امروز زنگ املا است. برگه‌ها روی میز است و معلم شمرده با صدای بلند کلمات را تلفظ می‌کند تا دانش آموزان با تمرکز بنویسند. برخی دانش آموزان از تسلط بالایی در نوشتن املا برخوردارند، تعدادی وسط املا جا می‌مانند و معلم دوباره تکرار می‌کند اما عده ای هم هستند که به قدری دستشان کند است که توقع دارند معلم برای هر کلمه‌ای که می‌گوید 5 دقیقه صبر کند تا آنها بتوانند بنویسند.

زهرا مداد سیاه را محکم در دست گرفته است و با فشار روی کاغذ می‌کشد؛ بازهم از این فشارهای بیش‌ازاندازه نوک مدادش می‌شکند و بیشتر وقتش صرف تراشیدن نوک مداد می‌شود. معلم نصف املا را می‌گوید و زهرا همچنان مشغول تراشیدن مدادش است و مدام نوشته هایش را پاک می کند. از املا حسابی جا می‌ماند؛ وقت املا تمام می‌شود و معلم می‌گوید برگه‌ها بالا اما برگه ی زهرا سفید است! همکلاسی زهرا سرش را تکان می‌دهد و باحالت تمسخر می‌گوید: «چرا این‌قدر کند می‌نویسی؟!»

یکی از مشکلاتی که برخی از دانش آموزان در دوران مدرسه مخصوصاً ابتدایی با آن روبرو می‌شوند مشکل کند نویسی است که این مسئله به‌تنهایی می‌تواند مشکلات دیگری همچون از دست دادن اعتماد به نفس، ضعیف شدن در درس‌ها، از دست دادن انگیزه و...را به وجود آورد اما چرا بعضی دانش آموزان در نوشتن و حل مسائل کند هستند و چه روش‌هایی برای تندنویسی دانش آموزان کند نویس وجود دارد؟

در مبحث نوشتاری دانش آموزان ابتدایی مشکلات زیادی وجود دارد مثل کند نویسی، کج نویسی و درشت‌نویسی بیش‌ازحد که در مجموع به این مشکلات کند نویسی می‌گویند.

کارشناس مدیریت امور فرهنگی و  مدیریت آموزشی، در گفتگو با ما، به علت کند نویسی دانش آموزان و روش‌هایی جهت درمان این مسئله اشاره می کند.

ممکن است یکی از علل کند نویسی در دانش آموزان ترس و اضطراب القا شده از سمت معلم و یا از سمت والدین باشد؛ توقعاتی که والدین از فرزند خود دارند باعث می‌شود نوعی وسواس در او به وجود بیایید که گمان می‌کند که درست ننوشته است، پس به طور مداوم نوشته‌هایش را پاک می کند و سعی دارد  مداد را فشار دهد و با دقت بیشتری بنویسد که این دقت بیش‌ازاندازه باعث می‌شود کودک کُند عمل کند. از این رو خانواده ها باید شرایط را به‌گونه‌ای فراهم کنند که دانش‌آموز احساس نکند توقعی فراتر از توانمندی از او دارید بلکه همیشه باید این‌گونه دانش آموزان را مورد تشویق قرار داد حتی اگر وظایفش را با ایراد انجام می دهد برای اینکه در انجام کارش تسریع داشته باشد حساسیت‌هایتان را کنار بگذارید و اجازه دهید اول مشکل کند نویسی کودک حل شود و بعد به مسائل دیگر بپردازید.

یکی دیگر از دلایل کند نویسی، تکالیف تکراری و بدون جذابیت است. این مسئله زمینه‌هایی را برای کند نویسی دانش‌آموز ایجاد می‌کند.

رونویسی، حل تمرین های مشابه به عنوان تکلیف در منزل موجب می شود تا دانش آموز از تکرار بی اندازه یک مسئله دلزده و این دلزدگی مانعی برای ادامه نوشتن یا کُندنویسی تکالیف شود. به جای تکالیف تکراری که در مدرسه باید تحت نظارت معلم، توسط دانش آموزان انجام شود، مهارت های اجتماعی و زندگی مثل برقراری ارتباط با اعضای خانواده، کمک کردن به آنها، تمیز کردن اتاق، خرید رفتن با پدر و مادرو... به عنوان تکلیف در منزل به دانش آموزان به خصوص در مقاطع اول تا سوم داده شود. معلمان باید تا حد امکان از دادن تکالیف تکراری به معنای چندباره نوشتن از روی کتاب، دفتر مشق و... اجتناب ورزند چرا که این امر نتیجه ای جز خسته شدن دانش آموز از تکلیف و در نهایت کُند نوشتن و درست ننوشتن او دی پی نخواهد داشت

