کیفیت زندگی خانوادگی بر هر بخش دیگر زندگی ما تأثیر می‌گذارد. نظرسنجی‌ها به ما می‌گویند که بزرگ‌ترین منبع خوشبختی، خانواده است و همین نظرسنجی‌ها می‌گویند بزرگ‌ترین منبع ناامیدی در زندگی افراد، مقابله با مشکلات خانوادگی است اما چون هر یک از ما جزئی از خانواده هستیم لازم است بدانیم که خانواده‌های موفق و مستحکم چگونه زندگی می‌کنند؟

شما به‌عنوان والدین نقش اساسی در پرورش و محافظت از خانواده دارید اما ایجاد روابط خانوادگی موفق و محکم همیشه به‌طور طبیعی اتفاق نمی‌افتد.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین علی سرلک استاد دانشگاه و کارشناس مسائل دینی و خانوادگی  به راهکارهایی برای تحکیم پایه‌های خانواده می‌پردازد و دراین‌باره می‌گوید:

هسته اصلی خانواده با پیوند زناشویی دائمی زن و مرد شکل می‌گیرد اما برای آن که زوجین بتوانند تشکیل خانواده موفق دهند و بنیان محکم در خانواده به واقعیت تبدیل شود، لازم است به نکات زیر توجه کنند:
 

هدفمندی

اساساً انسان‌های هدفمند می‌توانند به موفقیت واقعی دست یابند؛ هدفمندی در یک خانواده موفق به طور کلی به معنای رسیدن به آرامش است. وقتی زن و شوهر در کنار هم قرار می‌گیرند و قدرتشان بر اساس اصل توان‌افزایی، افزایش پیدا می‌کند، می‌توانند با کمک یکدیگر آرامش گرفته و مسائل و مشکلات را حل کنند. خداوند در آیه 21 سوره روم می‌فرمایند: «وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِی ذَلِكَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَكَّرُونَ؛ یکی از آیات (لطف) او آن است برای شما از جنس خودتان جفتی بیافرید که در کنار او آرامش یافته و باهم انس‌گیرید و میان شما رأفت و مهربانی برقرار فرمود.»

بنابراین اولین ویژگی یک خانواده موفق، هدفمندی برای رسیدن به آرامش است اما این آرامش از رهگذر تلاش، همدلی و مسئولیت‌پذیری به دست می‌آید نه امکانات مالی. خانواده‌هایی که تصور می‌کنند با امکانات مالی و رفاهی آرامش به دست می‌آید، سخت در اشتباه‌اند؛ چنانچه اکثر طلاق‌ها و جدایی‌ها در خانواده‌های رفاه‌زده اتفاق می‌افتد و آمار جدایی و طلاق به شکل معناداری در خانواده‌های ثروتمند بیشتر است.
 

تلاش‌گری و امیدواری

تلاش، محصول امید بوده و امیدوار بودن یکی از رموز موفقیت و استحکام در خانواده به شمار می‌آید. درست است که مشکلات زندگی، گرانی، بیماری و... بسیار است اما خانواده موفق، خانواده‌ای است که از پا نمی‌افتد و امیدوارانه و همدلانه در کنار هم می‌کوشند.
 

درک یکدیگر

سومین ویژگی خانواده موفق این است که طرف مقابلشان را به خاطر مشکلات و اشکالات متهم نمی‌کنند و رأفت و مهربانی بینشان (وجَعَلَ بَیْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً) را به خاطر یکسری از مشکلات به هم نمی‌زنند. اختلاف‌نظر در زندگی زناشویی طبیعی است و بر اساس آیه 14 سوره نوح (خَلَقَکُم أطْوارا) خداوند انسان‌ها را به شکل‌های مختلفی آفریده است؛ بنابراین درک اختلافات، یکی از مهم‌ترین علائم موفقیت در خانواده است. به‌عبارتی ‌دیگر، خانواده موفق، خانواده‌ای است که در راه ایجاد تفاهم و همدلی گفت‌وگو می‌کنند و مشکلات و تفاوت‌ها را تبدیل به اختلاف نمی‌کنند.
 

گفت‌وگو کردن

یکی از ویژگی‌ها مهم خانواده موفق، مهارت گفت‌وگو با یکدیگر است. داشتن گوش شنوا، زبان گویا و مهارت گفت‌وگو 

 زیبا صدا کردن یکدیگر، محبت کردن و احترام گذاشتن از ویژگی‌های بارز خانواده موفق و مستحکم است. خانواده موفق در رفتارشان تبادل محبت می‌کنند

 گفتگو کردن از ویژگی‌هایی است که باعث می‌شود اعضای خانواده بتوانند حرف‌ها، کینه‌ها، خستگی‌ها و ناراحتی‌هایشان را با یکدیگر در میان گذاشته و مسالمت‌آمیز مشکلاتشان را حل کنند. درواقع، از ویژگی‌های خانواده موفق این است که عیب‌جویی نمی‌کنند و می‌دانند مشکلات را چگونه و چه زمانی مطرح کنند.
 

پوزش‌خواهی و پوزش طلبی

متأسفانه برخی افراد هزینه عذرخواهی را بالا می‌برند و وقتی کسی عذرخواهی می‌کند، با او سخت برخورد می‌کنند اما در یک خانواده موفق، پوزش‌خواهی و پوزش‌طلبی امری متداول است.
 

محبت کردن

زیبا صدا کردن یکدیگر، محبت کردن و احترام گذاشتن از ویژگی‌های بارز خانواده موفق و مستحکم است. خانواده موفق در رفتارشان تبادل محبت می‌کنند.
 

پوشش مناسب

خانواده موفق به‌قدری برای همدیگر ارزش و احترام قائل هستند که حتی در برابر یکدیگر پوشش‌های آراسته و مرتبی دارند. در روایات است که گاهی اوقات معصوم (ع) رنگی از لباس را می‌پوشیدند که در عرف آن زمان تعریف ‌شده نبود اما وقتی پرس‌وجو می‌کردند، حضرت می‌فرمودند که به خاطر همسرم که از این رنگ خوشش می‌آید، این رنگ لباس را می‌پوشم.
 

مشارکت در کارهای خانه

خانواده موفق، خانواده‌ای مشارکتی هستند و در امور منزل مثل پخت غذا و تمیز کردن خانه به یکدیگر کمک می‌کنند؛ این‌ها چیزهایی است که اتفاقاً در روایات هم بسیار بر آنها تأکید شده است. چنانچه پیامبر اکرم(ص) در خطاب به حضرت علی(ع) می‌فرمایند: «ای علی! خدمت به همسر کفاره (پاک کننده) گناهان کبیره است و خاموش کننده آتش خشم پروردگار جبار است.»
 

توجه به امور معنوی

خانواده موفق اهل معنویت، برنامه‌های عبادی، نماز، زیارت و... است زیرا فضای معنوی یک بارانداز روحی خوبی است تا خانواده‌ها بتوانند از ظرفیت معنویت در جهت تلطیف روابط و بالا بردن گرایش‌هایشان استفاده کنند.