آرامش قرار دادنِ آنان
1. اگر دير رفتنِ او به منزل سبب نگراني آنان مي گردد به موقع برود.
2 . اگر خارج شدن از منزل در ساعاتِ خاصِّي آنان را نگران مي كند پرهيز نمايد .
3 . اگر اشتغال به شغلي خاص سبب نگراني آنان مي شود ، به شغلي ديگر مشغول گردد مگر واجبِ عيني باشد .
4 . اگر نزاع بين پدر و مادر آرامشِ زندگي آنان را گرفته به هر صورتِ ممكن در رفع آن بكوشد .
خلاصه : هرچه سببِ آرامش براي آنان مي شود به زندگي آنان واريز نمايد.
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید