غرور به حالت و احساسی گفته می‌شود که در آن شخص برای خود ارزشِ بسیار زیادی قائل است و در برابرِ تواضع و نیستی بکار می‌رود. درموارد حاد غرور، شخص از همه کس و همه چیز خود را بالاتر می‌داند. همچنین شخص می‌تواند نسبت به کسی یا گروهی یا ملتی یا چیزی خاص، احساس غرور کند. غرور در مسیحیت به‌عنوانِ یکی از گناهان هفتگانه شمرده می‌شود. خودبزرگ‌بینی و دیگر کوچک‌جلوه‌دهی نیز جزوِ غرور یا بر اثرِ آن است.

تعریف روانشناسی غرور 

غرور همان هوای نفس است و فرد خود را نسبت به دیگران بزرگ تر می داند. باید بدانید که غرور با عزت نفس متفاوت است. منشأغرور می تواند عواملی مانند جهالت که فرد گمان می کند که عملش درست است،وسوسه شیطان،پیروی از هوای نفس و شهوت دانست.

ریشه اصلی غرور

وقتی فاصله زیاد بین خود واقعی و خود ایده آل حاصل می شود، فرد به دلیل توانایی ، مشکلات شخصیتی و روانی نمی تواند به خود ایده آل برسد و از طرف دیگر نتواند خود واقعی را بپذیرد،تلاش می کند تا با غرور خود را به خود ایده آل ، نسبت دهد که این به معنای غرور منفی است. اما غرور مثبت در افرادی به وجود می آید که به آنچه دارند واقف هستند و ریشه تمام داشته های خود را محصول تجربه،فرهنگ و تلاش خود می دانند. برای درمان غرور منفی روانکاو بیمار را به زمان بچگی بر می گرداند و سعی می کند بیان کند که کسانی که در آن زمان فرد را تحقیر می کردند ، افراد بزرگی نبودند . با این روش فرد تصور جدیدی از خود به دست می آورد و گذشته را فراموش می کند.

نشانه های آدم های مغرور :

۱.انسان های مغرور در برابر افرادی که از خودشان قوی تر، آگاه تر، ثروتمند تر و زیباتر می دانند،حالت تدافعی می گیرند.

آنها نمی خواهند بپذیرند که از خودشان بهتر وجود دارد.

۲.افراد مغرور معمولا انعطاف ناپذیرند.

سعی دارند با پایبندی به عقایدشان هر چند اشتباه توجه دیگران را به خود جلب کنند.

۳.مغرورها در برابر زور بیشتر ظاهری متواضع می گیرند ،چون توان مقابله مستقیم را ندارند.

اما به ضعیف ها حمله می کنند و می خواند قدرت شان را به نمایش بگذارند.قیافه جدی به خود می گیرند در حالی که از درون احساس حقارت می کنند.آنها از مقام، جایگاه، عنوان و مظلوم نمایی و بیمار نمایی استفاده می کنند تا غرور خود را حفظ کنند یا به دیگران ضربه بزنند.

۴.این مدل افراد بسیار احساس تنهایی می کنند.

گرچه ادعا زیاد دارند اما بیشتر به دنبال پر کردن تنهایی شان هستند.

۵.آنها درظاهر خودشان را خیلی قبول دارند اما در درون اصلا خودشان را قبول ندارند.

بر خلاف ادعایشان بسیار آسیب پذیر و زودرنج هستند.همچنین تمایل زیادی به اثبات کردن خود و خودنمایی دارند.

۶.آدم های مغرور دائما از مکانیسم و رفتارهای دفاعی استفاده می کنند.

آنها تحمل باختن و بازنده شدن را ندارند.می خواهند غرور خود را تحت هر شرایطی حفظ کنند.گرچه در حضور دیگران به هر ریسمانی چنگ می زنند تا به بقیه ثابت کنند که کم نیاورده اند اما در تنهایی احساس یاس و ناتوانی می کنند.

۷.افراد مغرور همواره از همه متوقع و طلبکارند.

