پرخاشگری و خشونت در سالمندان

حقیقت این است که زمانی که دوران سالمندی آغاز می شود و فرد وضعیت جسمانی اش تغییر می کند کم‌حوصله‌تر و بهانه‌جوتر می‌شود. سالمندی دوره‌ای است که فرد بسیار آسیب‌پذیر و حساس می‌شود. بنابراین فرد سالمند از بسیاری از مواردی که ممکن است برای ما غیر منطقی بیاید ناراحت شود و این ناراحتی ممکن است در حدی باشد که سبب پرخاشگری نیز بشود.

سالمندان به جهت بالا رفتن سن و ضعف بنیه جسمانى، کم‌حوصله و متوقع شوند و با بدخلقی و رفتارهای تند و عصبی دیگران را از خودشان دلخور کنند، امکان دارد دیگران را از اطراف خود پراکنده کنند. در برخی از سالمندان این رفتارهای عصبی چندان  افزایش می یابد که باید همه چیز مطابق میلشان پیش برود و یا هیچ چیز را نمی‌پذیرند. گاهی برخی از سالمندان شکاک و بی‌اعتماد خواهند شد و فکر می‌کنند که دلیل انجام برخی کارها توسط دیگران برای عصبانی کردن آنها می باشد.

علل پرخاشگری سالمندان

- افراد سالمند نیز نظیر افراد دیگر گروه های سنی دلایل مختلفی برای برآشفتگی دارند. یکی از این دلایل می‌توتند زودرنجی و حساسیت زیاد آنها باشد. سالمندان نمی داند که چرا درک نمی شوند و همین حس آنها را عصبانی می‌کند.

- روان‌شناسان معتقدند که رنجوری روانی یکی از خصوصیات برخی از سالمندان می باشد که در اثر مشکلات جسمی و عوامل دیگر بوجود می آید. این خود می‌تواند برای سالمند به عامل دافعه شخصیتی تبدیل شود و سبب خشونت و بدخلقى آنها شود.

- به علاوه بروز برخی اختلالات نورولوژیک از جمله دمانس و آلزایمر نیز می تواند زمینه ساز بروز این قبیل رفتارها گردد. وقتی حافظه کوتاه مدت سالمند آسیب دیده است بسیار محتمل خواهد بود که فراموش کند که مراقب کاری کرده که او دوست دارد و این قبیل اتفاقات می تواند ناراحتی وی را بالا ببرد.

نحوه‌ی رفتار با سالمند پرخاشگر

نکته کلیدی در تعامل با سالمند پرخاشگر و آشفته این است که خودمان از کوره در نرویم و بتوانیم معقول و منطقی اوضاع را مدیریت کنیم. برای همین لازم است راهکارهایی را بیاموزیم که در زمان مراقبت از سالمند آرامش خود را حفظ کنیم.

بهتر است مراقب باشیم تا پیش از رسیدن به آستانه تحمل سالمند و اطرافیانش را در جریان ناراحتی خود قرار دهیم. ممکن است بتوانیم با هم فکری یکدیگر راهی برای حل و فصل مشکل پیدا کنیم.

به خاطر داشته باشیم رفتارهای سالمند از علایم بیماری است. درباره بیماری مطالعه کنیم و منتظر بروز علایم باشیم. دانستن اینکه پرخاشگری می تواند جزیی از علایم بیماری باشد می تواند حس بهتری در ما ایجاد کند و ما را کمتر برآشفته کند.

به خاطر داشته باشید چنانچه سالمند با کلام و رفتارش باعث آزردگی خاطر ما شد، به احتمال خیلی زیاد چنین منظوری نداشته است. این ها تنها علائم ناخوشایند بیماری است که او با آنها دست و پنجه نرم می کند. پس به جای آشفتگی به دنبال راهکاری برای حل مشکل باشید.

درمان پرخاشگری سالمندان

ریشه رفتارهایی نظیر پرخاشگری و آشفتگی چه نورولوژیک باشد چه روانشناختی، دارودرمانی در کنار روان درمانی می تواند اثرات مطلوب زیادی داشته باشد. گرچه در مواردی که آسیب مغزی مشهود و عدم همکاری سالمند با روان درمانی وجود دارد بهتر است بیشتر بر درمان هایی دارویی تکیه می کنیم.

اما نباید از خاطر برد حتی در چنین مواردی نیز به کار بردن راهکارهای مناسب برای برخورد با سالمند و نیز کمک گرفتن از یک متخصص برای یافتن بهترین راهکار درمانی می تواند موثر باشد.

برای درمان سالمندانی که در گذشته دچار اختلالات روانی و یا شخصیتی نظیر افسردگی، وسواس و... بوده‌اند بهتر است به بررسی علائم و در صورت لزوم درمان اختلالات قبلی هم بپردازیم.

- سالمندی که از سالهای قبل درگیر مشکلاتی نظیر افسردگی و اضطراب بوده اند، ممکن است کماکان با علایم این مشکلات دست و پنجه نرم کنند و پرخاشگری و آشفتگی امروز علائم همان مشکلات قبل است.