اصطلاح کلسترول کل به مجموع چربی خون اشاره دارد. کلسترول کل به طور عمده از انواع مختلف کلسترول که شامل کلسترول بد (LDL)، کلسترول خوب (HDL) و نیز تری گلیسیرید می شوند، تشکیل شده است.

کلسترول نوعی ضروری از چربی محسوب می شود. این چربی در بدن انسان وجود دارد و مقدار مشخصی از آن برای عملکرد درست بدن نیاز است. بسیاری از رژیم های غذایی نیز حاوی کلسترول هستند.

اما کلسترول بیش از اندازه در بدن می تواند در رگ های خونی رسوب کرده و موجب تنگ شدن و مسدود شدن آنها شود. این شرایط می تواند شکل گیری حمله قلبی، و سکته مغزی را به همراه داشته باشد. افرادی که با سطوح بالای کلسترول مواجه هستند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری های شنوایی قرار دارند.

سطوح کلسترول بر اساس سن

اصطلاح کلسترول کل به مجموع چربی خون اشاره دارد. کلسترول کل به طور عمده از انواع مختلف کلسترول که شامل کلسترول بد (LDL)، کلسترول خوب (HDL) و نیز تری گلیسیرید می شوند، تشکیل شده است.

تری گلیسیرید و LDL اشکال بد کلسترول محسوب می شوند و به رسوب در رگ های خونی تمایل دارند، که می تواند به بیماری قلبی و مشکلات دیگر منجر شود، در شرایطی که HDL نوع خوب کلسترول است که از انسان در برابر بیماری قلبی محافظت می کند. سطوح بالاتر کلسترول بد و تری گلیسیرید با خطر بیشتر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی پیوند خورده است.

در ادامه سطوح کلسترول بر اساس سن ارائه شده اند.

کودکان

کودکانی که از نظر جسمانی فعال هستند، سابقه خانوادگی اختلالات کلسترولی یا چاقی ندارند و یک رژیم غذایی متعادل را دنبال می کنند، احتمال کمتری دارد با سطوح بالای کلسترول مواجه باشند.

بر اساس جدیدترین دستورالعمل ها، تمامی کودکان باید سطوح کلسترول خون خود را بین 9 تا 12 سالگی آزمایش کنند و این کار را بین 17 تا 21 سالگی تکرار کنند. کودکانی که با هر یک از عوامل خطرآفرین مانند دیابت، چاقی یا سابقه مثبت خانوادگی مواجه هستند باید این آزمایش ها را زودتر و بین 2 تا 8 سالگی و دوباره در 12 تا 16 سالگی انجام دهند.

کلسترول کل

خوب: 170 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر

خط مرزی: 170 تا 199 میلی گرم در دسی لیتر

بالا: بیش از 200 میلی گرم در دسی لیتر

کلسترول بد

خوب: 110 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر

خط مرزی: 110 تا 129 میلی گرم در دسی لیتر

بالا: بیش از 130 میلی گرم در دسی لیتر

کلسترول خوب

خوب: 45 میلی گرم در دسی لیتر یا بیشتر

خط مرزی: 40 تا 45 میلی گرم در دسی لیتر

پایین: کمتر از 40 میلی گرم در دسی لیتر

تری گلیسیرید

خوب: 75 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر بین 0 تا 9 سالگی؛ 90 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر بین 10 تا 19 سالگی

خط مرزی: 75 تا 99 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر بین 0 تا 9 سالگی؛ 90 تا 129 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر بین 10 تا 19 سالگی

بالا: 100 میلی گرم در دسی لیتر یا بیشتر بین 0 تا 9 سالگی؛ 130 میلی گرم در دسی لیتر یا بیشتر بین 10 تا 19 سالگی

بزرگسالان

بنابر توصیه انجمن قلب آمریکا، هر فردی باید سطوح کلسترول خون خود را چهار تا شش سال پس از 20 سالگی بررسی کند. در صورت وجود هر گونه عامل خطرآفرین، این کار باید با تکرر بیشتر انجام شود.

سطوح کلسترول با افزایش سن بالا می رود و از این رو، خطر ابتلا به بیماری قلبی افزایش می یابد.

