اگر فکر می‌کنید که در زمستان هیچ آدم عاقلی برای تفریح و گردش از خانه بیرون نمی‌رود، سخت در اشتباهید. اتفاقا زمستان می‌تواند یکی از بهترین فصول برای گشت و‌گذار باشد، به شرط اینکه جای مناسبی را انتخاب کنیم و البته بی‌خیال جای گرم‌ونرم خانه شویم. فقط می‌ماند یک مشکل آلودگی هوا در فصل سرما که آن هم می‌توان یا سراغ جاهای خوش آب و هواتر رفت و یا اینکه روی روزهایی که خبری از آلودگی هوا نیست حساب کرد.

همین تهران خودمان فقط پایتخت دود و دم و ترافیک نیست. اگر گره‌های کور خیابان‌ها و سرب‌های رقصان در هوایش را کنار بزنیم با شهر زیبایی روبه‌رو می‌شویم که به پهنای دامنه البرز گسترده شده و هزار و یک جای دیدنی دارد. با برنامه‌ریزی برای یک گردشگری زمستانه می‌توانید زمستانی شاد و پر از برنامه‌های سیاحتی را تجربه کنید. این گزارش چند پیشنهاد جذاب دارد برای قرار گرفتن در مسیر‌های گردشگری زمستانه تهران. شال و کلاه کنید و در همین تعطیلات آخر هفته راهی این مسیرها شوید.

انتخاب مسیر مهم است
اول باید بپذیریم که زمستان هم زیبایی‌های خودش را دارد و با کمی برنامه‌ریزی می‌توان از آن بهره برد. دیدن بنا‌های تاریخی و مراکز تفریحی و زیارتی پایتخت در روزهای سرد هم خالی از لطف نیست. اگر دنبال پیشنهاد برای گردشگری زمستانه هستید بد نیست بدانید که پایتخت بیش از ۵ا مسیر زیارتی و سیاحتی برای شهروندان دارد. هر چند وقت یک‌بار هم خود شهرداری، تورهایی برای این مسیرها می‌گذارد و گردشگران را به سفرهای نیم‌روزه یا یک روزه تهرانگردی می‌برد.

فعلا خبری از این تورها نیست اما خودتان می‌توانید یک کوله سبک جمع کنید و همراه خانواده یا دوستان راهی این مسیرهای گردشگری شوید. ما ۵مسیر تاریخی و فرهنگی را برای گردشگران زمستانی پیشنهاد می‌کنیم. این 5‌مسیر پیشنهادی ما شامل ۳‌مسیر گردشگری تهران قدیم می‌شود. زیارت بقاع متبرکه امامزادگان نیز در این برنامه گنجانده شده است. یک مسیر هم شامل ری‌گردی می‌شود که جذابیت‌های خودش را دارد. حالا انتخاب پیش‌روی شماست؛ می‌توانید یکی از این مسیرها را انتخاب کنید و در همین تعطیلات راهی شوید.

پیشنهاد اول: ری‌گردی؛ مثل دیدار با تاریخ
بدون شک انتخاب مسیر جنوب پایتخت و ری‌گردی یکی از پربار‌ترین برنامه‌های گردشگری در زمستان خواهد بود. با یک نصفه روز وقت گذاشتن به سادگی می‌توانید از قدیمی‌ترین آثار تاریخی تهران و شهر ری دیدن کنید. این منطقه که در جنوب شرقی تهران قرار گرفته است، پیشینه بسیار کهنی دارد. قدمت برخی آثار به‌جا مانده در منطقه ۲۰، مانند قلعه گبری و آتشکده ری به دوره ماد‌ها و پیش از اسلام بر می‌گردد. با انتخاب این مسیر می‌توانید به‌طور منسجم و دقیق از این آثار تاریخی دیدن کنید. بازدید از تپه میل از جذاب‌ترین بخش‌های این مسیر به‌حساب می‌آید.

این تپه در ۱۲ کیلومتری جنوب‌شرقی ری واقع شده و برفراز آن آتشکده‌ای با قدمت ۱۵ قرن قرار گرفته است. در ایران باستان آتش همواره محترم شمرده می‌ شده و تجلی‌گاه خداوند بوده است. براساس شواهد تاریخی، آتشکده ری یکی از بزرگ‌ترین عبادتگاه‌های آن دوره معرفی شده است. پایه ستون‌های به‌جا مانده در بنا، دالان آتش، وجود گچبری‌هایی به شکل گل لوتوس و اشکال مختلف حیوانات نشان از شکوه این بنا در دوره آبادانی داشته و تماشای آن هنوز هم این حس را به گردشگران می‌دهد. بازدید از چشمه‌علی و زیارت بقعه بی‌بی‌شهربانو و حرم حضرت عبدالعظیم نیز از دیگر برنامه‌های شما در این مسیر می‌تواند باشد.

