وقتی میزان زردی نوزادان از حد مجاز بیشتر باشد، می‌تواند مشکلات و بیماری‌های جدی را در نوزاد به وجود آورد.

زردی نوزادان هنگام تولد ناشی از انباشت بیلی روبین (رنگدانه زرد) در پوست است. هنگامی که سلول‌های خونی چرخه خود را برای کامل شدن شروع می‌کنند، شکسته می‌شوند. با شکسته شدن سلول‌های خونی بیلی روبین از این سلول‌ها آزاد می‌شود. 

به طور معمول این بیلی روبین‌ها توسط کبد فیلتر شده و از بدن خارج می‌شوند و از آنجایی که کبد نوزادان هنوز به تکامل کامل نرسیده است، این فیلتراسیون به خوبی صورت نمی‌گیرد. در نتیجه بیلی روبین که زرد رنگ است، در پوست تجمع می‌کند و باعث تغییر رنگ پوست نوزادان می‌شود که به اصطلاح به آن زردی می‌گویند. 

تقریبا تمام نوزادان تازه متولد شده دارای سطحی از زردی پوست هستند. این میزان زردی در نوزادان فرق دارد، البته به مرور زمان با رشد کبد در نوزادان چرخه فیلتر کردن بیلی روبین کامل‌تر ‌شده، در نتیجه زردی نیز از بین می‌رود. البته وقتی میزان زردی نوزادان از حد مجاز بیشتر باشد، می‌تواند مشکلات و بیماری‌های جدی را در نوزاد به وجود آورد.

یک تست خانگی برای تشخیص زردی در نوزادان

شما با یک انجام آزامایش در خانه می‌توانید پی ببرید که نوزادتان زردی دارد یا نه. وقتی مادر از بیمارستان به همراه فرزند خود مرخص می‌شود، اگر شک دارد که نوزادش زردی دارد یا نه می‌تواند روی سینه کودک با انگشت خود کمی فشار بیاورد، با این شرایط وقتی که انگشت را از روی پوست جدا کرد، اگر زیر انگشت به شکل زرد رنگ شد، این نشانه زردی داشتن نوزاد است. در این شرایط والدین باید با پزشک خود مشورت بگیرند. 

سعی کنید این تست را در یک اتاق کاملا روشن انجام دهید تا مشاهدات شما درست باشد. در ضمن اگر پوست نوزادتان تیره باشد، می‌توانید این کار را در روی پوست کف دست و یا پا انجام دهید. حتی زیر ناخن‌ها و لثه‌ها نیز می‌توانند برای بررسی زردی پوست به کمک‌تان بیایند. 

به غیر از موارد شدید ابتلا به زردی در نوزادان این بیماری در دراز مدت بدون هیچ گونه عوارضی بر طرف می‌شود. اگر در میزان اندازه مجاز زردی نوزادتان شک دارید به پزشک‎تان مراجعه کنید، در غیر این صورت با پیروی از چند روش خانگی می‌توانید این مشکل کودکان در هنگام تولد را به راحتی بر طرف کنید.

چگونه می‌توان زردی نوزادان را در خانه برطرف کرد؟

ابتلا به زردی شدید معمولا در مواقعی رخ می‌دهد که نوزاد همراه با زردی متولد شود، چرا که کبد در این دوران از رشد کاملی برخوردار نیست. برای همین توانایی بالایی برای برطرف کردن عامل زردی در بدن ندارد. همچنین نوزادانی که گروه خونی متفاوتی نسبت به مادرانشان دارند، نیز احتمال ابتلا به زردی در آن‌ها بالا می‌رود، چرا که در این شرایط تجزیه و شکستن سلول‌ها بیشتر رخ می‌دهد. در نتیجه بیلی روبین بیشتری تولید می‌شود. 

زردی نوزادان تازه متولد شده، امری تقریبا طبیعی و بی‌ضرر است که معمولا خود به خود برطرف می‌شود. اما شما با پیروی از روش‌هایی که در ادامه این مطلب گفته می‌شود، می‌توانید عامل زردی پوست یا همان بیلی روبین را کاهش دهید.

قرار دادن نوزاد در معرض نور خورشید

در صورتی که نوزادتان زردی کمی دارد، نیاز آن چنانی به درمان نیست اما با این وجود بعد از مشاوره با پزشک می‌توانید نوزاد خود را حداقل ۴ بار در روز به مدت تقریبا ۱۵ دقیقه زیر نور خورشید قرار دهید. البته برای این کار لازم است شیشیه پنجره بسته شود و نوزادتان از پشت شیشه آفتاب بگیرد. 

در این شرایط نور خورشید باعث می‌شود، بیلی روبین در پوست حل شده و از طریق ادرار از بدن خارج شود. بستن شیشه‌های پنجره به خاطر آن است که کمی نور مستقیم خورشید را فیلتر کند، سپس به بدن نوزاد برسد.

درمان زردی به کمک نور لامپ در خانه

وقتی میزان بیلی روبین در نوزادان رو به کاهش باشد، شما می‌توانید به جای بیمارستان یک درمان جایگزین در خانه پیدا کنید و آن هم استفاده از تابش لامپ های خورشیدی برای درمان زردی نوزادان است. اگر میزان سطح بیلی روبین بیش از حد مجاز باشد، نوزاد باید تحت تابش لامپ‌های خورشیدی ویژه قرار بگیرد. 

