ازدواج براي انسان يك نياز طبيعي است و فوائد مهمي را در بردارد كه اهم آنها عبارت استاز: 

1-نجات از سرگرداني و بي‏پناهي و تشكيل خانواده.دختر وپسري كه ازدواج نكرده‏اند بمنزلهكبوتراني بي‏آشيانه هستند،كه بوسيله‏ازدواج خانه و آشيانه و پناهگاه مي‏يابند.شريك درزندگي و مونس ومحرم راز و غمخوار و مدافع و كمك بدست مي‏آورند.
2-ارضاي غريزه جنسي،غريزه جنسي در وجود انسان غريزه‏بسيار نيرومند و ارزنده‏اي است.و بهمين جهت نياز دارد به وجود همسري‏كه در يك محيط امن و آرامش،در مواقع احتياج،ازوجودش بهره بگيردو لذت ببرد.تامين صحيح خواسته‏هاي غريزه جنسي يك نياز طبيعياست‏كه بايد اجابت‏شود و الا ممكن است پي‏آمدهاي بد رواني و جسماني واجتماعي داشتهباشد.كسانيكه از ازدواج امتناع مي‏ورزند غالبا به‏بيماريهاي رواني و جسماني مبتلا مي‏گردند.
3-توليد و تكثير نسل،بوسيله ازدواج انسان فرزند پيدا ميكند.
وجود فرزند ثمره ازدواج و باعث تحكيم بنياد خانواده و آرامش و دلگرمي‏زن و شوهر ميباشد.و بهمين جهت در قرآن و احاديث نسبت‏به ازدواج تاكيدات‏فراواني بعمل آمده است.از بابنمونه:خدا در قرآن مي‏فرمايد:و از آيات‏خدا اينست كه براي شما همسراني را آفريد تا با آنهاانس بگيريد (5) رسول‏خدا صلي الله عليه و آله فرمود:در اسلام بنائي بر پا نشده كه بهتر ازتزويج‏باشد. (6)
امير المؤمنين عليه السلام فرمود:تزويج كنيد كه سنت رسول‏خداست.پيامبر صلي الله عليهو آله مي‏فرمود:هر كسي مي‏خواهد از سنت‏من پيروي كند بايد ازدواج نمايد.بوسيله ازدواجفرزند بياوريد (و تعدادمسلمانها را زياده گردانيد) كه من در قيامت‏با كثرت شما به امتهاي ديگرمباهات و افتخار مي‏كنم. (7)
امام رضا عليه السلام فرمود:هيچكس فائده‏اي بدست نياورد كه‏بهتر از همسر شايسته باشد.همسري كه وقتي به او نگاه مي‏كند شادمانش‏ميگرداند و در غياب او نفس خودش و مال او رانگهداري مينمايد. (8)
مطالب مذكور آثار و منافع دنيوي و حيواني ازدواج بود،كه‏حيوانات نيز برخي از آنها را دارنداين قبيل امور را نمي‏توان هدف اصلي‏ازدواج انسان باعتبار اينكه انسان است،محسوب داشت.انسان در اين‏جهان نيامده تا مدتي بخورد و بياشامد و بخوابد و شهوتراني و لذتجوئي‏كندآنگاه بميرد و نابود شود.مقام انسان عالي‏تر از اينهاست.انسان آمده تا با علم و عمل و اخلاقنيك نفس خويش را پرورش دهد و در راه كمال وصراط مستقيم انسانيت‏سير و صعود كند تابه مقام خوب پروردگار جهان‏نائل گردد.انسان موجودي است عالي كه با تهذيب و تزكيه نفسو اجتناب‏از بديها و پرورش فضائل و مكارم اخلاق و انجام كارهاي نيك،مي‏تواندبه مقامشامخي نائل گردد كه فرشتگان بدان مقام راه ندارند.انسان‏موجودي است جاودانه و در اينجهان آمده تا با راهنمائيهاي پيامبران وبكار بستن قوانين و برنامه‏هاي دين،سعادت دنيا وآخرت خويش را تامين‏كند و در جهان آخرت،در جوار حق،در خوشي و آسايش تا ابدزندگي‏كند.