مدام در قهر و آشتی به سر می برند.اگر مطابق میلش رفتار نکنید، از شما ناراحت می شود.باید همیشه مواظب رفتار و گفتارتان باشید.همیشه باید رعایت آنها را بکنید.

همه این مدل رفتارها و تفکرات، نشان از غرور در ما دارند.هر چقدر سعی کنیم انکار کنیم که غرور نداریم، احتمال اینکه مغرور باشیم بیشتر است.مگر اینکه هیچکدام از نشانه های غرور را نداشته باشیم. که آن هم خیلی بعید است.با توجه به نشانه هایی که گفته شد و همیچین نشانه های مشابه که قبلا آنها را در خودتان یا دیگران دیده اید، آیا به نظرتان شما غرور دارید؟

البته یادمان باشد که اینکه خودمان را دوست داشته باشیم، اینکه برای خود احترام زیادی قائل باشیم معنایش مغرور بودن نیست.مگر اینکه این دو ویژگی را فقط و فقط نسبت به خودمان داشته باشیم.

غرور، شمشیری دولبه است؛ اگر به اندازه کافی غرور نداشته باشید به سختی می‌توانید به موفقیت دست پیدا کنید، اگر هم زیادی مغرور باشید، دیگران تصور خواهند کرد شما یک خودشیفته‌اید. آیا زمانهایی نیز وجود دارد که غرور چیز خوبی باشد؟

چند دلیل برای لذت بردن از جنبه‌ی مثبت غرور

به استانداردهای بالاتری پایبند خواهید شد 

آنهایی که در کارشان به غرور و افتخار دست پیدا می‌کنند معمولا نتایج باکیفیت‌تر و ایده‌آل‌تری کسب می‌کنند.

می‌توانید منفی‌ها را کنار بزنید 

وقتی چیزی آنگونه که می‌خواهید پیش نمی‌رود به کمی غرور نیاز دارید تا دست از تلاش برندارید. غرور بجا به شما امید و انعطاف پذیری می‌دهد.

نشان می‌دهد مراقب و متوجه کارتان هستید 

اگر نسبت به کاری که انجام می‌دهید غرور نداشته باشید، احتمالا مراقب و متوجه آن نیستید.

انگیزه‌ی رهبری و مدیریت به شما می‌‌دهد 

وقتی واقعا به کاری توجه می‌کنید و اهمیت می‌دهید قادرید برایش بجنگید. اگر پروژه یا سازمانی به خطر بیفتد، فرد مغرور می‌تواند رهبر خوبی برای محافظت و کنترل امور باشد.

آدمهای مغرور حامی خوبی برای خانواده‌اند 

وقتی نسبت به خانواده‌ی خود احساس غرور و افتخار دارید می‌توانید برای آنها بجنگید. سعی می‌کنید بهترین زندگی را برای‌شان فراهم کنید و اجازه نمی‌دهید در موقعیت‌های دشوار قرار بگیرند.

چگونه از غرور به نفع‌تان استفاده کنید؟ 

تا زمانی که غرور مثبت خود را تغذیه کنید و حس خودخواهی و تکبرتان را تحت کنترل بگیرید، غرورتان از صفات برجسته‌تان خواهد بود. یادتان باشد، غرور مثبت یعنی تعیین استانداردهای باکیفیت و دست بالا، زندگی کردن طبق آنها و نیفتادن در دام خودشیفتگی.

با آدمهای درست نشست و برخاست ‌کنید 

راههای زیادی برای پرورش غرور بجا و پرهیز از خودداری وجود دارد. دوروبرتان را با آدمهای درست پُر کنید؛ افرادی که بتوانند به شما کمک کنند در مسیر سالم پیش بروید. می‌گویند شما مجموعی از پنج نفری هستید که بیشترین اوقات خود را با آنها سپری می‌کنید. آدمهای درست کسانی هستند که تشویق و حمایت‌تان می‌کنند اما در عین حال با شما روراست‌اند. اگر وقت‌تان را با آنهایی بگذرانید که بیخود و بیجا از شما تعریف و تمجید می‌کنند خیلی زود دچار تکبر می‌شوید و ضرر خواهید کرد. اما اگر دوروبرتان افرادی باشند که به موقع و به جا تشویق و ستایش‌تان می‌کنند، به حس خوبی از خودتان دست پیدا خواهید کرد و رابطه‌ی سالمی با خودتان خواهید داشت.

