پاسخ قاطع به یهودی:
پس از پیدایش فتنه‌ها وحوادث نا گوار سقیفه، یکی از یهودیان اعتراض‌گونه به حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام گفت: هنوز پیامبر شما دفن نشده دچار اختلاف شدید!!
امام علی علیه السلام بلافاصله، اعتراض او رابگونه ای پاسخ داد، که نتوانست سر بلند کند، فرمود: ما درباره آن چه که از او رسیده اختلاف کردیم، نه در خود او، امّا شما یهودیان، هنوز پای شما پس از نجات از دریای نیل خشک نشده بود که به پیامبرتان گفتید: «برای ما خدایی بساز، چنانکه بت پرستان خدایی دارند» (1)
و پیامبر شما گفت: «شما مردمی نادانید». (2)
یعنی نوع پاسخ از نظر روش مناظره با نوع تهاجم در سئوال هماهنگ است که یهودی را ساکت کرد تااز اختلافات سوء استفاده نکند. (3)
روش برخورد با زردشتیان (مجوس)
در دوران حکومت حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام یکی از روزها بر منبر سخنرانی می‌کرد و فرمود: سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفقِدُونِی
اشعث بن قیس پرسید: با زردشتیان (مجوس) چگونه برخورد می‌کنید؟ در صورتی که پیامبری ندارند؟
حضرت فرمود: نه، بلکه خداوند پیامبری به سوی آنان فرستاد. پس ما از آنها، چون طرفداران دیگر ادیان آسمانی «جزیه» می‌گیریم. (4)

سوزاندن قوم «زط» که علی را خدا می‌خواندند:

گروهی حدود 70 نفر از قوم «زطّ» که از هند به ایران آمده و سپس با امام آشنا شدند باتوجه به معجزات و کرامات حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام به خصوص با شنیدن اخبار غیبی نسبت به خوارج، خطاب به امام گفتند: «تو خدا هستی.»
امام علی علیه السلام تلاش فراوان کرد تا از عقیده خود دست بردارند، امّا آنها در انحرافات عقیدتی خود اصرار ورزیدند. هر روز جلوی مسجد کوفه جمع می‌شدند و می‌گفتند: «علی خدا و روزی دهنده ماست.»
قنبر اجتماع آنها را به حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام گزارش داد، امام آنها رابه حضور طلبید و فراوان نصیحت کرد، امّا آنها نپذیرفتند. سرانجام آنها را در آتش سوزاند. (5)

تبعید عبدالله بن سبا:
گروهی به رهبری عبداللَّه ابن سبا (که یهودی و عامل تفرقه در میان مسلمانان بود) با توجّه به اخبار غیبی امیرالمؤمنین علیه السلام، و معجزات و کرامات وقدرت بازوی آن رهبر نمونه، راه غلو وافراط را در پیش گرفتند، و گفتند: علی خداست.
و عبّداللَّه سبا، در حضور حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام گفت: تو او هستی، تو او هستی، تو او هستی.
امام علی علیه السلام هرچه با آنان بحث کرد و آنها را بر حَذَر داشت، از انحرافات خود دست نکشیدند بناچار دستور دستگیری آنها را صادر کرد. (6)

در وسائل الشّیعه نقل شد:
امام علی علیه السلام عبداللَّه سبا را زندانی، و سه روز او را به توبه راهنمائی کرد، وقتی أثر نداشت، او را در آتش سوزاند. (7)
در فرائد السمطین نقل شد که با وساطت ابن عباس به ایران تبعید شد. (8)

پی‌نوشت:
1.    حکمت 317 نهج البلاغه، معجم المفهرس مؤلف
2.    اعراف/ 138
3.    حکمت 317 نهج البلاغه، معجم المفهرس مؤلف
4.    بهج الصباغه، ج 2، ص 64 نقل از توحید صدوق
5.    وسائل الشیعه، ج 18، ص 553؛ ذخائر العقبی، ص 93، محب الدین طبری
6.    شرح ابن آب الحدید، ج 5، ص 4
7.    وسائل الشیعه، ج 18، صص 553- 554
8.    فرائد السمطین، ج 1، ص 174