سروتونین یک ترکیب شیمیایی است که به ما کمک می کند شاد بوده و احساس راحتی داشته باشیم. در این مطلب عوارض ناشی کمبود سروتونین را بررسی می کنیم.

سروتونین یا 5-هیدوراکسی تریپتامین (5-HT) علاوه بر اینکه در مغز ما مانند یک ناقل عصبی عمل می کند، بلکه با ورود به جریان خون نقش هورمون را نیز ایفا می کند. 

این ترکیب تاثیر پررنگی در عملکردهای جسمی و روحی دارد، به طوری که کمبود آن علاوه برای ایجاد مشکلاتی مانند اضطراب یا افسردگی، می تواند علائم دیگری نیز داشته باشد که نباید از آنها غافل بود. چون ممکن است این علائم به بیماری های دیگری نسبت داده شود، در حالیکه ناشی از کمبود سروتونین هستند. در این مطلب عوارض ناشی کمبود سروتونین را بررسی می کنیم.

کمبود سروتونین و مشکلات گوارشی

شاید در خصوص حرکات معده کمتر شنیده باشید. حرکات معده شامل مجموعه از انقباضات است که در دستگاه گوارشی ایجاد شده و هدف از آن حرکت غذا و مایعات مصرف شده در دستگاه گوارش است. زمانیکه میزان سروتونین بدن کاهش پیدا کند سلول های ما کلسیم کمتری تولید می کنند. و زمانیکه میزان کلسیم کم باشد عضلات گوارشی شل می شوند. در نتیجه به اندازه کافی منقبض نشده و عمل گوارش به کندی و سنگینی انجام می شود.

کمبود سروتونین و سندرم روده تحریک پذیر

حدود 95 درصد سروتونینی که در بدن تولید می شود در روده های ما انبار می شود. بنابراین کمبود این ماده تاثیر زیادی روی عملکرد روده ها خواهد داشت. در واقع امکان دارد یبوست به دلیل کمبود سروتونین بروز کند. علاوه براین به علت اختلال در عملکرد عضلات دستگاه گوارش نیز احتمال ابتلا به سندرم روده تحریک پذیر بالا می رود. اگر از اختلالاتی که گفته شد رنج می برید از پزشک تان درخواست آزمایش خون بدهید. چون ممکن است این علائم نشان دهنده کاهش میزان سروتونین بدن باشد.

کمبود سروتونین و ضعف دستگاه ایمنی بدن

اگر احساس خستگی زیادی می کنید و یا دچار ضعف عضلانی، خستگی مفرط و کج خلقی مداوم شده اید و یا اینکه به طور مداوم سرما می خورید احتمالا دچار کمبود سروتونین شده اید و بهتر است حتما با پزشک مشورت کنید. کمبود سروتونین باعث کاهش واکنش ایمنی بدن و در نتیجه بدن در برابر بیماری ها آسیب پذیر می شود.

کمبود سروتونین و اختلال در ساعت بیولوژیکی بدن

کمبود سروتونین می تواند ریتم سیکاردین(ساعت بیولوژیکی) بدن را با اختلال مواجه کند.در اکثر مواقع افرادی که دچار این مشکل می شوند روزها بیشتر از شب ها می خوابند. البته این وضعیت خواب آلودگی همچنین در نتیجه وضعیت افسردگی نیز بروز می کند. افسردگی نیز می تواند در نتیجه کمبود سروتونین بروز کند.

کمبود سروتونین و میل زیاد به مصرف غذاهای شور

افرادی که از کمبود سروتونین رنج می برند بیش از بقیه به سدیم نیاز پیدا می کنند. به همین دلیل نیز میل زیادی به مصرف غذاهای شور دارند. با این حال نمی توان صرفا با این علامت به تشخیص قطعی کمبود سروتونین رسید. اما اگر میل به غذاهای شور با علائم دیگری مانند بداخلاقی مداوم، خستگی، اختلالات گوارشی و غیره همراه باشد می تواند خبر از کمبود سروتونین بدهد.

کمبود سروتونین و افسردگی

کمبود سروتونین می تواند باعث تغییرات اساسی در خلق و خوی شود. ارتباط مستقیمی بین سروتونین و بروز افسردگی وجود دارد. باید بگوییم که با افزایش تریپتوفان می توان میزان سروتونین را کنترل کرد. گاهی با ایجاد تغییراتی در برنامه غذایی و انجام ورزش به راحتی می تواند وضعیت روحی را بهبود دارد و با افسردگی جزئی مقابله کرد.اما در افسردگی های شدید برای کنترل سروتونین باید مداخله پزشکی صورت گیرد.

کمبود سروتونین و اضطراب

بدن ما حدود 14 گیرنده مختلف سروتونین درد که 5-HT1A مهم ترین آن است. اگر در دورانی  از زندگی این گیرنده دچار اختلال شود فرد بسیار حساس، عصبی، مضطرب و آشفته خواهد شد. گفتنی است که اضطراب نیز همانند افسردگی می تواند منشا شیمیایی داشته باشد.

کمبود سروتونین و میگرن

سروتونین نقش مهمی در تشدید و بروز دردهای میگرنی دارد. منشا اکثر سردردها را می توان از یک سو در کمبود تریپتوفان دانست که تولید سروتونین را کنترل می کند.

کمبود سروتونین و مشکلات مربوط به حافظه

کمبود توجه،خستگی، مشکلات مربوط به تمرکز و یادگیری و به خاطر سپاری می تواند با مشکل کمبود سروتونین در ارتباط باشد. این علائم در بین افرادی که از افسردگی رنج می برند شایع است. با این حال افراد مبتلا با مصرف داروی مکمل به سرعت می توانند دوباره سروتونین جذب کنند.

نتیجه گیری

حرف آخر اینکه سروتونین در اکثر فرایندهای بدن دخالت دارد و مواردی که در بالا اشاره شد فقط بخشی از وظایف سروتونین است. اگر متوجه شده اید که از نظر روحی و جسمی دچار مشکل شده اید کم توجهی نکرده و به پزشک مراجعه کنید. داشتن رژیم غذایی سالم، انجام ورزش منظم و مصرف داروی مناسبی که پزشک تجویز می کند به بهبود هر چه سریع تر کمک می کند.