به باور برخی روان شناسان، غالب کشاکش‌های خانوادگی، سردی‌ها و خانه گریزی‌ها، بدزبانی ها و جدایی‌ها به دلیل نبود جاذبه الهی یعنی مودت و رحمت و شفقت و بهره‌مندی از آرامش روانی است. حتی ریشه بسیاری از اختلالات رفتاری و کژروی‌های اجتماعی مثل اعتیاد به سیگار و الکل و مواد مخدر در بین برخی زنان و مردان متأهل را می توان در ناامنی روانی و فقر عاطفی بین همسران جستجو کرد. (1 )

راه‌های تحکیم مودت:
چه کنیم تا پیوند و صمیمیت و نشاط روحی و شفقت میان زن و شوهر استمرار یابد و جاذبه الهی مودت، عمیق و ریشه دار گردد؟

در پاسخ این سئوال اگر چه محققان توصیه‌های فراوانی بیان کرده اند، اما مهم‌ترین راه های ان به اختصار ذکر می‌شود:

1 - گذشت و اغماض:
از میان توصیه هایی که اسلام به زن و شوهر کرده، گذشت و اغماض هر یک از لغزش‌ها و کج خلقی‌های دیگری و چشم‌پوشی و نادیده گرفتن اشتباهات و خطاهای یکدیگر در درجه اوّل قرار دارد.

2 - به بهترین نامی که او دوست دارد صدایش کند. (2)
اسلامی می‌خواهد همواره تنور عشق و محبت و صفا و صمیمیت میان زن و شوهر گرم باشد، از این رو توصیه می‌کند با واژه ها و نامی یکدیگر را صدا کنند که همسر خیلی خوش دارد، مثلاً عزیزم.

3 - سلام کردن:
زن و شوهر در سلام گفتن به همدیگر پیشی بگیرند. هنگام وارد شدن به خانه با صدای بلند و با خوش رویی، و نشاط و محبت آمیز سلام بگوید و موقع بیرون رفتن از خانه، با همان کیفیت خداحافظی کند، حتی هنگامی که از خواب بیدار می‌شوند، به همدیگر سلام کنند.

4 - پیشواز و بدرقه رفتن:
لازم است که زن هنگام بیرون رفتن شوهر او را بدرقه کند و مرد با نشاط با همسرش خداحافظی نماید. موقع داخل شدن به خانه به استقبال شوهرش رود و اگر چیزی خریده، از دستش بگیرد وخدا قوّتی به او بدهد. شوهر نیزخسته نباشید بگوید و خدا قوّتی به همسرش بدهد و از کارها و زحماتش تقدیر وتشکر کند.

روزی مردی خدمت پیامبر اسلام (ص) آمد و عرض کرد:
همسری دارم که هرگاهوارد خانه می‌شوم، به استقبال من می‌آید و چون خارج می‌شوم، بدرقه‌ام می کند. هنگامی که مرا ناراحت ببیند می‌گوید: اگر برای مخارج زندگی ناراحتی، بدان که خدا روزی ما را تضمین کرده، پس بی‌جهت غصه نخور، اگر برای آخرت ناراحتی، خدا غصه‌ات را زیادتر کند.

پیامبر(ص) فرمود: " خداوند روی زمین کارگزارانی دارد و همسر شما یکی از عاملان و کارگزاران خدا روی زمین است. خداوند به خاطر زن استقبال و بدرقه و حرف‌هایش، نصف پاداش شهدا را به او عنایت می‌کند.(3)

5 - سخن محبت آمیز هنگام تندی و خشونت:
گفتگو و سئوال و پاسخ زن و شوهر باید مؤدبانه، محبت آمیز و صمیمی باشد و در برابر کلمات تند و خشنی که گاه از همسر خود می‌شنود، متانت، حوصله و بزرگواری نشان دهد تا صحنه نزاع به مجلس شوخی، و میدان رزم و ستیز به مجلس بزم تبدیل شود.

مؤثر تر از کلمات و واژه‌ها برای ایجاد محبت و نفرت، آهنگ صدا، حرکات دست و چشم و ابرو و سایر اعضا یا سکوت‌های به جا و طرز نگاه کردن به همسر است.

6 - نظافت و تمیزی شوهران:
اسلام برای دلگرم شدن زنان به زندگی و جلب محبت آنان به مردان توصیه می‌کند که لباس و سر و وضع خود راتمیز و اصلاح کنند؛ مسواک بزنند و آراسته و پاکیزه باشند تا زنان شان به نامحرم تمایل پیدا نکنند.

پیامبر اکرم(ص) در دنباله این حدیث می‌فرماید: "گروهی از مردان بنی‌اسرائیل چنین نکردند، در نتیجه زنان‌شان ازآنان دلسرد شدند و با گرایش به نامحرم به زنا رو آوردند (4)

7 - آرایش و پیرایش زنان برای شوهران:
اسلام به زنان توصیه می کند که خود را برای همسران در منزلزینت و آرایش کنید و با لباس و آرایش در زیباترین چهره و قیافه نزد شوهران جلوه‌گری نمایید تا همسرانتان به زنان نامحرم دل نبندند. نیز بانوان را از ظاهر کردن آرایش و پیرایش‌شان نزد نامحرم نهی کرده است. امام صادق (ع) فرمود:‌ "سزاوار نیست که زن هیچ گاه، حتی در پیری و کهنسالی، بدن خود را بدون زینت گذارد، اگر چه با آویزان کردن گردن بندی باشد، چنان که سزاوار نیست که (چشم و ابرو ) دست آنان بدون رنگ باشد". (5)

8 - تهیه هدیه و سوغات:
زن و شوهر لازم است به بهانه های مختلف زمین? فراهم کردن خوشحالی همدیگر را فراهم سازند، مثلاً در سالگرد تولد، ازدواج ، یا اعیاد مذهبی و هنگام بازگشت از سفر با تهیه هدایا و سوغات اسباب خوشحالی همدیگر را فراهم کنند.

9 - عیب پوشی و رازداری :
یکی از ویژگی‌های همسران شایسته و وفادار، رازداری است. زن و شوهر باید حافظ اسرار یکدیگر باشند، چنان که قرآن می‌فرماید "لباس"(6) یکدیگر باشند و عیب ها و ضعف‌ها و کمبودهای زندگی را برای دیگران اگر چه نزدیک‌ترین فرد باشد نقل نکنند. بدانند افشای عیب و اسرار همسر خیانت تلقی می‌گردد.

خداوند یکی از همسران پیامبر(ص) را به خاطر افشای سرّ همسرش مورد نکوهش و ملامت قرار می دهد و در صورت تکرار وی را به طلاق تهدید می‌کند.(7)

10 - اظهار محبت‌ها و دوستی‌ها :
زن و شوهر باید بدانند که روی کره زمین نزدیک‌تر از همسرش کسی نیست، پس اگر سعادت و خوشبختی می‌خواهند، لذت و صفای زندگی می‌طلبند، غمخوار و دلسوز یکدیگر باشند و محبت ها را از درون دل خود به زبان جاری کنن و محبت و علاقه قلبی خود راابراز نمایند.


پی نوشت:
1 – غلامعلی افروز- همسران برتر ص 30 - 29.
2- اصول کافی، ج 2، ص 643.
3 - وسائل الشیعه، ج 14، ص 17.
4 - نهج الفصاحه، ص 72، ش 378.
5 - وسائل الشیعه، ج 1 ، ص 41 و ج 14 ، ص 163.
6 - بقره (2)، آیه 187.

7 - تحریم (66)،‌ آیات 6 - 4.