پیشنهاد دوم: بفرمایید استخوان سبک کنید
ما قرار نیست به شما پیشنهاد دهیم که در زمستان به کوه و طبیعت بروید که قطعا در این فصل نیاز به تجهیزات ویژه دارد. نقاط پیشنهادی ما جاهایی است که با یک لباس گرم ساده و همراه کودکان می‌توان رفت و یک روز لذتبخش را ساخت. گزینه گردشگری بعدی ما در زمستان، رفتن به زیارتگاه‌های پایتخت و استخوانی سبک‌کردن است. یادتان باشد منطقه‌های ۲۰، ۱۲ و یک از نقاطی هستند که سال‌هاست مزین به این بقاع متبرکه شده‌اند و حرم بیشتر امامزادگان در آنها قرار گرفته است.

زیارت بقعه متبرکه امامزاده یحیی(ع)، نخستین پیشنهاد ماست. این بقعه قدیمی در خیابان 15خرداد شرقی و در محله امامزاده یحیی(ع) قرار دارد و از دیرباز زیارتگاه تهرانیان قدیم بوده است. با رفتن به این زیارتگاه می‌توانید از سرای کاظمی و حمام نواب هم دیدن کنید. برای زیارت امامزادگان «سید ولی» و «زید» باید به قلب بازار تهران بروید که خب، رفتن به بازار، هم فال است و هم تماشا. رفتن به بقعه متبرکه امامزاده‌صالح(ع) در شمالی‌ترین نقطه پایتخت و در میدان تجریش هم خالی از لطف نیست.

می‌توانید در کنار زیارت، سری به بازار تاریخی تجریش بزنید و حسابی حال و هوایتان را عوض کنید. اگر وسیله نقلیه مهیا کنید می‌توانید راهی ارتفاعات کن شوید و به زیارت امامزاده داوود(ع) بروید. بازدید از بازارهای اطراف بقعه متبرکه امامزاده داوود(ع) در کن می‌تواند جزو برنامه گردشگری شما باشد. گرفتن سوغاتی هر چند کوچک بعد از زیارت برای دوستان و آشنایان و فامیل از رسوم قدیمی ماست که می‌تواند حسابی سرگرم‌کننده باشد. به قول معروف، زیارتی است که در دلش، می‌تواند خریدی و تجارتی هم باشد.

پیشنهاد سوم: قدم‌زدن در خیابان ادیان
یک پیشنهاد ویژه ما برای گردشگری در زمستان، قدم‌زدن در خیابان ادیان است. خیابان ادیان کجاست؟ خیابان سی تیر در حوالی میدان امام‌خمینی(ره) یا همان میدان توپخانه سابق، به خیابان ادیان معروف است. در این خیابان که قدمت آن به دوره پهلوی اول می‌رسد آثار تاریخی و دیدنی متنوعی قرار گرفته که بازدید‌کنندگان باید سر فرصت از آنها دیدن کنند. یکی از ویژگی‌های جالب خیابان سی تیر این است که در آن پایگاه‌های مذهبی ادیان مختلف مانند آتشکده، کنیسه، کلیسا و مسجد فعالیت می‌کنند. متولیان این بنا‌ها در کمال احترام با یکدیگر برخورد می‌کنند و سال‌هاست که در کنار هم مروج راستی و درستی و یکتا‌پرستی هستند.

به‌دلیل وجود این مراکز و پایگاه‌های مذهبی متعدد،به خیابان سی‌تیر لقب خیابان ادیان را داده‌اند. موزه ایران باستان در ابتدای این خیابان قرار گرفته و در آن بخش مهمی از آثار و اشیای مربوط به دوره هخامنشیان، ساسانیان، سلوکیان و اشکانیان نگهداری می‌شود.

مدرسه فیروز‌بهرام هم از دیگر دیدنی‌های این نقطه از تهران قدیم است. کلیسای حضرت مریم(س) در نیمه‌های این خیابان قرار دارد. روبه‌روی این کلیسا هم معبد و آتشکده آدریان قرار گرفته است. کنیسه حییم که محل عبادت کلیمی‌هاست همچنان به قوت خودباقی است و مسجد حضرت ابراهیم(ع) هم در نزدیکی آن قرار دارد. بازدید از موزه آبگینه و سفالینه نیز از برنامه‌های جذاب این مسیر گردشگری است.

