از زبانداری تا زباندانی
سه ضلع اصلی در یادگیری زبانهای خارجی
محمود پیرهادی
دوستان خوبم! در این نوشته میخواهم درباره سه ضلع اصلی یادگیری زبانهای خارجی چند نکته را با شما در میان بگذارم. به تجربه میگویم اگر میلیونها تومان برای یادگیری زبان هزینه نماییم، اما این سه ضلع را رعایت نکنیم، به هیچ موفقیتی نخواهیم رسید.
این سه اصل عبارتاند از: انگیزه، استمرار و فرصت بهکارگیری
1. انگیزه را باید ساخت
وقتی از دوستانتان میپرسید که انگیزه شما برای یادگیری زبان چیست؟ پاسخهای متفاوتی میدهند که نشان از انگیزههای متفاوت آنهاست؛ مثل اینکه «چون حالا مد شده که همه کلاس زبان بروند!»، «اگر زبانم خوب باشد میتوانم در شرکتی که در آن کار میکنم، ارتقاء بگیرم و یا به مأموریت خاصی بروم.»، «برای مطالعات علمی به این زبان نیاز دارم.» و...، اما من میخواهم نکتهای را به شما بگویم که اگر به آن توجه کنید، مسیر شما در یادگیری زبان، بسیار منطقیتر و درستتر خواهد بود. معمولاً ما به دو دلیل مهم، زبان یاد میگیریم:
1. یکپارچگی با یک گروه خاص (مثلاً عربزبانها و یا انگلیسیزبانها)
2. استفاده از زبان مقصد بهعنوان یک ابزار (مثلاً ترجمه)
در مسافرت به یک کشور و ارتباط با مردم آنجا شما بهتر است زبان آنها را یاد بگیرید (یکپارچگی). اگر میخواهید در آزمون دکترا شرکت کنید، مجبورید به زبان انگلیسی مسلط شوید (ابزار). پس باید مهمترین موتورهای انگیزشی ما در بحث یادگیری زبان، دو عامل یکپارچه شدن با یک جامعه خاص و یافتن یک وسیله برای رسیدن به هدف باشد. با چنین نگاه درست، ما هیچوقت از آموختن خسته نمیشویم؛ چون مطمئنیم که با یادگیری فلان زبان، به یک جامعه چند صدمیلیونی در جهان متصلیم و بهراحتی میتوانیم با آنها ارتباط بگیریم، حرف بزنیم، درباره اتفاقات دنیا و تجربیاتمان نامهنگاری کنیم و...، از طرفی آموزش زبان، بهعنوان یک ابزار مناسب در رشد تحصیلی، تجارت، آموختن مهارت و... شناخته میشود؛ پس دوباره تکرار میکنم که بهترین انگیزهها این است که ما نگاهمان یکپارچه شدن با جهان امروز و یافتن یک ابزار قوی برای بهبود، توسعه کسبوکار و همچنین توسعه فردی خودمان باشد.
2. استمرار، شرط پیروزی است
آیا برای آموختن زبان، همین انگیزههایی که نام بردیم، کافی است؟ جواب، خیر است. اگر شما استمراری در مسیر یادگیری زبان نداشته باشید، به هیچ نتیجه مثبتی نخواهید رسید.
تقریباً دو سال پیش فرصتی برایم پیش آمد تا با یکی از افراد چندزبانه ایران صحبت کنم. او به من گفت «من برای تمرین زبان فرانسه یا آلمانی اگر شده روزی ۱۰ دقیقه حتی وقتیکه در ماشین یا مترو نشستهام، این زبانها را تمرین میکنم؛ یعنی حتی یک روز هم من تمرین را کنار نمیگذارم.» اگر واقعاً قصد دارید زبان یاد بگیرید مطمئن باشید که اگر با بهترین انگیزهها همراه گردید، ولی استمراری در مسیر یادگیری نداشته باشید، به نتیجه مناسبی نخواهید رسید، پس تا میتوانید هرروز با زبانی که قصد یادگیری آن را دارید در ارتباط باشید (از متن خواندن گرفته تا فیلم دیدن به آن زبان).
3. فرصت بهکارگیری را از دست ندهید
منظور از فرصت بهکارگیری چیست؟ بگذارید منظورم را با این سؤال مطرح کنم: آیا قبول دارید ما مهارتهایی را میآموزیم که فرصت استفاده از آن مهارت برای ما فراهم باشد؟ آیا میپذیرید که اگر از مهارتتان استفاده نکنید آن را بهمرور زمان از دست خواهید داد؟
حتماً شما هم دوستان بسیاری را میشناسید که به کلاسهای زبان رفتهاند و بعد از پایان دوره نیز خیلی راحت میتوانستند به آن زبان صحبت کنند، اما چون فرصت استفاده از مهارت گفتاریشان را نداشتهاند، بعد از مدتی آموختههایشان را فراموش کردهاند.
این نکته را هیچوقت از یاد نبرید که در آموزش زبان، دو مهارت وجود دارد که در هر شرایطی فرصت بهکارگیری آن برای ما هست. این دو مهارت عبارتاند از: مهارت خواندن و مهارت شنیدن، یعنی بینهایت متنهایی وجود دارند که همهروزه میتوانیم بخوانیم و مهارت خواندن خودمان را بهبود ببخشیم و بینهایت فیلمها، سریالها، مستندها و کارگاهها و اخبار زبان اصلی متفاوتی وجود دارند که میتوانیم بشنویم و مهارت شنیداری خودمان را بهبود ببخشیم، پس در بحث یادگیری زبان، باید به دو مهارتی که همیشه امکان و فرصت بهکارگیری آن برای ما وجود دارد، بیشتر توجه داشته باشیم؛ چون مهارت خواندن و شنیدن حالت دریافتکننده علم را دارند و هرچقدر قویتر باشند، در بحث تولید که همان مهارت گفتاری و نوشتاری است بیشتر تأثیر میگذارند؛ یعنی اگر شما به دنبال بهبود مهارت گفتاریتان هستید، مطمئن باشید که با تقویت مهارت شنیداری و خواندنتان بهراحتی و با صرف کمترین زمانها میتوانید مهارت گفتاری خودتان را نیز بهبود ببخشید.
نتیجهگیری
اگر ما بهآسانی میتوانیم به زبان فارسی صحبت کنیم، به این دلایل است که: مهمترین انگیزه ما برقراری ارتباط با دنیای اطرافمان بوده، ناخودآگاه این ارتباط در همهجا و همهروزه استمرار داشته و در نهایت اینکه از مهارتی که فرصت استفاده آن برایمان فراهم بوده به شایستگی بهره بردهایم. حال با این فنون، بهراحتی میتوانیم هر زبان دیگری را نیز بیاموزیم.
توجه
برای ارتباط مستقیم با استاد محمود پیرهادی و همچنین پیگیری آموزشها و مشاورههای رایگان ایشان میتوانید از طریق کانال ایتا @tadrisezaban با وی همراه باشید.
مجله آشنا، شماره 213، صفحه 78
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید