پیامبر گرامی اسلام(ص) می‌فرماید: کسی که سوره‌ی الم تنزیل (سجده) و سوره‌ی «تَبارَکَ الَّذين بِیَدِهِ المُلکُ» را بخواند مانند آن است که شب قدر را احیا گرفته باشد.

فضائل و خواص سوره سجده 

تعداد آیات: ٣٠ ـ کلمات: ٣٧٥ ـ حروف: ١٥٦٤

سور‌ه‌ی مکّی جز آیات مدنی ١٦ تا آخر ٢٠

(بعد از سوره‌ی «مؤمنون» نازل شده است)

نامگذاری
 
در آیه‌ی (١٥) سوره‌ی مبارکه به مناسبت اینکه نشانه‌ی بارز مؤمنان را این چنین معرّفی می‌کند: هرگاه که آیات الهی به یاد آنان آورده شود به علامت سجده و کُرنش به خاک می‌افتند و خداوند را می‌ستایند، به نام «سجده» موسوم گردیده است.

اسم دیگر آن «الم تنزیل» است که سوره‌ی مبارکه بدان آغاز می‌شود.

و دیگر به نام «مضاجع» می‌باشد که در آیه‌ی (١٦) از آن یاد شده است.

فضائل و خواص
پیامبر گرامی اسلام(ص) می‌فرماید: کسی که سوره‌ی الم تنزیل (سجده) و سوره‌ی «تَبارَکَ الَّذين بِیَدِهِ المُلکُ» را بخواند مانند آن است که شب قدر را احیا گرفته باشد.[١]

و جابر نقل می‌کند که رسول خدا(ص) به خواب نمی‌رفت تا آنکه سوره‌های «الم تنزیل» و «تَبارک» را تلاوت می‌فرمود.[٢]

و در روایت إبن طاووس هر کس این دو سوره را تلاوت کند شصت حسنه برای او می‌نویسند و شصت سَیّئه پاک می‌کنند و شصت درجه بالا می‌برند.[٣]

و از حضرت امام صادق(ع) مروی است: کسی که سوره‌ی سجده را در هر شب جمعه تلاوت کند خداوند نامه‌ی اعمال او را به دست راستش می‌دهد و از او حسابرسی نخواهد کرد و از یاران و همنشینان محمّد(ص) و اهل‌بیتش(ع) خواهد بود.[٤]

و در خواص آن از رسول اکرم(ص) روایت است: کسی که این سوره‌ی مبارکه را بنویسد و آن را همراه خود بدارد به عوارض تب و سردرد و درد مفاصل دچار نمی‌گردد.[٥]

و نیز حضرت می‌فرماید: هر کس این سوره‌ را بخواند شیطان تا سه روز داخل خانه‌ی او نمی‌گردد.[٦]

روی هم رفته فضائلی که درباره‌ی این دو سوره‌ی مبارکه آمده باید گفت از آن جهت که بحث‌های گسترده از مبدأ و معاد و مجازات‌‌های مجرمان در روز جزا و درس‌های هشدار دهنده‌‌ای که مربوط به مؤمنان و کافران در آن بیان شده بدون شک تلاوت آن سرچشمه‌ی اندیشه و تصمیم‌گیری و حرکت خواهد بود که می‌تواند انسان را مشمول آن همه فضلیت و افتخار گردد و همچون احیای شب قدر و قرار گرفتن در صف اصحاب الیمین و رسیدن به افتخار دوستی و همنشینی پیامبر و خاندان گرامیش(ع) مورد مهر خداوند مَنّان قرار بگیرد.

و باید دانست که در این سوره و سه سوره‌ی مبارکه‌ی دیگر به نام‌های «حم‌سجده»، «والنَّجم» و «عَلَق» آیه‌های سجده واجب آمده است و هر کس آن‌ها را قرائت کند بر خواننده و شنونده‌ی آن واجب است که سجده‌ کنند و بر مرد و زن جُنُب و زن حائض(در عادت ماهانه) و زن نفساء (دارای خون زایمان) که هنوز پاک نشده و غسل نکرده‌اند جایز نیست این سوره‌ها را بخوانند ولی اگر آیه‌های سجده را بخوانند یا بشنوند واجب است سجده نمایند.

پی نوشت:
[١]. تفسیر نورالثقلین.
[٢]- تفسیر نورالثقلین، تفسیر کنزالدّقائق.
[٣]. خواص‌الآیات ص ١٠٣، تفسیر اطیب‌البیان.
[٤]. تفسیر برهان، ثواب‌الاعمال ص ٢٤٧.
[٥]. مصباح ص ٤٥٦.
[٦]. ختوم و اذکار ج ١ ص ١٤٩.