مزایا و معایب اینترنت

مطالب اینترنت و وب توسط هیچ کس سانسور و تعدیل نمی‌شوند و این راه را برای ریسک‌ها باز می‌کند.  بعضی اطلاعات ممکن است برای بچه‌ها ونوجوانان مناسب نباشند و از آنجایی که افراد در اینترنت می‌توانند هویت خود را فاش نکنند، خطرات بالقوه بیشتر خواهد شد اما آیا این به این معنا است که نباید به فرزندتان اجازه دهید از اینترنت استفاده کند؟ البته که خیر. قبل از پرداختن به خطرهای استفاده از اینترنت توسط کودکان، کمی از مزایای آن صحبت می‌کنیم.

بچه‌ها در دنیای اینترنت می‌توانند تجربه‌های مثبتی داشته باشند اما مثل هر کار دیگری از جمله مدرسه رفتن، آشپزی، دوچرخه سواری و مسافرت مخاطراتی نیز وجود دارد. بچه‏ ها می‏توانند فایده‏های زیادی از اینترنت ببرند اما مانند هر محیط دیگری ممکن است مورد سوء استفاده‌ و آزار قرار گیرند. اعتماد، کنجکاوی و اشتیاق به کاوش در این دنیای جدید و ارتباطاتی که فراهم کرده است موجب شده بچه‌ها احتیاج به نظارت و رهنمودهایی داشته باشند تا بدانند چگونه در دنیای اطلاعات تجربه‏های شاد، سالم و پرباری داشته باشند.

اینترنت و ایمنی کودکان

در بسیاری از خانواده‌ها، فرزندان اطلاعات بیشتری در مورد اینترنت و استفاده از آن، نسبت به والدین دارند. در این وضعیت والدین باید برای تنظیم قوانین و نظارت فرزندان خود در این زمینه حتما خطر‌ها را بشناسند و سپس برای کاهش آنها اقدام کنند. برای بچه‌هایی که از اینترنت استفاده می‏کنند، خطرهایی وجود دارد. نوجوانان به طور ویژه‌ای در معرض خطر هستند چون بدون نظارت آنلاین‏ می‏شوند و احتمالا بیشتر از دیگران در بحث‏های آنلاین‏ در مورد دوستی، ارتباطات و مسایل جنسی شرکت می‌کنند. این خطرها را می‌توان به صورت زیر دسته بندی‌کرد:

• ارایه مطالب نامناسب: فرزند شما ممکن است در معرض مطالب نامناسبی در مورد مسایل جنسی و موضوعات خشونت‏آمیز یا ناراحت‏کننده قرار گیرد . بچه‏ها می‏توانند چنین مطالبی را در اینترنت جستجو کنند اما امکان دارد بدون اینکه دنبال چنین مطالبی باشند، در محیط‏های چت، پست الکترونیکی یا حتی پیام‏های فوری با آن مواجه شوند.

• تعرضات فیزیکی: فرزند شما ممکن است اطلاعاتی ارایه کند یا ملاقاتی ترتیب دهد که امنیت خود یا سایر افراد خانواده را به خطر اندازد. در بعضی موارد معارضان، از محیط‌های چت، پست الکترونیکی یا پیام فوری برای جلب اعتماد بچه‌ها استفاده می‌کنند و بعد یک ملاقات رودررو ترتیب می‌دهند.

• آزار و اذیت: فرزند شما ممکن است از طریق چت، پست الکترونیکی یا تلفن همراه با پیام‌هایی مواجه شود که خصمانه و آزار دهنده باشند. متخاصمان که اغلب افراد جوان هستند، از اینترنت برای دردسر درست کردن استفاده می‌کنند.

• ویروس‌ها و هکرها: فرزند شما ممکن است فایلی حاوی ویروس را دانلود کند که کامپیوتر را خراب کند یا احتمال دسترسی از راه دور را برای یک هکر افزایش دهد. این کار ممکن است امنیت خانواده شما را به خطر اندازد.

• مشکلات حقوقی و مالی: فرزند شما ممکن است کارهایی کند که پیامدهای منفی حقوقی یا مالی مانند افشای شماره کارت اعتباری یکی از افراد خانواده یا انجام کاری که به حقوق دیگران تجاوز شود، داشته باشد.

فواید و مزایای استفاده از اینترنت را نمی‌توان انکار کرد اما پشت سر این خدمات خطراتی در کمین است. فرزندان ما برای حضور در اینترنت مانند هر مکان دیگری باید تهدیدها و خطرها را بشناسند و با آگاهی کافی، حضوری سالم، مثبت و پربار داشته باشند.
وقتی فرزندتان آنلاین‏ است، اوقاتی را با او سپری کنید. بگذارید به شما نشان دهد چه می‌کند و از او بخواهید به شما یاد بدهد چگونه از اینترنت و سرویس‌های آنلاین‏ استفاده می‌کند.

