به اعتقاد بسیاری از بزرگان تعلیم وتربیت و روانشناسان اولین عاملی که در ایجاد عادت به مطالعه تاثیرگذار است خانواده است .چنانچه می دانید عادت به مطالعه یک امر اکتسابی است در نتیجه این عادت مانند الگوهای رفتاری دیگر در روند اجتماعی شدن کودک در او ایجاد می شود .اگر پدر و مادرعادت به مطالعه داشته باشند و بخشی از شبانه روز را به مطالعه کتاب یا روزنامه اختصاص بدهند و کودک در طول روزها وشب هایی که با آنها می گذراند ببیند که پدر و مادرش کتاب می خوانند وببیند که در مورد کتاب ها و نکته های خاص از آنها بحث و اظهارنظر می کنند، کودک خیلی زود با کتاب آشنا می شود. اول تقلید و سپس با دیدن کتاب های تصویری که در آنها است اشیای پیرامون خود را پیدا می کند.بازشناسی به او کمک خواهد کرد که ناخودآگاه به سوی کتاب جلب شود واین امر به تدریج در او به صورت یک عادت در می آید.چنانچه کودک از بازی کردن خوشش می آید بعد از این از تماشای کتاب لذت خواهد برد. این گونه کودکان که مراحل اولیه و در عین حال اسامی آشنایی با کتاب را در خانواده گذرانیده اند در محیط مدرسه خیلی زود وبدون مشکل به کتاب ومطالعه عادت می کنند و این عادت خیلی زود و بدون کمترین اصراری در وجودشان جایگزین می شود و پایدار می ماند.

در نتیجه بحث های فوق یادآور می شود. خانواده های ما به عنوان یکی از منابع اصلی جامعه پذیر کردن کودکان در عصر کنونی تا حدی خاصیت خود را از دست داده و نهاد هایی چون آموزش و پرورش و رسانه ها جای آن را گرفته اند.والدین به دلیل اشتغالات کاری و فکری در بیرون از خانه کمتر از گذشته در تربیت فرزندان خود دخیل هستند .

اما با این حال والدین می توانند از کودکی فرزندان خود را با کتاب آشنا کنند و آن را به عنوان دوستی مهربان که می تواند از آن چیز های زیادی یاد بگیرند معرفی کنند و تصویری جذاب و دوست داشتنی از کتاب در ذهن آنان ایجاد کنند تا فرهنگ کتاب و کتابخوانی در آنان درونی شود.لازم است نهاد های مشاوره ای و تربیتی خانواده ها را در این زمینه راهنمایی کرده و راه کار های علاقمند کردن کودکان به کتاب را به آنان آموزش دهند.هر چند ما در این زمینه هزینه کنیم به معنای سرمایه گذاری خواهد بود که برکات مادی و معنوی بسیاری را برای کشور ما به ارمغان خواهد آورد. بهترین تشویق برای ایجاد عادت به مطالعه درکودکان این است که خودوالدین اقدام به مطالعه کنند.

این کار باید به صورت عملی انجام شود زیرا با تشویق زبانی نمی توان در کودک ایجادانگیزه نمود. خانواده باید مواظب دوستان فرزندانشان باشد دوستی که اهل مطالعه وکتاب خواندن باشد حتما در گرایش کودک به مطالعه موثر خواهد بود.والدین به عنوان جایزه به فرزندان خود کتاب های مورد علاقه آنها و مخصوص سن کودک هدیه بدهند.

ساعات مشخصی از روز را به مطالعه اختصاص دهند، مخصوصا به مطالعه کتاب های غیردرسی. ایجاد کتابخانه های کوچک خانواده می تواند درایجاد علاقه و انگیزه به مطالعه در کودک کمک نماید.