یکي از مشکلات رفتاري در ميان نوجوانان و جوانان خود ارضايي است. وجود غرايز جنسي در اين سنين باعث مي شود که جوانان راهي را براي ارضاي اين نياز جستجو کنند. برخي از آنان روش هاي کنترل گري، خويشتنداري، اجتناب از تحريک کننده ها را بر مي گزينند و برخي به روش هاي تخريب گرانه همچون خود ارضايي روي مي آورند . همان طور که اکثر خوانندگان مقالات سايت در جريان مقالات مختلف آگاه شده اند، اين عادت رفتاري اشتباه مي تواند تا مرز اعتياد افراد را سوق دهد و آنها را شامل عوارض منفي خود کند. در اين ميان مي توان به عوامل مسبب نيز اشاره کرد که در جريان رشد باعث بيداري بيشتر و يا زود هنگام غرايز مي شود و جوانان را بيشتر در معرض خطر قرار مي دهد.
1. تقليد از ديگران
خود ارضايي مي تواند به سرعت مورد تقليد نوجوان قرار گيرد. اگر چنان چه نوجوانان فرصت هاي زيادي را با هم و دور از چشم پدر و مادرها به سر ببريد، امکان انتقال اين گونه تجربيات منفي خواهد بود. لذا به همين منظور بايد بيش از پيش آنها را در انتخاب گروه هاي دوستي مناسب و مقيد راهنمايي و آگاه نمود .
2/ عدم تخليه به موقع ادرار و مدفوع
اگر کودکان فرصت نيابند به تخليه مثانه بپردازند، اين امر، در تحريک شهوت آنان سهم مؤثري دارد. وجود حالتي چون يبوست مي تواند عاملي براي اين امر باشد. نگه داري ادرار و مدفوع معمولا ناشي از روش غلط تربيتي والدين است. بايد تخليه در کودکان را از اولين سنيني که احساس مي شود کودک توانايي کنترل دارد ،به صورت يک عادت در آورد.
3/دستکاري هاي کودکان
برخي از کودکان به دلايل مختلف از جمله کنجکاوي همواره با خود بازي مي کنند و دستشان به خودشان مشغول است. اين امر به تدريج عادت به استمنا را در آنان زنده مي کند. چه خوب است که والدين کودکان خود را باطرق غير مستقيم از اين کار منع کنند تا اين عادت درآنها رو به افول رود.
4/بدآموزي
عده اي که سرانجام سياه اين عمل را مي دانند، براي پيش گيري طوري مسئله را بيان مي کنند که نه تنها کمکي به شخص نمي کند، بلکه زمينه انحرافي اين کار براي آن ها فراهم مي کند. در روش هاي درماني بهتر است درمان را ممکن و شدني دانست و رويه درمان را آسان تلقي نمود تا نوجوان از ترس نتوانستن و قادر نبودن از درمان اجتناب نکند.
5/ نوازش هاي غلط مادران
مربيان يا پدر و مادرها گاهي براي سرگرمي کودک و يا به هر انگيزه اي مانند شوخي ممکن است با وي بازي کنند، که اين بازي مي تواند چيزي مانند نوازش کودکان باشد؛ ولي همين نوازش اگر با دست روي نقاط حساس بدن باشد، گاهي غريزه جنسي کودک را تحريک و بيدار مي کند.
رسول اكرم(ص) مي‌فرمايد: محبوب‌تر از هر چيزي نزد خداوند، جواني است كه از گناه توبه مي‌كند و از پيشگاه الهي طلب آمرزش مي‌نمايد. توبه از گناهان هميشه پسنديده است؛ ولي در جواني بهتر و پسنديده‌تر است.[1]
در روايتي ديگر داريم که به خداوند آن چنان اميدوار باش كه اگر با گناه اهل زمين در پيشگاه او حاضر شوي، تو را مي‌بخشد.
6. کمبود محبت
همان گونه که محبت بيش از اندازه و شيوه هاي غلط ابراز محبت باعث انحراف نوجوان مي شود، کمبود محبت نيز در انحراف آن بسيار موثر است. «هاد فيلد» يکي از روان شناسان مي گويد کمبود محبت در نوجواني بيشترين علت رواني استمنا است. کودک چون از ديگران مأيوس و دل سرد مي شود، به خودش مي گرايد؛ به طوري که تمام زندگي او روي زندگي جسماني متمرکز گرديده وميل شديدي به احساس لذت بردن در او پديد مي آيد . نظارت و مراقبت نکردن نوجوانان و شکست هاي تحصيلي پي در پي و انزوا طلبي بيش از حد آن ها بايد براي پدر و مادرها و مربيان مهم باشد و اين گونه رفتارهايشان ميتواند زنگ بيدار باشي براي والدين باشد. همچنين افت عزت نفس حاصل از روش هاي غلط تربيتي مي تواند عامل اين عادت در فرزندان شود.