راهکارهایی برای درمان کند نویسی دانش آموزان

ازآنجایی‌که کندنویسی می‌تواند مشکلاتی را برای کودک ایجاد کند، اگر در سنین پایین درمان نشود در بزرگ‌سالی می‌تواند مشکلات دیگری را ایجاد کند لذا این کارشناس آموزشی راهکارهایی را برای درمان کند نویسی دانش آموزان ارائه می‌دهد:
 

 استفاده از مدادهای کوتاه باعث می‌شود که دانش‌آموزان در نوشتن عملکرد کُندی داشته باشند لذا آنها به‌هیچ‌وجه نباید از مدادهای کوتاه استفاده کنند. همین‌طور میزهایی که دانش آموزان کندنویس در مدارس روی آن می‌نشینند باید مناسب باشد، خیلی بلند و خیلی کوتاه نباشد؛ همچنین این دانش آموزان نباید از کاغذهای کاهی و روغنی استفاده کنند.

باید توجه داشت که ممکن است یکی از علل کند نویسی، ضعف عضلات انگشتان و مچ دانش‌آموز باشد که ما در جلساتی که با والدین این دانش آموزان برگزار می کنیم، یکسری راهکارها ارائه می‌دهیم که والدین در خانه اجرا کنند مثلاً برای عمل انبساط و انقباض ماهیچه‌ها از والدین می‌خواهیم دانه‌های تسبیح را زمین بریزند و از دانش‌آموز بخواهند که آن‌ها را با سرانگشتانش بردارد، این روش به تقویت عضلات انگشتان کمک می‌کند.

هوا نویسی هم برای درمان کند نویسی مفید است. دانش‌آموز باید در هوا با قلم شروع کند به نوشتن که این روش در تندنویسی کمک قابل‌توجهی می‌کند چراکه حرکات عضلات دست، بازو و ساعد، هماهنگی عقل و چشم را می‌خواهد و این باعث می‌شود دانش‌آموز به تندنویسی عادت کند.

یکی دیگر از روش‌ها برای تمرین تندنویسی این است که دانش‌آموز هرروز قبل از انجام تکالیف به‌صورت بازی یا مسابقه چند دقیقه انگشتان دست را باز و بسته کند.

ازآنجایی‌که دانش آموزان کند نویس قلم را با فشار زیاد دست می‌گیرند معلم باید سعی کند که این میزان فشار واردکردن دستِ بچه به قلم را کنترل کند و این بچه‌ها باید نزدیک معلم باشند و در ابتدای آموزش به‌هیچ‌وجه نباید از کاغذهای بدون خط استفاده شود.

یکی درگیر از روش‌های تقویت تندنویسی در این‌گونه دانش آموزان باز و بسته کردن دکمه‌های لباس و یا پیچیدن نخ به دور قرقره است که این روش به تقویت عضلات کمک می‌کند. معلم و یا والدین می‌توانند مسابقه‌ای را در این زمینه برگزار کنند که این باعث می‌شود بچه سرعت عملش بالا رود برای اینکه در مسابقه برنده شود.

همچنین بیشتر تکالیف بچه‌های کند نویس بهتر است که در مدرسه و بین دانش آموزان دیگر انجام شود که این مسئله باعث حس رقابت و تحریک‌پذیری بین آن‌ها می شود و برای تحریک بیشتر می‌توانید هرچند وقت یک‌بار مسابقه تندنویسی در کلاس برگزار شود تا بچه‌ها به فعالیت بازداشته شوند.

یکی دیگر از تمرین‌های تندنویسی مدیریت زمان است. والدین می‌توانند برای نوشتن فرزندشان زمان بگیرند و اگر این مدیریت زمان همراه با پاداش باشد خیلی تأثیر گذار است.

یادتان باشد یادگیری خواندن و نوشتن کلید موفقیت فرزند شما خواهد بود؛ بنابراین هرچه دراین‌باره تلاش کنید تا مهارت‌های فرزندتان تقویت شود، نتیجه آن را خواهید دید.