بنابراين هدف اصلي ازدواج انسان را در اين برنامه بايد جستجوكرد.هدف ازدواج يك انسانديندار بايد اين باشد كه با تعاون و همكاري‏همسرش بتواند نفس خويش را از گناهان و بديهاو اخلاق زشت تهذيب‏نمايد و با عمل صالح و اخلاق نيك پرورش دهد تا به مقام شامخانسانيت‏و تقرب به خدا نائل گردد.و همسر شايسته و خوب و موافق براي رسيدن‏به چنينهدف مهمي ضرورت دارد.
دو انسان مؤمن كه با ازدواج تشكيل خانواده ميدهند،از انس ومحبت و آرامش و كاميابيهايمشروع جنسي برخوردار ميشوند،و درنتيجه از انحراف و تمتعات غير مشروع و راه يافتن بهمراكز فساد واعتيادهاي خطرناك و ولگرديها و شب نشينيهاي خانمانسوز محفوظ و درامانخواهند بود.و بهمين جهت پيامبر اكرم و ائمه اطهار عليهم السلام‏نسبت‏به ازدواج بسيارتاكيد نموده‏اند.رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود:هر كس كه ازدواج كند نصف دينش راحفظ نموده است. (9)
امام صادق عليه السلام فرمود:دو ركعت نمازي را كه افراد متاهل‏بخوانند،از هفتاد ركعتنمازي كه افراد غير متاهل بخوانند افضل‏ميباشد. (10)
وجود همسر ديندار و موافق (چه زن چه مرد) در امكان انجام‏وظيفه و عمل به واجبات ومستحبات و ترك محرمات و مكروهات،وتخلق به اخلاق نيك و اجتناب از اخلاق زشت،نقشبسيار مهمي را ايفاميكند.اگر زن و شوهر هر دو ديندار و در طريق پرورش و تزكيهنفس‏باشند،در پيمودن اين راه دشوار نه تنها مانع نخواهند بود بلكه تعاون وتشويق خواهندداشت.مگر يك نفر مجاهد في سبيل الله بدون تاييد وتوافق همسرش مي‏تواند در ميدانجهاد خوب بجنگد و حماسه آفريني كند؟
مگر انسان،بدون توافق همسرش مي‏تواند در كسب و كار و تحصيل اموال‏همه جهات شرعيو اخلاقي را رعايت كند،حقوق واجب مالي را بپردازد،از اسراف و تبذير اجتناب نمايد،و مازادمخارج ضروري خويش را درامور خيريه انفاق كند؟
همسر ديندار و مؤمن همسرش را بخوبي و صلاح دعوت ميكند وهمسر لاابالي و بد اخلاقهمسرش را به فساد و بد اخلاقي ميكشد و ازهدف مقدس انسانيت دور ميگرداند.و بهمينجهت‏به مرد و زن سفارش‏شده كه بهنگام ازدواج موضوع ايمان و دينداري و اخلاق را شرطاساسي‏محسوب بدارند.
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود:خداوند عز و جل فرموده‏است وقتي اراده كنم كه تمامخوبيهاي دنيا و آخرت را براي شخص‏مسلماني جمع كنم به او قلبي خاشع و زباني ذاكر وبدني كه بر بلاها صابرباشد عطا ميكنم.و همسر مؤمني به او ميدهم كه هر گاه باو نگاهكندخوشنودش سازد و در غياب،حافظ نفس خويش و مال او باشد. (11)
شخصي خدمت رسول خدا صلي الله عليه و آله عرض كرد:
همسري دارم كه بهنگام ورود به خانه باستقبالم مي‏آيد و بهنگام خروج‏بدرقه‏ام ميكند.هنگامي كه مرا اندوهناك يافت در تسليت من ميگويد:اگردرباره رزق و روزي مي‏انديشيغصه نخور كه خدا ضامن روزي است.واگر در امور آخرت مي‏انديشي خدا انديشه و اهتمام ترازياده گرداند.پس‏رسول خدا فرمود:خداي را در اين جهان عمال و كارگزاراني است و اين‏زن ازعمال خدا ميباشد.چنين همسري نصف اجر يك شهيد را خواهدداشت. (12)
امير المؤمنين عليه السلام نيز چنين هدف بزرگي را در نظر داشته‏كه درباره حضرت زهراعليها السلام فرمود:بهترين كمك است در راه‏اطاعت‏خدا.در تاريخ چنين آمده كه رسول خداصلي الله عليه و آله روزبعد از عروسي حضرت علي و حضرت زهرا براي تبريك و احوالپرسي،به منزل آنها تشريف فرما شد.از حضرت علي عليه السلام پرسيد:همسرت‏را چگونه يافتي؟گفت:زهرا را بهترين كمك براي اطاعت‏خدا يافتم.