7/ منع ها و ترک دادن هاي غلط
جلوگيري هاي غلط و شديد و يا تهديدها و پرهيزدادن هاي مکرر از يک امر، سبب توجه و يادآوري بيشتر او مي شود، يعني او در مي يابد که در آنچه او را از آن باز مي دارند، مسائلي نهفته است که بايد آن را کشف کند؛ به ويژه اين که اين منع هاي مکرر کودک را از والدين دور مي کند و باعث اضطراب و دل نگراني آشکار آنها مي شود .
8/ درمان طولاني بيمار
برخي از کودکان يا نوجوانان به دليل بيماري هاي طولاني و اقامتهاي طولاني جهت درمان خسته و ملول مي شوند، به نحوي که ناگزير خود را به چيزي مشغول مي کنند، در اين موارد تماس با بدن به ويژه اندام جنسي منجر به کسب لذت مي شود و در اين صورت مداومت به صورت عادت در مي آيد.
9/ عدم پوشش کافي ومناسب پدر ومادر
اين موضوع و استحمام کودکان مميز توسط والد جنس مخالف زمينه هاي تحريک و آشنايي به بعضي از امور را براي نکودکان بزرگتر و نوجوانان ها فراهم مي کند.
10/ نوع بازي ها در کودک
برخي اوقات نوع بازي هاي کودکان از جهت کنجکاوي هايي که دارند مي تواند زمينه را براي ارضاي جنسي فراهم کند . لذا والدين با انتقال تمرکز کودکان به فعاليتي ديگر مي توانند او را از اين کار منع کنند.
11/ سرزنش کردن
سرزنش کردن کودک احساس گناه و تقصير را در او به وجود آورد و وي را به گوشه گيري مي کشاند و سبب بروز اين حالت مي گردد؛ زيرا اينعقيده را بيش از بيش در وي تقويت خواهد کرد که مورد علاقه ديگران نيست يا اين که هيچ گونه ارزشي ندارد .
12/ خوابانيدن کودکان در يک رختخواب
کودکان به دليل کنجکاوي ممکن است همسالان خود را مورد بررسي قرار دهند . همين امر در صورت تکرار مي تواند زمينه را براي تماس هاي جنسي مهيا کند . لذا روش هاي غير مستقيم منع از اين کار را فراموش نکنيد. همچنين انها پس از جستجو و کنجکاوي بي مورد در زندگي خصوصي زنان ومردان و ديدن روابط جنسي آنان، حيات جنسي خودشان و رابطه خود با جنس مخالف را کشف مي کنند و درصدد تخليه هيجانات خود بر مي آيند.
13/ پوشيدن لباس هاي تنگ
يکي از چيزهايي که ميتواند غريزه جنسي را تحريک نمايد به خصوص در جوانان مجرد، پوشيدن لباسهاي تنگ و چسبان است؛ لباس هاس زير بايد نه زياد نرم باشند و نه زياد ضخيم و نه خيلي تنگ وگشاد.
چند راه چاره
در هر مشکل توکل به خداوند و مدد خواستن از او را فراموش نکنيد. در ارتباطات معنوي با خالق هستي است که افراد آرامش يافته و خود را مورد پذيرش دانسته و اميد به بهبودي مي يابند. همچنين تزکيه نفس مي تواند خواست خداوند را براي درمان محقق تر گرداند .
شست و شو با آب سرد در رودخانه يا زير دوش حمام در درمان تحريك‌هاي نابهنگام جنسي و كاهش آن‌ها مؤثر است .
براي موفقيت در زمينه مهار انحراف جنسي لازم است به سرگرمي‌هاي سالم مشغول شوند؛ مثل ورزش‌هاي فردي و دسته‌جمعي، پياده‌روي در هواي آزاد، مطالعه كتاب‌هاي سودمند، پرورش گل در منزل، كارهاي دستي و ... براي آن‌ها تنوع پديد مي‌آورد.
فعاليت‌هاي ورزشي هم در تعادل جسم و جان تأثير دارد. در ميان ورزشكاران، افراد مبتلا كم‌تر هستند چون ورزشكاران انرژي متراكم را در مسير سالم به جريان مي‌اندازند؛ به ويژه كوه‌نوردي. اين ورزش معمولاً در محيط سالم و دور از عوامل تحريك‌كننده بوده و بر مقاومت فرد در برابر كشش و جاذبه گناه مي‌افزايد.
در ضمن ورزش سالم، نوجوان را براي خواب آرام پس از تلاش روزانه به منظور رسيدن به آرامش اعصاب، و رفع خستگي سوق مي‌دهد؛ و چون نوجوانان كمبود جنب و جوش دارند، شب‌ها راحت به خواب نمي‌روند، و نمي‌دانند با انرژي ذخيره شده چه كنند. بدخوابي مشكل‌زا و از عوامل محرك انحرافات مانند خودارضايي است.
پي نوشت
1- شرح نهج البلاغه - ج 11