مناظره عالم سنی با عالم شیعی

در مجلس باشکوهی که با حضور علمای اهل تسنن و شیعه تشکیل شده بود پس از گفتگوهایی بین آنها، یکی از علمای اهل تسنن از یک عالم شیعی سؤال کرد:

اکنون اگر بنا باشد، از یکی از پنج مذهب (حنفی، حنبلی، مالکی، شافعی و جعفری) پیروی کنیم، از کدام پیروی کنیم بهتر است.

عالم شیعی: اگر انصاف را رعایت کنید، باید از مذهب جعفری پیروی کرد، زیرا مذهب جعفری، برگرفته از مکتب امام جعفر صادق ـ علیه السّلام ـ و اهل‌بیت پیامبر ـ علیهم السّلام ـ می‌باشد، قطعاً امام صادق ـ علیه السّلام ـ به احکام اسلام که نشأت گرفته از قرآن و سنّت پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ است، آگاه‌تر می‌باشد، زیرا اهل خانه به آنچه در آن خانه هست، آگاهتر می‌باشند، و پیروان آن آب را از سرچشمه زلالش، برگرفته‌اند (و قبلاً درباره این مطلب، در مناظره 74، مشروحاً سخن گفتیم)

برای تکمیل این بحث، متن فتوای تاریخی مفتی و استاد اکبر دانشگاه الازهر مصر، «شیخ محمود شلتوت» را، که از دفتر ایشان برای «جمعیت دارالتّقریب بین المذاهب الاسلامیه» صادر شده و در سال 1379 هـ . ق در مجله «رساله الاسلام» دارالتقریب مصر، انتشار یافته است، خاطرنشان می‌سازیم..

فتوای تاریخی شیخ محمود شلتوت

شیخ محمود شلتوت در بخشی از این فتوا می‌نویسد:

همانا مذهب جعفری، معروف به مذهب شیعه دوازده امامی، مذهبی است که تعبّد (اعتقاد و پیروی) به آن، مانند سایر مذاهب اهل تسنّن، شرعاً جایز است، بنابراین بر مسلمانان سزاوار است که به این مطلب آگاه شوند، و از تعصّب بیجا به مذاهب مخصوصی، پرهیز کنند، و تعصب در پیروی از مذهب خاصی نداشته باشند، همه (علمای بزرگ این مذاهب) مجتهدند، و فتوای آنها در پیشگاه خداوند قبول است، و افرادی که مجتهد نیستند، می‌توانند از آنها تقلید نمایند، و به احکام آنها که در فقه خود، مقرر نموده‌اند، عمل کنند، و در این راستا، فرقی بین عبادات و معاملات نیست.[1]

دانشمندان و اساتید بزرگی از اهل تسنن مانند محمد فخّام استاد سابق دانشگاه الازهر، عبدالرحمن النّجاری، مدیر مساجد قاهره، عبدالفتّاح عبدالمقصود، استاد و نویسنده زبردست مصر و فتوای تاریخی مذکور از شیخ محمود شلتوت را تأیید کردند، «محمد فخّام» می‌گوید:

خداوند شیخ شلتوت را رحمت کند، که به این مطلب بسیار بلند و پر اهمیت توجه کرد، و آن فتوای جاودانه و قهرمانانه و صریح خود را داد که عمل به مذهب شیعه دوازده امامی، نظر به این‌که یک مذهب فقهی اسلامی است و براساس قرآن و سنّت و دلیل استوار، پی‌ریزی شده، جایز است.

و «عبدالرحمن النّجاری» (مدیر مساجد قاهره) می‌گوید:

ما هم اکنون براساس فتوای شیخ شلتوت، فتوا می‌دهیم، بی‌آنکه فتوای خود را به مذاهب چهارگانه اهل تسنّن، منحصر سازیم، شیخ شلتوت، امام و مجتهد است و رأی او هماهنگ با عین حقیقت می‌باشد.

و «عبدالفتّاح عبدالمقصود» می‌نویسد:

مذهب شیعه دوازده امامی، شایستگی آن را دارد که در ردیف مذاهب اهل تسنّن، پیروی گردد، و بر اهل تسنّن هیچگونه ایراد و انتقادی نیست که از مذهبی پیروی نماید که بر سایر مذاهب برتری دارد، وقتی دریافتیم که منبع اصلی آن مذهب (شیعه) حضرت امام علی ـ علیه السّلام ـ باشد، همان کسی که بعد از رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ، از همگان به دین اسلام، آگاه‌تر بود.[2]

--------------------------------------------------------------------------------

[1] . یکصد و یک مناظره، محمد محمدی اشتهاردی، ص 346.

[2] . فی سبیل الوحده الاسلامیه (سید مرتضی الرّضوی)، ص 52، 54 و 55.