کلسترول کل

خوب: 200 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر

خط مرزی: 200 تا 239 میلی گرم در دسی لیتر

بالا: بیش از 240 میلی گرم در دسی لیتر

کلسترول بد

خوب: 100 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر

خط مرزی: 130 تا 159 میلی گرم در دسی لیتر

بالا: بیش از 160 میلی گرم در دسی لیتر

کلسترول خوب

خوب: 40 میلی گرم در دسی لیتر یا بیشتر

پایین: کمتر از 40 میلی گرم در دسی لیتر

تری گلیسیرید

خوب: 149 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر

خط مرزی: 150 تا 199 میلی گرم در دسی لیتر

بالا: بیش از 200 میلی گرم در دسی لیتر

چه چیزی بر سطوح کلسترول تاثیرگذار است؟

همان گونه که مشخص شد، سن یکی از عوامل تاثیرگذار روی سطوح کلسترول محسوب می شود. در کنار آن، عوامل دیگری مانند رژیم غذایی و سبک زندگی نیز از جمله عوامل موثر هستند. توجه به این عوامل می تواند به حفظ سطح عادی کلسترول کمک کند.

رژیم غذایی: رژیم غذایی نقشی کلیدی در تنظیم سطوح کلسترول ایفا می کند. مواد غذایی که سرشار از چربی های اشباع هستند، سطوح کلسترول را افزایش می دهند. در نتیجه، کاهش مصرف چربی های اشباع و غذاهای سرشار از کلسترول می تواند به کاهش سطوح کلسترول کمک کند.

وزن: افزایش وزن با افزایش سطوح کلسترول پیوند خورده است و وزن اضافی به خودی خود یک عامل خطرآفرین برای ابتلا به بیماری های قلبی عروقی محسوب می شود. کاهش وزن اضافی به کاهش سطح کلسترول بد منجر می شود و همچنین به افزایش سطوح کلسترول خوب کمک می کند.

سن و جنسیت: افزایش سن می تواند به افزایش سطوح کلسترول منجر شود. مردان دارای سطوح کلسترول بالاتر نسبت به زنان در مرحله پیش از یائسگی هستند، اما پس از یائسگی سطوح کلسترول خوب در هر دو جنسیت مشابه می شوند.

ژنتیک: برخی افراد به واسطه دلایل ژنتیکی احتمال بیشتری دارد سطوح بالای کلسترول را تجربه کنند.

چگونگی حفظ کلسترول در حد سالم

سوزاندن چربی اضافی

ورزش کردن یکی از بهترین روش ها برای حفظ کلسترول در سطوح سالم است. فعالیت جسمانی منظم و یک سبک زندگی فعال به سوزاندن چربی اضافی که می تواند در بدن ذخیره شود، کمک می کند. فعالیت جسمانی و ورزش می تواند افزایش قابل توجه کلسترول خوب را موجب شود، اما اثر آن روی سطوح کلسترول بد چندان چشمگیر نیست.

مصرف مکمل ها

برخی مکمل های خاص در کاهش سطوح کلسترول بسیار موثر عمل می کنند. گزینه های طبیعی و ایمن مانند نیاسین و سیر می توانند در کاهش سطوح کلسترول خون مفید باشند. اثر نیاسین در کاهش سطوح کلسترول بد از پشتیبانی پژوهش های بالینی برخوردار است.

تغییر در رژیم غذایی

بهترین روش برای کاهش سطح کلسترول کاهش مصرف چربی، به ویژه چربی های اشباع است. مصرف گوشت بدون چربی و پرهیز از مصرف گوشت های فرآوری شده را مد نظر قرار دهید. محصولات لبنی می توانند سرشار از چربی ها باشند، از این رو، بهتر است گزینه های کم چرب استفاده شوند. مصرف فیبر را افزایش دهید و نوشیدن الکل را ترک کنید. مصرف مغزها و دانه های خوراکی که حاوی چربی های سالم هستند را مد نظر قرار دهید. روغن ماهی نیز توصیه شده است. تامین آب مورد نیاز بدن و کاهش مصرف قند و نمک نیز بسیار مفید خواهد بود.

روش های دیگر

ترک سیگار: سیگار کشیدن غشاهای سلولی را هرچه بیشتر مستعد نفوذ کلسترول بد می سازد، که به رسوب افزایش یافته چربی در سلول ها و در نتیجه آسیب سلولی منجر می شود.

تعادل در زندگی کاری: دنبال کردن یک سبک زندگی سالم و حفظ تعادل بین زندگی و کار از اهمیت ویژه ای برخوردار است. استرس یکی از عوامل خطرآفرین برای بسیاری از مشکلات سلامت محسوب می شود.

تنفس عمیق: تنفس عمیق را روزانه تمرین کنید، زیرا این کار به کسب آرامش و کاهش استرس کمک می کند.