اگر در دوران عقد متوجه شدید که همسرتان درگیر یکی از بیماری‌های جسمی یا روانی است، قبل از جدا‌شدن یا ادامه زندگی با همسرتان، حتما با پزشک یا یک مشاور و روا‌ن‌شناس در مورد نوع بیماری و علائم آن، نحوه زندگی با او، اقداماتی که می‌توان برای بهبود شرایط انجام داد و عوارضی که در آینده با آن روبه‌رو خواهید شد و ..، صحبت کنید.

بعضی از بیماری‌ها بسیار هشداردهنده‌اند و برای زندگی با مبتلایان به این بیماری‌ها باید همه چیز را در نظر بگیرید. برخی از این بیماری‌ها عبارتند از: ایدز، هپاتیتC، تومور و سرطان‌های کشنده پیشرونده.

کسی که قرار است با یک فرد مبتلا به بیماری‌های سخت ازدواج کند، باید بداند که زندگی زناشویی‌اش ممکن است چندان طولانی نباشد و همسرش بعد از مدتی فوت کند. وقتی طرف مقابل قرار نیست مدت زیادی زنده بماند، همسرش قبل از اینکه وارد فاز سوگواری شود، باید مرحله پیش سوگواری را بگذارند که اصلا کار ساده‌ای نیست. ضمن اینکه بیماری‌هایی مانند ایدز و هپاتیت C به شدت مسری‌اند و فرد باید احتمال آلوده‌شدن خودش به این بیماری‌ها را بدهد.
 
اعتیاد به مواد مخدر و انواع محرک‌ها
اگر اعتیاد را یک بیماری بدانیم، باید درباره ازدواج با فردی که به این بیماری مبتلا است یا در برهه ای مبتلا بوده، دقت بیشتری به خرج دهید.

معتادان به مواد مخدر و محرک، حتی اگر سم‌زدایی کنند، بدنشان هرگز مثل سابق و قبل از مصرف مواد مخدر نمی‌شود. اینها تا زمانی که یک مقدار مشخص مخدر به بدنشان نرسد، نمی‌توانند عملکرد طبیعی داشته‌باشند. اما باید به این نکته توجه داشته باشیم؛ چون زوج‌ها در دوران عقد ارتباط مستمری با هم ندارند، اگر یکی از دو طرف اعتیاد داشت، دیگری به راحتی متوجه آن نمی‌شود؛ مگر اینکه با هم به سفر بروند یا ارتباطشان نزدیک‌تر شود. اما در هر صورت و در شرایط عادی که دو طرف با هم معاشرت عادی دارند، نمی‌توان به راحتی تشخیص داد که فرد مصرف‌کننده مواد مخدر است یا نه.
 
بزهکاری
بزهکاری نشان دهنده یک اختلال روانی است به نام اختلال شخصیت ضداجتماعی. این اختلال تقریبا درمان ناپذیر است بنابراین هر زمان متوجه وجود آن در همسرتان شدید، باید سریعتر به فکر کمک گرفتن از روانشناس یا جدایی بیفتید. انجام رفتارهای خلاف‌ شأن مثل اینکه خانم بفهمد که درآمد شوهرش از راه کسب حرام است یا در کار قاچاق است هم از جمله مسائلی است که خانم می‌تواند در همان دوران عقد رابطه را تمام کند.
 
اسکیزوفرنی
برخی بیماری های روانی مثل وسواس، افسردگی و اضطراب کاملا قابل درمان هستند اما بیماری اسکیزوفرنی درمان پذیر نیست و تنها تا حدودی کنترل می شود. اسکیزوفرنی از جمله بیماری‌های عصبی روانی مزمن و جدی است که روی کل شخصیت فرد تاثیر می‌گذارد و شایع‌ترین سن ابتلا بین 15 تا 30 سالگی است. ساختمان مغز این بیماران طبیعی است ولی بعضی از مواد شیمیایی آن عملکرد طبیعی ندارند.

