![زخم معده و اثني عشر](https://shamimeashena.ir//Portals/0/Images/indexjkiii.jpg)
زخم پپتیک یک خراشيدگي در پوشش معده یا دوازدهه(اولین قسمت روده باریک) است.کلمه"پپتیک"از واژه پپسین گرفته شده است،یک آنزیم معده که پروتئینها را تجزیه می کند.اگر زخم پپتیک درون معده باشد زخم گاستریک نامیده می شود.
زخمهای کوچک ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند.زخمهای بزرگ ایجاد خونریزی شدید می کنند.بیشتر زخمها در اولین لایۀ پوشش داخلی رخ می دهد.یک سوراخ که تمام دیواره را در بر گیرد بنام پرفوراسیون پوشش روده نامیده می شود.پرفوراسیون یک اورژانس پزشکی است.
علل ،شیوع، و عوامل خطر
در حالت طبیعی،پوشش داخلی معده و روده باریک دارای ایمنی نسبت به اثرات تحریک کنندۀ اسید تولیدی در معدۀ شما می باشد.به دلائل زیاد ،مکانیسم دفاعی ممکن است ناقص بوده و سبب تخریب پوشش گردد.این امر سبب التهاب(گاستریت) یا زخم می شود.
شایعترین علت این مسأله عفونت معده با یک باکتری بنام هلیکوباکتر پیلوری(H.pylori) می باشد.بیشتر افراد مبتلا به زخم پپتیک دارای این اورگانیسم هستندکه درون دستگاه گوارشی آنها زندگی می کند.از طرف دیگر بسیاری افرادی که این اورگانیسم رادرون دستگاه گوارش خود دارند هرگز دچار زخم معده نمی شوند.
سایر فاکتورهای مستعد کننده به زخم عبارتند از:
· مصرف آسپرین ،بروفن یا ناپروکسن
· مصرف زیاد الکل· کشیدن سیگار و مصرف تنباکو
بعلاوه،اگر سابقه خانوادگی زخم داشته باشید یا گروه خونی شما O باشد،شانس بیشتری برای ابتلابه زخم دوازدهه ( اثني عشر ) دارید.همچنین یک بیماری نادر بنام سندرم زولینگر – الیسون وجود دارد که در آن یک تومور پانکراس ماده ای ترشح می کند که سبب بروز زخمهایی در سراسر معده و دوازدهه می شود.
بسیاری افراد معتقدند فشار عصبی سبب زخم می شود.معلوم نیست این مسأله درست باشد.با وجودیکه بیماران بسیار بد حال که به دستگاه تنفسی متصلند در خطر بالای "زخم استرس" هستند،فشار عصبی روزانه در خانه یا کار ارتباطی با زخمهای پپتیک ندارد.
علائم درد شکم یک علامت شایع است ولی ممکن است همیشه وجود نداشته باشد.درد شکم ناشی از زخم معده ممکن است در افراد گوناگون بسیار متفاوت باشد.مثلاً،درد ممکن است با غذاخوردن بهتر یا بدتر شود.
سایر علائم شایع عبارتند از:
· تهوع،استفراغ
· کاهش وزن
· خستگی
· سوزش سر دل،سوء هاضمه،آروغ زدن
· درد سینه
· استفراع خونی
· مدفوع خونی یا سیاه قیری
لازم به ذکر است که ممکن است هیچ علامتی در اثر زخم نداشته باشید.
نشانه ها و آزمایشات
برای تشخیص یک زخم،پزشکتان یکی از تستهای زیر را توصیه می کند:
· عکسبرداری گوارشی فوقانی(upper GI) – یک تعداد تصویر برداری با اشعۀX که پس از خوردن یک ماده بنام باریوم گرفته می شود.
· آندوسكوپي ( EGD ) – یک تست ویژه است که توسط متخصص گوارش انجام می شودو در آن یک لوله باریک از راه دهان به درون لولۀ گوارشی فرستاده می شود تا معده و روده باریک بررسی شوند.
حین EGD ،پزشک ممکن است یک نمونه از دیواره روده برای آزمایش اچ. پیلوری بردارد.
پزشکتان ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
· آزمایش گایاک برای وجود خون در مدفوع
· مقدار هموگلوبین برای تعیین کم خونی
درمان
شما باید در صورت وجود علائم زخم به یک پزشک مراجعه کنید.درمان اغلب شامل ترکیبی از داروهای نابود کننده باکتری اچ.پیلوری،کاهش سطح اسید، و محافظت دستگاه گوارش می باشد.این ترکیب درمانی سبب بهبود زخم می شود و شانس عود را کاهش می دهد.تمامی داروها را مطابق دستور مصرف کنید.
دارو ممکن است شامل یک یا چند داروی زیر باشد:
· آنتی بیوتیکهای نابود کننده هلیکوباکتر پیلوری
· مهار کننده های اسید(مثل سایمتیدین،رانیتیدین،یا فاموتیدین)
· مهار کننده های پمپ پروتون(مثل امپرازول)
· داروهایی که سطح بافت را می پوشانند(مثل سوکرالفیت)
· بیسموت(به پوشش دیواره و نابودی باکتری ها کمک می کند)
اگر زخم معده خونریزی شدید داشته باشد،ا آندوسكوپي ممکن است برای کاهش خونریزی لازم باشد.اگر خونریزی با آندوسكوپي کنترل نشودیا سوراخ شدگی زخم رخ دهد،آن گاه جراحی مورد نیاز خواهد بود.
پیش آگهی
زخم پپتیک بدون درمان تمایل به عود دارد.اگر دستورات درمانی پزشکتان را دنبال کنید و همۀ داروهایتان را مصرف کنید، هلیکوباکتر پیلوری ریشه کن خواهد شد و احتمال کمی وجود دارد که دچار زخم شوید.علائم همچنین با یکسری اقدامات پیشگیرانه در فعالیتهای روزمره بهتر خواهد شد.
عوارض
· خونریزی داخلی
· سوراخ شدگی روده و پریتونیت
· انسداد رود
تماس با اورژانس با 115 تماس بگیرید اگر:
· بطورناگهانی دچار درد شدید شکمی شدید.
· علائم شوک مثل غش ،تعریق زیاد، یا گیجی پیدا کردید.
· استفراغ یا مدفوع خونی داشته باشید(بویژه اگر قهوه ای،سیاه یا قیری باشد)
· شکم سفت و حساس در لمس داشته باشید.
با پزشکتان تماس بگبرید اگر:
· دارای علائم زخم باشید.
· احساس سرگیجه یا سبکی سر داشته باشید.
پیشگیری
· سیگار نکشید یا تنباکو مصرف نکنید.
· الکل را محدود کنید.
· از آسپرین،بروفن،و ناپروکسن پرهیز کنید.بجایش استامینوفن مصرف کنید.
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید