علم اعصاب و روان معتقد است براي داشتن ذهني خلاق و پويا بايد هر از گاهي به مغز خودمان استراحت دهيم و در حقيقت اين ذهن ساکت و آرام است که مي‌تواند به توليد بهترين ايده‌هاي ممکن همت گمارد. اما آيا مي‌توان در ميانه‌ي يک روز پرمشغله با انواع و اقسامي از وظايف و مسئوليت‌ها به چنين ذهن ساکت و خاموشي نائل شد؟ در اين مقاله سه راهکار خاص، ساده و سريع را براي ايجاد وقفه و استراحت ذهني به شما معرفي مي‌کنيم.

تمدد اعصاب سريع‌السير
تحقيقات جديدي که در آزمايشگاه تصويربرداري عصبي در پرديس لس‌انجلس دانشگاه کاليفرنيا (UCLA) صورت گرفته، اذعان مي‌کند افرادي که به تکنيک‌هاي تمدد اعصاب مي‌پردازند، قشر خاکستري بيشتري در مغز خود دارند که اين موضوع نشانگر ارتباط قوي‌تر بين بخش‌هاي مختلف مغز آنهاست؛ موضوعي که مي‌تواند به کاهش بيماري‌هاي مغزي (اتروپي) در اين گروه منتج شود. به عبارت ديگر، تمدد اعصاب مي‌تواند به بزرگ‌تر، سريع‌تر و جوان‌تر شدن مغز افراد بيانجامد. آيلين لودر مدير ارشد اين تحقيات علمي توضيح مي‌دهد: «به نظر مي‌رسد که اين اقدام فعاليت ذهني خوبي باشد و مي‌تواند به طور بالقوه‌اي به تغيير ساختار فيزيکي مغز فرد منتج شود.»

نکته: اگر شما از طريق سيستم حمل و نقل عمومي جابجا مي‌شويد، مي‌توانيد از زمان به طرز هوشمندانه‌تري استفاده کرده و براي ده دقيقه‌اي چشمان خود را ببنديد و پيش از رفتن به سر کار قدري تمدد اعصاب کنيد. بهتر است تصوير بسيار خاصي را انتخاب نماييد، مثلاً يک آبشار زيبا، ساحل دريا، درختي قشنگ يا هر عکس جذاب ديگر، و تنها بر روي آن تمرکز کنيد. اگر تفکرات ديگري به ذهن شما خطور مي‌کند، به آرامي آنها را به کناري هدايت کنيد. سعي کنيد اين تکنيک را روزي يک يا دو بار انجام دهيد. هدف از اين کار همانا ايجاد حس آگاهي و آرامش در فرد است.

چرخه‌هاي 90 دقيقه‌اي کار و کوشش
کي. آندرس اريکسون يکي از روانشناساني است که به خاطر تحقيقات و تئوري‌ها و کارايي بالاي نظرياتش در حوزه‌هاي گوناگون – از موسيقي گرفته تا دانش و ورزش و کار – مطرح است. وي ايده‌ي چرخه‌هاي 90 دقيقه‌اي کار و تفريح 5 دقيقه‌اي را توصيه کرده است. اين شيوه‌ي سينوسي، داراي بازه‌اي صرف جهت جذب انرژي است که فرد را در انجام بهتر امور در سيکل بعدي ياري مي‌رساند. اين روش درواقع ساده‌ترين راه براي ايجاد رنگ تفريح در زندگي روزمره است.

نکته: بهتر است يک برنامه‌ي «يادآوري زنگ تفريح» دريافت کنيد، برنامه‌هايي چون Scirocco يا Health Hints از اين دسته‌اند. پس از نصب و راه‌اندازي آنها را براي فواصل زماني 90 دقيقه‌اي تنظيم کرده و بين هر بازه‌ي کاري يک زمان تفريح 5 دقيقه‌اي نيز در نظر بگيريد. پس از آن به انجام کار پرداخته و به خوبي بر روي آن تمرکز کنيد؛ پس از انجام امور محوله نيز به تفريح مشغول شويد. اين تفريح مي‌تواند شامل راه رفتن، صحبت با همکاران، نوشيدن چاي يا گوش کردن به موسيقي يا هر کار ديگري که دوست داريد باشد؛ يعني اموري که به شما «انرژي دوباره» مي‌دهد. حتي اگر فکر مي‌کنيد که به تفريح نيازي نداريد باز هم به آن بپردازيد تا ذهن‌تان پس از کار، نفسي تازه بکشد و بعد از آن دوباره به کار بازگرديد.

تصورات و خيال‌پردازي‌هاي روزانه
بسياري از افراد اين داستان را شنيده‌اند که چطور آرتور فراي از کمپاي 3M به ايده‌ي يادداشت برداري نوين دست يافت: او مشغول خيال پردازي در کليسا بود که اين ايده همچون صائقه‌اي به کله‌اش زد! جوآنتا اسکولر يکي از محققان دانشگاه کاليفرنيا در سانتا باربارا مکرراً نشان داده افرادي نظير آرتور فراي که به تصوررات خويش فرصت بارور شدن مي‌دهند، داراي قوه‌ي تخيلي قوي هستند و مي‌توانند در آزمون‌هاي خلاقيت نمره‌ي بالاتري دريافت کنند. آنچه موجب تفاوت بين تصورات و تمدد اعصاب مي‌شود آن است که در اين روش بجاي آنکه فرد ذهن خويش را تهي کند، اجازه مي‌دهد تا فکرش از خيالات گوناگون و تصادفي پر شوند. اين ترفند به فرد کمک مي‌کند تا در صورت مواجهه با تصورات خاص سريعاً آنها را به کار بندد. نکته: بيست دقيقه‌اي را به اين موضوع اختصاص دهيد و دو بار در هفته به خصوص زماني که ناهار مي‌خوريد به ايده‌پردازي بپردازيد. پيرامون هر چيزي به غير از کار فکر کنيد – مثلاً مسافرت به ساحل دريا، ساختن خانه‌اي رويايي، انجام مسابقات ورزشي و... – مي‌توانيد تعداد دفعات اين تمرين را حتي به 3 يا 4 نوبت در هفته نيز افزايش دهيد. پس دفعه ي بعد که کسي مچ شما را در حين خيال‌پردازي گرفت و مدعي شد که سر کار بازي گوشي کرده و اصلاً حواستان نيست، بهتر است براي او توضيح دهيد مشغول بارور کردن ذهن خلاق خود هستيد!