به‌طوری‌که افزایش و یا کاهش ترشح این مواد اختلالاتی در رفتار، تفکر و هیجان‌های بیمار ایجاد می‌کند و در مرحله حاد فعالیت‌های هیجانی، رفتاری، فکری و به‌طور کلی عملکرد طبیعی خود را از دست می‌دهد. نشانه‌های بیماری در افراد مختلف متفاوت است. ولی اغلب شامل افسردگی، رفتار عجیب و غریب، تحریک‌پذیری، خواب زیاد یا عدم توانایی در خوابیدن، گوشه‌گیری، خصومت بی‌دلیل، فراموشی، نشان‌دادن واکنش شدید در بحرا‌ن‌ها، عدم توانایی درگریه‌کردن یا گریه‌های شدید، استفاده از الکل و موادمخدر، تراشیدن موهای سر وبدن و خودکشی می‌شود. آنها معمولا چیزهایی را می‌بینند و می‌شوند که برای بقیه قابل رویت و شنیدن نیست. برخی از مبتلایان به اسکیزوفرنی برای کنترل علائم بیماری خود باید همیشه دارو مصرف کنند، برخی دیگر مدت زمان مصرف دارویشان کوتاه است و بالاخره عده‌ای که بیماری آنها در پی استرس حاد نظیر بیماری جسمی یا زایمان شروع شده ممکن است طی مدت زمان کوتاهی بهبود پیدا کنند.

بیماری های کم خطر اما مهم
برخی بیماری ها هم هستند که باعث مرگ نمی شوند اما عوارضی دارند که ممکن است زندگی مشترک شما را تحت تاثیر قرار دهند. مثل تالاسمی که اگر همسرتان به نوع ماژور آن مبتلا باشد، به جز دشواری های درمانی، روی فرزند دار شدن شما هم تاثیر خواهد گذاشت. تالاسمی یک بیماری ارثی است و از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود. آمارها نشان می دهد که از حدود هر 20 نفر یک نفر به تالاسمی از نوع مینور مبتلاست اگر 2 نفر با هم ازدواج کنند که هر 2 تالاسمی مینور داشته باشند مشکلات زیادی برای بچه دار شدن در پیش روی آنها قرار می گیرد و کودکشان در معرض ابتلا به تالاسمی ماژور قرار خواهد داشت.

افرادی که تالاسمی مینور دارند با مشکل خاصی مواجه نیستند و ژن این بیماری در آن ها به صورت مغلوب است. اگر دختر و پسری که هر 2 این ژن را به صورت مغلوب یا مینور دارند با هم ازدواج کنند تا 25 درصد احتمال اینکه فرزندشان به تالاسمی ماژور یا غالب مبتلا شود وجود دارد ولی در صورتی که یک فرد مبتلا به تالاسمی مینور با فردی که این بیماری را ندارد ازدواج کند چنین مشکلی وجود ندارد و تنها ممکن است فرزند هم مینور شود.اگر فردی به تالاسمی ماژور مبتلا شود با مشکلات زیادی مواجه می شود ضمن اینکه طول عمر فرد کاهش پیدا می کند از آنجایی که تعداد نسبتا زیادی از افراد به تالاسمی مینور مبتلا هستند، غربالگری پیش از ازدواج مهم و ضروری است.

ام اس یکی دیگر از این بیماری ها است که می تواند خوش خیم یا بدخیم باشد و در صورت بدخیم بودن، توانایی های همسر مورد نظر شما را در طول زمان کاهش دهد. این بیماری نوعی اختلال سیستم اعصاب مرکزی است که عمدتا افراد جوان خصوصا خانم ها را با میانگین سنی 20 تا 40 سال درگیر می سازد. اما این به معنای غیرممکن بودن ازدواج با یک فرد مبتلا به ام اس نیست. بلکه مهم این است که شما قبل از ازدواج درباره چگونگی زندگی با این بیماری اطلاعاتی کسب کنید و خود را برای مواجهه با جنبه های مختلف آن آماده سازید.