برای این کار کافی است، نوزاد را در یک پتوی فتو تراپی (این پتو قادر است نور آبی از خود متساعد کند و همین نور میزان بیلی روبین را کاهش می‌دهد) قرار دهید تا میزان بیلی روبین بدنش کاهش یابد. این روش خانگی بسیار آسان می‌تواند باعث کاهش سطح زردی پوست نوزادتان شود.

تغذیه مکرر شیر توسط نوزاد و یا مکمل‌های جایگزین

رساندن شیر کافی به بدن نوزاد می‌تواند راهی برای هر چه زودتر از بین بردن زردی پوست باشد، به همین دلیل شیردهی مکرر نوزاد یک امر ضروری است. وقتی مادران نوزادان را به دنیا می‌آورند. ابتدا ممکن است شیر کمتری تولید کنند، در نتیجه شیر کمتری به نوزاد می‌رسد و همین امر آب بدن نوزاد را کم می‌کند و در نتیجه عمل زردی شدیدتر می‌شود. اگر شیر مادر به اندازه کافی به نوزاد برسد می‌تواند زردی را از بین ببرد. 

نوزاد وقتی از خواب بیدار می‌شود باید هر ۲ الی ۳ ساعت یک بار شیر بخورد. خوردن شیر به صورت مکرر می‌تواند آب بدنش را تامین کند. اگر بنابر هر دلیلی شیر مادر کم باشد، باید از مکمل‌های جایگزین برای رساندن مواد مورد نیاز نوزاد اقدام کرد که در این بین برخی شیر خشک‌ها که توسط پزشک تجویز می‌شود، می‌تواند موثر باشد. با افزایش هیدراتاسیون در بدن میزان بیلی روبین خود به خود کاهش می‌یابد.

آب برگ سبز گندم راهی برای رهایی از زردی در نوزادان

وقتی مادران آب برگ سبز گندم مصرف کنند، این ماده باعث افزایش فعالیت آنزیمی در کبد می‌شود و همین امر به کبد کمک می‌کند تا بیلی روبین بیشتری را فیلتر کرده و باعث خروج آن از بدن شود. گفته شده است که اگر ۲۰ قطره از آب برگ گندم را به همراه مکمل غذایی نوزاد به وی خورانده شود، می تواند برای رفع زردی پوست موثر باشد. 

البته مادران این گونه نوزادان می‌توانند تقریبا روزانه ۶۰ گرم این مایع را بنوشند تا مواد آن از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود. مادران می‌توانند این روش را ادامه دهند تا زردی نوزاد از بین برود. آب برگ گندم همچنین می‌تواند باعث پیشگیری از زردی نیز شود.

مکمل‌های گیاهی برای مادران

مکمل‌هایی مانند چای نعنای گربه‌ای، چای قاصدک (چای گیاهی است که به عنوان یک جایگزین قهوه از ریشه گیاه قاصدک ساخته شده است)، برگ گیاه Comfrey که یک نوع گیاه دارویی است؛ شامل مواد خاصی هستند که می‌توانند باعث سم‌زدایی از بدن شوند. 

مادران با مصرف این گونه مواد گیاهی می‌توانند مواد مغذی آن‌ها را از طریق شیرخود به نوزادان منتقل کنند. این سم‌زدایی‌های طبیعی کمک می‌کند تا بیلی روبین اضافی از بدن نوزاد خارج شود. مادران باید شیردهی را ادامه دهند تا این درمان به صورت خفیف به کار خود ادامه دهد و در از بین بردن زردی نوزادان موثر واقع شود.

توقف موقتی شیردهی

اگر پزشک‌تان تشخیص دهد که زردی نوزادتان به خاطر شیر شما است. با این شرایط ممکن است مجبور شوید، شیر دادن نوزاد را متوقف کنید. برای اینکه بدنتان کماکان به تولید شیر ادامه دهد، شما می‌توانید شیر تولید شده را به کمک پمپ از بدن خارج کنید تا زمان شیردی نوزاد توسط دستور پزشک فرا برسد، چرا که اگر این کار را نکیند بدنتان دیگر شیر تولید نمی‌کند.

مواردی که باید به پزشک مراجعه کنید

به طور طبیعی درمان‌های خانگی می‌توانند موثر واقع شوند و زردی کودک را برطرف کنند، اما هنگامی که با موارد زیر روبه‌رو شدید دریغ نکنید و حتما به پزشک مراجعه کنید تا با تجویزهای مناسب از پیشرفت این بیماری جلوگیری کند.

1- مشاهده کردن هر گونه علائم زردی در نوزاد در ۲۴ ساعت اول تولد.

2- کاهش نیافتن علائم زردی و یا بدتر شدن این بیماری.

3- اگر دمای رکتال کودک بیش از ۱۰۰ درجه فارنهایت یا ۳۷.۸ درجه سانتیگراد باشد.

4- اگر کودک بی قرار باشد و رفتاری شبیه به بیماران داشته باشد.

5- اگر کودک رنگ زردی پوستش افزایش یابد و یا تغذیه مناسب نداشته و بیش از حد می‌خوابد به پزشک مراجعه کنید.