پیشنهاد چهارم: سفر به میدان مشق
اگر از دوستداران آثار تاریخی تهران قدیم باشید حتماً میدان مشق را می‌شناسید. در این محوطه، آثار تاریخی و فرهنگی متعددی وجود دارد که هر یک به تنهایی می‌توانند شناسنامه‌ای برای هویت‌شناسی تهران باشند. پیشنهاد بعدی ما برای یک گردشگری زمستانه جذاب، رفتن به میدان مشق است. این محوطه در منطقه ۱۲ قرار دارد و روزانه توریست‌ها و گردشگران داخلی و خارجی زیادی از آن بازدید می‌کنند. قدمت این محوطه به دوران قاجار بر‌می‌گردد. میدان مشق در طول تاریخ فراز و فرود‌های زیادی به‌خود دیده و حالا اماکن دیدنی آن بازگو‌کننده این حوادث تاریخی هستند.

این محوطه تاریخی هم در نزدیکی میدان توپخانه یا همان میدان امام‌خمینی(ره) فعلی قرار گرفته است. سردر باغ ملی که یکی از درخشان‌ترین آثار تاریخی دوره قاجار است، نیز در ورودی میدان مشق قرار دارد. کاشیکاری‌های هنرمندانه، ارتفاع بلند و در فلزی پر نقش و نگار این بنا چشم هر بیننده‌ای را مسحور زیبایی خود می‌کند. بازدید از موزه و کتابخانه معروف ملک هم می‌تواند در برنامه این مسیر گردشگری گنجانده شود.

در این موزه آثار و اشیای قدیمی منحصر به فردی مانند قدیمی‌ترین نوشت‌افزار‌ها، نسخه‌های خطی و کتاب‌های نفیس به تماشا گذاشته شده است. با حضور در میدان مشق می‌توانید از ساختمان جالب قزاقخانه و محوطه قدیمی و زیبای وزارت امور خارجه دیدن کنید و طی همه این بازدیدها، اطلاعات جالبی از تهران عهد قاجارها به‌دست بیاورید.

پیشنهاد پنجم: دعوت به یک مهمانی قجری
در روزگاری نه چندان دور، تنها راه بزرگان و درباریان به میدان ارک باز بود. کاخ گلستان به‌عنوان دربار ۴ پادشاه دوره قاجار در انتهای این میدان قرار دارد. این بنای بزرگ تاریخی این روز‌ها کاربری کاخ‌موزه پیدا کرده و مجموعه‌ای از اماکن دیدنی تهران قدیم را در خود جای داده است. پیشنهاد پنجم ما برای گردشگری زمستانه بازدید از همین کاخ موزه است. البته تهران 2 کاخ موزه دیگر به نام‌های کاخ موزه نیاوران و سعدآباد هم دارد اما چون آنها در مناطق شمالی پایتخت قرار گرفته‌اند، شاید در زمستان محوطه و مسیر رسیدن به آنها کمی سرد باشد.

خب، برویم سراغ کاخ گلستان؛ شمس‌العماره از درخشان‌ترین آثار معماری در کاخ گلستان به‌حساب می‌آید. به گواهی تاریخ، این بنا بلند‌ترین ساختمان دوره قاجار بوده. عمارت حوضخانه با عکس‌های دیدنی دربار و شاه و ملیجک‌ها، تالار با شکوه سلام، ایوان تخت مرمر و موزه مردم‌شناسی نیز از دیگر آثار این مجموعه تاریخی و فرهنگی هستند. میدان ارک در دوره قاجار و پهلوی محوطه بسیار وسیعی را در اختیار داشته است.

میدان امام‌خمینی(ره)، خیابان باب‌همایون، خیابان قدیمی داور، کاخ دادگستری و مسجد مشهور ارک از دیدنی‌های این میدان بزرگ به‌حساب می‌آیند. عمارت رادیو هم در این میدان قرار دارد و با رفتن به این مسیر می‌توانید از آن بازدید کنید. سردر قورخانه، مدرسه دارالفنون در خیابان ناصر‌‌‌خسرو، بقایای تکیه دولت، ساختمان قدیمی کلانتری ارک و بانک ملی از بناهایی هستند که در محدوده این میدان قرار گرفته‌اند. این محوطه در دوره قاجار کاربری نظامی داشت و مسیر و ورودی‌های آن به دروازه‌های معروف شهر مانند نقاره‌خانه و دروازه دولت منتهی می‌شدند.

گردشگری کوتاه‌مدت
پیشنهادهای ما در این صفحه همگی در دسته گردشگری کوتاه‌مدت قرار می‌گیرد؛ یعنی همان گشت و‌گذاری که نیاز به یک نصفه روز یا یک روز وقت گذاشتن دارد. تمام حسن گردشگری‌کوتاه‌مدت در کم‌خرج‌بودن آن نهفته است. سفر طولانی‌مدت، حتی اگر هم آدم ولخرجی نباشید، کلی خرج روی دست‌تان می‌گذارد؛ هزینه‌ای که احتمالا اصلا برایش برنامه‌ریزی نکرده‌اید و در سفر به شما تحمیل شده است.

البته گردشگری کوتاه‌مدت هم هزینه دارد اما شما در این سفر با یک برنامه‌ریزی می‌توانید بسیاری از هزینه‌ها را کاهش دهید؛ مثلا یک ناهار ساده آماده کنید و با خود ببرید تا مهمان رستوران‌ها و غذاخوری‌های بیرون نشوید. روی وسایل حمل‌ونقل عمومی هم می‌توانید برای رفت‌وآمدتان حساب کنید. گردشگری کوتاه‌مدت به شما این امکان را می‌دهد که کمی استراحت کرده و فشارهای روحی را از خودتان دور کنید. این گردشگری خستگی شما را از بین می‌برد. اما معمولا در برگشت از سفرهای طولانی، حسابی خسته خواهید بود.

گردشگری همیشه نیاز به نظم دارد
می‌گویند آدم‌هایی مهارت‌های بالا دارند که می‌توانند هر اتفاق ساده‌ای را تبدیل به فرصتی طلایی کنند. گردشگری زمستانه هم می‌تواند یکی از این اتفاق‌هایی باشد که باید آن را به فرصت مهارت‌آموزی تبدیل کرد؛ البته اگر منظم باشیم. بعضی‌ها فکر می‌کنند که فقط با حضور در تورهای گردشگری باید نظم را رعایت کرد تا از فعالیت گروهی جا نماند، درحالی‌که اینطور نیست و هر برنامه گردشگری برای اینکه سرانجام خوبی داشته باشد نیاز به نظم و انضباط دارد. اگر می‌خواهید بهترین بهره را از این برنامه تفریحی و آموزشی ببرید، باید حواستان به ساعت باشد. بی‌نظمی هر یک از دوستان یا اعضای خانواده شما می‌تواند به قیمت نارضایتی و بهره‌نبردن دیگر افراد از این برنامه تمام شود. سعی کنید وقت‌شناس باشید تا بتوانید پا به پای دیگران از همه نقاط دیدنی بازدید کنید. پس در بازدید‌ها یک چشمتان به آثار تاریخی و چشم دیگرتان به عقربه‌های ساعت باشد.

سراغ راهنماها و کارشناسان بروید
اگر به تورهای رسمی گردشگری بروید معمولا یک راهنمای مجرب و کار‌شناس شما را در بازدید از آثار تاریخی راهنمایی می‌کند. اما حالا که خودتان راهی اماکن گردشگری شده‌اید می‌توانید روی کمک راهنماها و کارشناسان مستقر در اماکن تاریخی حساب کنید. حتما سراغ‌شان بروید و از آنها بخواهید که کمی در مورد مکان مورد بازدید توضیح دهند.

یادتان باشد در کنار این کار‌شناسان، مطالب زیادی را می‌توانید آموزش ببینید. صبر کنید تا توضیحات این کار‌شناسان درباره قدمت و کاربری بنا‌های تاریخی تمام شود بعد به بازدید بروید. یادتان باشد که حتماً در این برنامه‌های گردشگری مجهز به نوشت‌افزار هم باشید. می‌توانید گفته‌های راهنماها را در یک دفترچه کوچک یادداشت و با مرور آنها، اطلاعات‌تان را درباره نقاط دیدنی شهر در حافظه‌تان ثبت کنید. این دانستنی‌ها می‌تواند شما را تبدیل به آدمی خوش‌صحبت کند.

سوژه‌های ناب را ثبت کنید
دوربین عکاسی حتما همراه‌تان باشد. حالا حتما هم لازم نیست یک دوربین حرفه‌ای با چند لنز مختلف داشته باشید، همین دوربین‌های موبایل هم می‌تواند کارتان را راه بیندازد. الان بیشتر گوشی‌های همراه مجهز به دوربین‌های با کیفیت هستند که در هر خانواده یکی از آنها پیدا می‌شود.