کنترل و کاهش خطرها توسط والدین

گرچه کنترل و کاهش خطرها و تهدیدها و حفاظت کودکان در اینترنت کار ساده‌ای نیست اما زیاد هم دور از ذهن والدین هوشیار نیست. حضور فرزندان در جامعه برای والدین نگرانی‌هایی به همراه دارد و والدین در قالب هشدارهایی مانند «با غریبه‌ها صحبت نکن»، «از مدرسه مستقیم به خانه برگرد»، فرزندان خود را راهنمایی می‌کنند. اگر دلیلی برای نگرانی درباره فعالیت‌های آنلاین‏ فرزندان خود دارید، با آنها صحبت کنید. داشتن ارتباطات باز با فرزندان‏تان، استفاده از منابع کامپیوتری و به روز بودن خودتان به شما کمک می‌کند از همه منافع این سیستم‏ها استفاده کنید و در مورد هر مشکل بالقوه‏ای که ممکن است برای فرزندتان رخ دهد هوشیار باشید. اگر فرزندتان با شما در مورد پیام، فرد یا وب‌سایتی صحبت کرد که نا مناسب بود، او را سرزنش نکنید اما به او کمک کنید در آینده با مشکلی مواجه نشود. به خاطر داشته باشید، عکس العمل شما نسبت به این موضوع در اینکه فرزندتان دفعه بعد که با مشکلی مواجه شد به شما اعتماد ‌کند و موضوع را با شما در میان بگذارد و طرز برخورد او با مشکلات، تعیین کننده است.

یکی از راه‏های انجام این کار این است که وقتی فرزندتان آنلاین‏ است، اوقاتی را با او سپری کنید. بگذارید به شما نشان دهد چه می‌کند و از او بخواهید به شما یاد بدهد چگونه از اینترنت و سرویس‌های آنلاین‏ استفاده می‌کند. اگر والدین نسبت به استفاده آنلاین‏ فرزندان‏شان از کامپیوتر احساس مسوولیت داشته باشند، خطرهای بالقوه در این زمینه به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.

هیچ‌گاه به پیام‏هایی که وسوسه‏انگیز، زشت و ناپسند یا تهدید‏کننده هستند یا موجب می‏شوند احساس ترس، ناراحتی یا سردرگمی ‏کنید، پاسخ ندهید. به فرزندان‏تان بگویید در صورت مشاهده چنین پیام‏هایی حتما شما را در جریان بگذارند.

هیچ‌وقت اطلاعات شناسایی (مثل آدرس خانه، نام مدرسه یا شماره تلفن) را در یک پیام عمومی مثل چت یا گروه خبری افشا نکنید و قبل از اینکه این اطلاعات را از طریق پست الکترونیک ارسال کنید، طرف مقابل خود را بشناسید و به او اطمینان داشته باشید.
داشتن ارتباطات باز با فرزندان‏تان، استفاده از منابع کامپیوتری و به روز بودن خودتان به شما کمک می‌کند از همه منافع این سیستم‏ها استفاده کنید و در مورد هر مشکل بالقوه‏ای که ممکن است برای فرزندتان رخ دهد هوشیار باشید.

عکس‏های فرزندان‌تان را در گروه‏های خبری یا وب‌سایت‏هایی که عمومی ‏ هستند، ارسال نکنید.

ببینید آیا فرزندتان یک آدرس پست الکترونیک دارد یا خیر. اگر این‏طور است نام کاربری و رمز عبورش را بدانید و جاهایی مثل مدرسه یا کتابخانه که از آنجا به پست الکترونیک خود دسترسی دارد را شناسایی کنید.

• هیچ‌گاه به فرزندتان اجازه ندهید یک ملاقات حضوری با کسی که اولین بار در اینترنت با او آشنا شده، بدون اجازه افراد خانواده ترتیب دهد. اگر ملاقاتی ترتیب داده می‏شود در یک محل عمومی ‏باشد و مطمئن شوید که می‏توانید همراه او بروید.

به فرزندان‏تان بیاموزید که روی هر لینکی در پست الکترونیک افراد ناشناس کلیک نکنند. چنین لینک‏هایی ممکن است به سایت‏های نامناسب مربوط شوند یا یک ویروس کامپیوتری باشند.

به خاطر داشته باشید افرادی که آنلاین‏ هستند، ممکن است آنکه ادعا می‏کنند، نباشند. از آنجایی که شما نمی‏توانید افراد را ببینید یا صدایشان رابشنوید، خیلی ساده است که افراد خودشان را درست معرفی نکنند.

برای استفاده از کامپیوتر توسط فرزندتان قوانینی معقول تنظیم کنید. با فرزندتان در مورد مواد آن صحبت کنید. به خاطر داشته باشید اجرای این قوانین توسط فرزندتان را نظارت کنید، به خصوص وقتی زمان زیادی پای کامپیوتر وقت می‏گذارد.

استفاده بیش از حد فرزندان‏تان از سرویس‏های آنلاین‏ و اینترنت به خصوص نیمه شب، می‏تواند نشانگر یک مشکل بالقوه باشد. به خاطر داشته باشید کامپیوتر و سرویس‏های آنلاین‏ نباید به عنوان وسیله ای برای سرگرم کردن و آرام نشاندن بچه‏ها استفاده شود.

• برنامه‏ها و نرم‌افزارهای فیلتر کردن، بلاک کردن و درجه بندی را بررسی کنید تا ببینید آیا برای خانواده شما مناسب هستند یا خیر.

عاقلانه‌ترین کار این است که والدین با شناختی که از خانواده و فرزندان خود دارند، نسبت به کنترل و کاهش خطرات بالقوه اقدام کنند. همیشه لازم است در بازه‌های زمانی مناسب مروری بر روش‌های اتخاذ شده صورت گیرد و با بررسی اثرات آن نسبت به بهبود روش‌ها اقدام شود.

ماهنامه کودک با تلخیص – تبیان