متواضع باشید 

ما می‌توانیم همزمان هم مغرور باشیم و هم متواضع. این که کاری را درست و خوب انجام داده‌اید دلیل نمی‌شود دنبال تعریف و تمجید دیگران باشید و ستایش آنها را جستجو کنید. شما کار خود را به بهترین نحو ممکن انجام دهید و انتظار کسب اعتبار از بیرون را نکشید.

چیزهای تازه را امتحان کنید 

وقتی تجربه‌ی جدیدی را امتحان می‌کنید به خودتان این اجازه را می‌‌دهید که در چیزی بهترین نباشید. مثلا یاد گرفتن یک مهارت جدید، شما را از محدوده‌ی امن و راحت‌تان بیرون می‌کشد و به شما حس مبتدی و تازه کار بودن را یادآوری می‌کند و وقتی در آن مهارت به تبحر رسیدید، بابت دست پیدا کردن به یک توانمندی جدید، احساس غرور خواهید کرد.

کاری را که دوست دارید انجام دهید 

ما آدمها وقتی که نسبت به کارمان احساس نارضایتی می‌کنیم، نیاز داریم از بیرون اعتبار و حمایت بیشتری دریافت کنیم. مثلا اگر از کارتان متنفر باشید، حس خودخواهی‌تان بروز کرده و مایلید از خودتان در برابر احساسات منفی محافظت کنید. کار همیشه هم قرار نیست باب میل و ساده باشد، اما شما باید بتوانید بدون مدام جستجو کردن تحسین و پاداش، رضایت‌ و جنبه‌های مثبتی در آن پیدا کنید.

برای خود اندیشی وقت بگذارید 

کمی از مشغله‌ها فاصله بگیرید؛ به این فکر کنید چه کسی هستید، چه چیزی برای‌تان ارزش دارد و چه احساسی نسبت به زندگی دارید. این تمرین باید در زندگی‌تان جاری باشد. برای بررسی خودتان وقت صرف کنید تا ببینید سطح غرورتان در حال رسیدن به خودخواهی است یا نه.

با بررسی احساسات‌تان می‌توانید پیش از انکه غرور زیادتان به شما آسیب وارد کند، خود را نجات دهید. برای چنین زمانهایی نیز از پیش برنامه داشته باشید تا کنترل امور را دست‌تان بگیرید. اگر در تشخیص شرایط خودتان ناتوان بودید از یک دوست قابل اعتماد کمک بخواهید تا شما را درست راهنمایی کند. آنهایی که نزدیک‌ترین روابط را با ما دارند، راحت‌تر می‌توانند اشتباهات ما را ببینند و گوشزد کنند.

به دیگران هم کمک کنید 

از توانمندی‌های‌تان برای کمک به دیگران استفاده کنید. این کار می‌تواند تحت حمایت گرفتن یکی از زیردستان‌تان باشد یا خدمتی رایگان به کسی که نیازمند است. کمک به دیگران، اصالت‌تان را تقویت می‌کند و به زندگی‌تان معنا می‌دهد. حتی اگر وقت زیادی ندارید باز هم می‌توانید راههایی پیدا کنید که دنیا را برای خود و دیگران جای بهتری کنید.

باور داشتن توانایی‌ها و حس غرور بابت کاری که انجام داده‌اید نه تنها مشکلی ندارد بلکه بسیار هو خوب است، اما یادتان باشد در هر شرایط و مرحله‌ای که هستید ریشه‌های‌تان را فراموش نکنید و فروتن باشید. این چیزی است که دیگران را شیفته‌ی شما خواهد کرد.

 غرور، چیزی فراتر از آن چیزی است که چشمهای‌مان می‌بینند و می‌توانیم راه هایی پیدا کنیم که غرور به نفع‌مان تمام شود.