در طول بازدید از اماکن تاریخی و فرهنگی و زیارتی، سوژه‌های عکاسی زیادی خواهید دید. پس می‌توانید از این سوژه‌ها که می‌تواند بنای یک آتشکده، کاخ‌های دوره قاجار یا ضریح متبرک امامزاده‌ای باشد، عکاسی کنید و آن را در شبکه‌های اجتماعی برای دوستان و آشنایان‌تان به اشتراک بگذارید تا دیگران هم به بازدید از این آثار فاخر تشویق شوند. این عکس‌ها می‌توانند شرح کوتاه و مفیدی هم داشته باشند. برای شرح‌نویسی هم می‌توانید از یادداشت‌های دفترچه‌ای که به همراه داشته‌اید استفاده کنید. این کار هم گردشگری زمستانی شما را حسابی پربار می‌کند.

بسته‌های فرهنگی را جمع کنید
در بازدید از موزه‌ها و اماکن تاریخی شهر، معمولا دفترچه‌ها یا بسته‌ها و بروشور‌های فرهنگی رایگانی در اختیارتان قرار می‌گیرد، به آنها بی‌اعتنایی نکنید و آنها را دور نیندازید. با دسته‌بندی و نگهداری از این بروشور‌ها، می‌توانید آرشیو خوبی از آثار تاریخی تهران داشته باشید.

هر وقت هم نیاز به اطلاعات داشتید می‌توانید به این محصولات فرهنگی رجوع کنید. معمولا در این بروشورها و دفترچه‌ها مطالبی درباره قدمت و کاربری آثار تاریخی بیان شده است. دانستن این موارد کمک زیادی به افزایش اطلاعات و آگاهی‌های شما درباره دوره‌های تاریخی مختلف می‌کند. برخی از آثار تاریخی مانند کاخ‌موزه‌ها نیز فروشگاه‌های مجزایی دارند که در آنها کتاب‌ها و بسته‌های فرهنگی ویژه آن بنا به فروش می‌رسد. پیشنهادمان این است که کمی هزینه کنید و آنها را بخرید.

یک مسیریاب حرفه‌ای شوید
اگر در طول مسیر گردشگری زمستانی حواستان به خیابان‌ها باشد و نشانی‌ها را یادداشت کنید به سادگی می‌توانید تبدیل به شهروندی شوید که آثار تاریخی و فرهنگی شهر را مثل کف دستش می‌شناسد. در دفترچه‌ای که به همراه دارید، بهترین مسیر‌های دسترسی به آثار تاریخی و بقاع متبرکه را یادداشت کنید. برای این کار می‌توانید از راننده تاکسی‌های سطح شهر هم کمک بگیرید.

با یادداشت‌کردن این نشانی‌ها امکان این را خواهید داشت تا در بازدید‌های دیگر، مسیر‌ها را به سادگی طی کنید و راهنمای مسیر‌یابی این اماکن برای خانواده و دوستان خود باشید. در ضمن کم‌کم می‌توانید تبدیل به یک تورلیدر شوید و دوستان و فامیل را در هفته‌های آینده به نقاط دیدنی تهران ببرید. بالاخره شما یک پایتخت‌نشین هستید و خیلی بد است که از اماکن دیدنی شهرتان اطلاعی نداشته باشید. مسیرهای گردشگری را می‌توانید در شبکه‌های اجتماعی هم معرفی کنید.

تماشای نقاشی‌ های کمال‌الملک
یکی از پیشنهادهای فرعی ما برای گردشگری زمستانه، مسیر ویژه میدان بهارستان است که نباید آن را از دست بدهید. اگر قدم‌رنجه کنید و به این میدان تاریخی پایتخت بروید می‌توانید از کاخ بهارستان، عمارت زیبا و باشکوه مسعودیه و کوچه نظامیه دیدن کنید. بازدید از موزه کمال‌الملک در عمارت نگارستان از بخش‌های خاطره‌انگیز این مسیر خواهد بود.

یک پیشنهاد فرعی دیگر هم این است که به یکی از کاخ‌موزه‌های شمالی پایتخت بروید، به شرط اینکه حتما لباس گرم بیشتری به‌تن کنید. پیشنهاد ما هم رفتن به کاخ‌موزه نیاوران است، چون هم جمع‌وجورتر است و هم می‌توان در نصفه روز از آن بازدید کرد. بعدش هم می‌توانید با طی کردن یک مسیر کوتاه به موزه حیات‌وحش دارآباد بروید. اگر فرصت دارید حالا که به مناطق شمالی تهران رفته‌اید بازدید از موزه سینما را از دست ندهید که حسابی برایتان جذاب خواهد بود.