نکوهش غرور

 امام صادق (ع) فرمود: مغرور، در دنیا مسکین است و در آخرت زیانکار؛ زیرا او کالای نیک را به کالایی پست می‌فروشد.

 از خویش مغرور مشو و فریب مخور که چه بسا به مال و سلامتی بدن خویش مغرور باشی به این امید که باقی می‌مانی. و چه بسا به عمر طولانی و فرزندان و یاران خود مغرور می‌شوی به این امید که به واسطه‌شان موفق و رستگار شوی. و چه بسا به حال (توانایی و دارایی) و اصل و نسب و دست یابی ات به آرزو و هوایت مغروری و گمان می‌کنی که صادقی و راه درست رفته‌ای. چه بسا مغروری که مردم پشیمانی‌ات را در کوتاهی عبادت می‌نگرد و خدای متعال در قلبت خلاف آن (تو را از عبادت خشنود) ببیند. و چه بسا خویش را در عبادت به تکلف و تظاهر اندازی، در حالی که خداوند طالب اخلاص است. و چه بسا به دانش و نیاکان خویش افتخار کنی، در حالی که از نهفته‌ها و عیب‌های درون ات غافلی و خدای تعالی از آن آگاه است. و چه بسا به این توهم افتی که خدای را می‌خوانی و حال آن که غیر او را می‌خوانی. و چه بسا خود را خیر خواه مردم بدانی و حال آن که تو با این کار می‌خواهی آنها به سوی تو مایل شوند. و چه بسا خویش را مذمت می‌کنی، ولی در حقیقت خویش را می‌ستایی.

 بدان که هیچ گاه از ظلمات غرور و آرزوها خارج نمی‌شود، مگر این که صادقانه نزد خداوند متعال انابه و اظهار پشیمانی کنی و به عیب خویش پی ببری و فریبکاری پنهان نفس خود را بشناسی، چرا که در نهایت پوشیدگی است و به جز تو نه خرد و نه دانش به آن دسترسی ندارد و دین و شریعت و پیشوایان هدایت، آن را نمی‌پسندند.

اگر به حالی که در آنی، راضی باشی و خود را مقصر ندانی، هیچ کس به وسیله علم و عمل چون تو بدبخت نیست و عمرش روی به تباهی باشد و در نتیجه، حسرت روز قیامت را برای خویش فراهم آورده‌ای.