آنگاه از حضرت زهرا پرسيد:شوهرت را چگونه يافتي؟گفت:بهترين شوهر است. (13)
امير المؤمنين عليه السلام در اين جمله كوتاه هم بانوي شايسته ونمونه اسلام را معرفينمود،هم هدف اساسي و اصلي ازدواج را بيان كرد.

بخش اول:وظائف بانوان
شوهرداري
شوهرداري يعني مواظبت و نگهداري شوهر.شوهرداري كار سهل‏و آساني نيست كه از هر زنبي‏لياقت و ناداني ساخته باشد،بلكه كارداني وذوق و سليقه و زيركي مخصوص لازم دارد،زنيكه بخواهد شوهرداري كندبايد دل او را بدست آورد،اسباب رضايت‏خاطرش را فراهمسازد.مواظب‏اخلاق و رفتارش باشد،به كارهاي نيك تشويقش كند،از كارهاي بدنگهداريشكند،مواظب بهداشت و حفظ الصحه و تغذيه او باشد.سعي كنداو را به صورت يك شوهرآبرومند و محبوب و مهربان در آورد تا براي‏خانواده‏اش بهترين سرپرست و براي فرزندانشبهترين پدر و مربي باشد.
خداوند حكيم قدرت فوق العاده‏اي به زن عطا فرموده است.
سعادت و خوشبختي خانواده در دست اوست،بدبختي خانواده نيزدر دست اوست.
زن ميتواند خانه را به صورت بهشت‏برين در آورد،و ميتواند به‏صورت جهنم سوزاني تبديلشسازد،ميتواند شوهرش را به اوج ترقي‏برساند و ميتواند به خاك سياهش بنشاند.زن اگر بهفن شوهرداري آشناباشد و وظائفي را كه خدا برايش مقرر فرموده انجام دهد ميتواند ازيك‏مرد عادي بلكه از يك مرد بي‏عرضه و بي‏لياقت‏يك شوهر لائق و آبرومندبسازد. يكي ازدانشمندان مينويسد:زن قدرت عجيبي دارد،مثل قضا وقدر است،هر چه بخواهد همانست. (14)
اسمايلز ميگويد:اگر زن با تقوي و خوش خلق و كدبانويي در خانه‏محقر و فقيري باشد آنخانه را محل آسايش و فضيلت و خوشبختي‏ميسازد.
ناپلئون ميگويد:اگر ميخواهيد اندازه تمدن و پيشرفت ملتي رابدانيد به زنان آن ملت‏بنگريد.
بالزاك ميگويد:خانه بي‏زن عفيف،قبرستان است.
شوهرداري به قدري در نظر اسلام اهميت داشته كه آنرا در رديف‏جهاد در راه خدا قرار داده،حضرت علي (ع) ميفرمايد:جهاد زن باين‏است كه خوب شوهرداري كند. (15) با توجه باينكهجهاد در راه خدا براي‏ترقي و عظمت اسلام و دفاع از كشورهاي اسلامي و اجرايعدالت‏اجتماعي بزرگترين عبادت است ارزش شوهرداري معلوم ميشود.
رسول خدا (ص) فرمود:هر زنيكه بميرد در حاليكه شوهرش‏راضي باشد داخل بهشتميشود. (16)
رسول خدا (ص) فرمود:زن نميتواند حق خدا را ادا كند مگر اينكه‏حق شوهرش را ادا كند (17) .

پي‏نوشتها:
5-سوره روم آيه 21.
6-وسائل الشيعه ج 14 ص 3.
7-وسائل الشيعه ج 14 ص 3.
8-وسائل الشيعه ج 14 ص 23
9-وسائل الشيعة ج 14 ص 5
10-وسائل الشيعة ج 14 ص 6
11-وسائل الشيعة ج 14 ص 23
12-وسائل الشيعة ج 14 ص 17
13-بحار الانوار ج 43 ص 117
14-در آغوش خوشبختي ص 142.
15-بحار الانوار ج 103 ص 252.
16-محجة البيضاء ج 2 ص 70.
17-مستدرك ج 2 ص 552.